- استرس و نگرانی شما بابت تپق زدن در هنگام حرف زدن و اشتباهات کلامی چه بسا باعث شده تا به صورت منفعل در ارتباط با دیگران مواجه شوید و ناخواسته نتوانید یک ارتباط رضایت بخش و خوبی با دیگران داشته باشید.
کسی نیست با او حرف بزنم؛ بخاطر همین کم حرف شدم. وقتی حرف می‌زنم، مدام تپق می‌زنم و رشته کلام از دستم می‌پرد و حروف را اشتباه می‌گویم. راه حلی برای این مسئله دارید؟
پاسخ مشاور:
باتوجه به توضیحی که درباره مسئله تان مطرح کردید، شما با دو مسئله در واقع مواجه هستید: 1- نداشتن هم‌صحبتی و دوست 2- تپق زدن
البته این دو مسئله می‌تواند همدیگر را پوشش دهد و به صورت دایره وار همدیگر را تقویت کنند؛ بدین صورت که نداشتن هم صحبتی و دوست باعث میشود کمتر ارتباط کلامی با دیگران داشته باشید و همین مسئله خود باعث عدم تسلط شما روی ارتباطات کلامی خواهد شد. از طرف دیگر؛ نگرانی شما بابت تپق زدن در هنگام حرف زدن و اشتباهات کلامی چه بسا باعث شده تا به صورت منفعل در ارتباط با دیگران مواجه شوید و ناخواسته نتوانید یک ارتباط رضایت بخش و خوبی با دیگران داشته باشید.
بنابراین لازم است که به صورت موازی این دو مسئله را باهم برطرف کنید. بدین صورت که با بررسی و اصلاح ریشه‌ای تپق زدنتان و یاد گرفتن مهارت‌های ارتباطی قادر خواهید بود تا مشکلات خود در این زمینه را برطرف نمایید.
اما تپق زدن در کلام اشکال مختلفی دارد؛ از جمله:
1- هنگام صحبت کردن جمله یا کلمه‌ای را از یاد ببریم.
2- جمله یا کلمه را اشتباه اداء کنیم.
3- جمله یا کلمه‌ای را جابجا بیان کنیم.
4- جمله یا کلمه را بدون معنا و مفهوم گیری بیان کنیم.
اما چه دلیلی یا دلایلی باعث تپق زدن و اشتباه کلامی میشود؟
در جواب باید عرض کنم که چند عامل مهم می‌تواند در بروز این مشکل نقش داشته باشد.
1- یکی از مهمترین دلایل تپق زدن، مربوط به این است که ما دانش و مهارت کافی درباره مطلبی که می‌خواهیم به دیگران منتقل کنیم را نداریم و تسلط ما روی مطلبی که می خواهیم بیان کنیم در حد لازم نیست. لذا این عدم تسلط در بیان مطالب، منجر به عدم تسلط در بیان و نحوه انتقال مفاهیم به دیگران خواهد شد. به همین منظور لازم است که برای به دست آوردن دانش و تسلط لازم، تحقیق و مطالعه داشته باشیم. تصور کنید شما وقتی تسلط کافی روی درس ندارید، طبیعتا نمی‌توانید مطالب درس را به خوبی منتقل کنید.
2- استرس و خستگی زیاد
وقتی افراد دچار استرس و اضطراب یا خستگی زیاد جسمی می‌شوند، میزان تپق زدن و اشتباه کلامی آن‌ها به شدت بالا می‌رود.
3- گاهی چند زبانه و چند لهجه بودن هم در این زمینه تاثیرگذار است به طوری که فرد به هنگام ادای برخی کلمات گاهی دچار سردرگمی شده و باعث ایجاد مکث و توقف طولانی در سخنرانی و یا تپق زدن میشود.
این عوامل جزء موارد مهم و شایع هستند به ویژه مورد دوم که معمولا افرادی که با این مسئله مواجه هستند، به شدت روی تپق زدن خود در کلام حساسیت بالایی دارند و دچار نگرانی و استرس می‌شوند که همین عامل هم باز استرس پنهان آنان را دوچندان خواهد کرد.
اما برای برطرف کردن تپق و اشتباه کلامی، راهکارهایی وجود دارد که به کار بستن آن‌ها می‌تواند به مرور زمان به صورت کامل این مسئله را حل کند.
لازم است در گام اول علت اصلی تپق زدن را تشخیص بدهیم و سپس عامل را برطرف کنیم؛ مثلا اگر عامل استرس باعث تپق زدن شما می شود، لازم است ابتدا استرس و اضطرابتان را برطرف کنید. اگر استرس تپق زدن را دارید باز این عامل به صورت دور باطل تکرار خواهد شد. لذا با تقویت خود در حوزه تکنیک‌های رفع تپق می‌توانید تا حدی استرس خود را در این زمینه مدیریت کنید.
تکنیک های گام به گام در این زمینه:
1- سعی کنید خوب به حرف‌ها و نحوه صحبت کردن دیگران توجه کنید.
اگر سعی کنید ذهنتان را آموزش بدهید که به حرف‌های دیگران به خوبی توجه کند، کم کم به صورت ناخودآگاه عبارات و کلمات به راحتی بر زبان شما جاری خواهد شد. به عنوان نمونه، شما می‌توانید در هنگام مشاهده فیلم و سریال به دیالوگ‌های شخصیت‌ها توجه کنید.
2- بیش از اینکه به کلمات و عبارات در ذهنتان توجه کنید به مفهوم و معنای چیزی که می‌خواهید بگویید توجه کنید. یعنی فرض بگیرید که می‌خواهید با کسی احوال پرسی کنید، به این فکر کنید که می‌خواهید حال و احوالش را بپرسید و حس خوبی را به او منتقل کنید. این کار باعث میشود که ذهنتان به دنبال هدفی که دارید الفاظ و عبارات را به استخدام شما دربیاورد. حالا اگر تمرکز ذهنی‌تان به جای معنا و مفهوم روی عبارات و کلمات باشد، موفق نخواهید شد؛ زیرا ذهنتان بدون هدف به شما الفاظ و کلمات را ارائه می‌دهد و چون نمی‌توانید این مسئله را مدیریت کنید، دچار مشکل می‌شوید. لذا توصیه اکید بنده این است که روی معنا و مفهوم مطلبی که می‌خواهید با دیگران در میان بگذارید تمرکز کنید.
3- شمرده شمرده صحبت کنید.
هرچقدر تند و سریع بخواهید صحبت کنید، طبیعی است که مستعد تپق زدن و اشتباه در کلام خواهید شد. پس آرام و شمرده شمرده صحبت کنید.
4- اگر در ادای بعضی از حروف و کلمات دچار لغزش و ادای نامناسب می‌شوید، توصیه می کنم در خلوت خودتان عبارات، کلمات و حروف سخت مانند شعر، دکلمه و آیات قرآن را به صورت بلندبلند بخوانید؛ مثلا برای برای هر کلمه یا عبارت، ده مرتبه آن را تکرار کنید تا به راحتی به زبان شما جاری شود. لذا نباید از تمرین بلند خوانی غافل نشوید. این کار زبان شما را برای روان گویی توانمند می کند و ناخواسته نوع نفس گیری شما برای ادای کلمات و عبارات نیز اصلاح خواهد شد.
5- از تپق زدن نترسید!
سعی کنید حتی اگر تپق هم زدید، به صورت عادی یا حتی با طنز و شوخی از آن رد شوید و به جای اینکه فکر کنید که چرا تپق زدید و ... به این فکر کنید که شما با یک تپق توانستید دیگران را بخندانید و این نوعی انتقال حس مثبت به دیگران است و این خود زمینه دوستی و اعتماد را فراهم می‌کند؛ زیرا اگر این تپق زدنتان را با چاشنی طنز (با خودتان) رد شوید، تصویر مثبت و قابل اعتمادی را از شما دریافت خواهد شد و این خود، عامل مهمی در برقراری رابطه و دوستی است؛ به خصوص شمایی که به خاطر ترس از تپق زدن سعی می‌کنید کمتر حرف بزنید و طبیعتا کمتر با دیگران رابطه دوستانه برقرار می‌کنید. لذا از این تپق زدنتان به عنوان یک فرصت برای برقراری رابطه و دوستی استفاده کنید؛ حتما نتیجه خواهید گرفت. کافی است امتحان کنید.
جهت شرکت در گفت‌وگوی این مطلب می‌توانید به لینک ذیل مراجعه کنید:
http://btid.org/node/160974