- برخی از روی کج‌روی به صورت اختلال گونه با خطای عمیق نسبت به تحلیل مسائل که عمدتاً برآمده از اثرپذیری عملیات روانی دشمن است، صرفاً به دنبال برون ریزی خشونت خود نسبت به قشر خاصی از جامعه هستند، غافل از اینکه این اقدام آنان نه تنها مسئله‌ای را حل نخواهد کرد، بلکه باعث می‌شوند در گرداب مشکلات و ناکامی‌های خود بیشترغرق شوند و این یعنی؛ ورود به چرخه جدیدی از خشونت طلبی است.
پرخاشگری و انجام رفتارهای پرخطر نظیر حمله و ضرب و شتم دیگران می‌تواند معلول هر موقعیت ناخوشایند یا ملال آوری مانند؛ درد، خشم و ناکامی باشد که از میان آن‌ها مهم‌ترین عامل موثر در این زمینه را می توان در ناکامی و شکست جستجو کرد. بدین صورت که اگر شخصی در رسیدن به اهدافش همواره دچار شکست و ناکامی شود، احتمال اینکه به سمت و سوی رفتارهای پرخاشگرانه برود زیاد است. البته منظور این نیست که تنها عامل پرخاشگری، ناکامی است، اما از عوامل مهم بروز رفتارهای پرخاشگرانه، ناکامی‌های پی در پی فرد در زندگی است که در کنار آن، تاب آوری پایین فرد نیز در بروز رفتارهای پرخطر نیز مزید بر علت خواهد بود.
متاسفانه اخیرا یک نفر در تهران با تیغ موکت بری به یک روحانی حمله ور شد و باعث آسیب جدی به او گشت تا جایی که آن روحانی در بیمارستان زیر تیغ جراحی رفته است و معلوم نیست که چه زمانی را برای فرایند درمانی و نقاهت طی کند! البته این اولین باری نیست که یک روحانی در معابر عمومی و در مرعی و منظر دیگران مورد حمله افراد بذهکار قرار می‌گیرد، بلکه موارد مشابه آن نیز در شهرهای دیگر از جمله قم، نیشابور، مشهد و کرمانشاه رخ داده است، ولی این مسئله متاسفانه در این چند سال اخیر شتاب بیشتری گرفته است.
قطعا پرخاشگری و بروز رفتارهای پرخطر به هر شکلی آن هم در مرعی و منظر دیگران محکوم و مطرود است. اینکه افرادی در جامعه صرفا به خاطر نوع پوشش مورد اذیت و آزار قرار بگیرند، مصداقی آشکار از خشونت کور است؛ زیرا در اینگونه موارد افرادی آسیب می‌بینند که هیچ گناه و اتهامی مورد توجه آنان نیست، ولی قربانی می‌شوند! چنین اقدام خطرناکی در واقع ترکیبی از جهالت و خشونت است! همان جهالت و خشونتی که داعش وار به صورت حملات کور به یک قشر یا صنف و لباس بازتولید می شود.
همواره روحانیت در طول تاریخ، حامی و همراه مردم بوده است و صرف اینکه در محله‌ای یا روستایی یک نفر در کسوت روحانیت باشد کافی بود تا مردم به او اعتماد کنند و خصوصی‌ترین رازهایشان را با او در میان بگذارند و کمک بگیرند. اما این بار برخی از روی کج‌روی به صورت اختلال گونه با خطای عمیق نسبت به تحلیل مسائل که عمدتا برآمده از اثرپذیری عملیات روانی دشمن است، صرفاً به دنبال برون ریزی خشونت خود نسبت به قشر خاصی از جامعه هستند، غافل از اینکه این اقدام آنان نه تنها مسئله‌ای را حل نخواهد کرد، بلکه باعث می‌شوند در گرداب مشکلات و ناکامی‌های خود بیشتر غرق شوند و این معنایش؛ ورود به چرخه جدیدی از خشونت طلبی است که پایانی ندارد.
اگر با تأمل بیشتری به ماجرا نگاه کنیم، استقبال از اینگونه پرخاشگری‌ها و هنجارشکنی‌ها در بخش‌هایی از جامعه به ویژه در فضای مجازی و تایید این هنجارشکنی‌ها و حتی سکوت در این زمینه، منجر به یاغی شدن افراد خاطی و هنجارشکن شده است و طبیعتا دست آن بخش از افرادی که زمینه بروز اینگونه پرخاشگری‌ها و هنجارشکن در جامعه را دارند نیز باز می‌گذارد تا جرم و جنایت خود را عملی کنند. بنابراین هرگونه تایید و استقبال و حتی سکوت در این زمینه دیری نخواهد پایید که تبعاتش دامنگیر زندگی خودمان را خواهد گرفت. همچنانکه امام کاظم (علیه‌السلام) نیز در این زمینه به جامعه هشدار می‌دهد؛ «لَتَأمُرونَ بِالمَعروفِ و لَتَنهَونَ عَنِ المُنکَرِ، أو لَیُسـتَعمَلَنَّ عَلَیکُم شِرارُکُم فیَدعوا خِیارُکُم فلا یُستَجابُ لَهُم؛ باید امر به معروف و نهى از منکر کنید وگرنه نابکاران شما، زمام کارهایتان را به دست مى‌گیرند، آنگاه نیکانتان دعا کنند، ولى دعایشان مستجاب نشود.»[1]
بی شک فارغ از مسائل سیاسی، حتی افرادی که از روحانیت هم خوششان نمی‌آید، باید نگران شدت یافتن این ناهنجاری اجتماعی در جامعه باشند و از این کار ابراز برائت جویند؛ چراکه وقتی از اینگونه اعمال هنجارشکن و خشونت طلب در جامعه استقبال می‌شود، موجب تکثیر این جنایات و هنجارشکنی‌ها و افزایش قربانیان در اقشار مختلف جامعه خواهد شد. اینگونه نیست که پرخاشگری صرفا محدود به قشر خاصی شود، بلکه در اقشار مختلف جامعه نیز خواه ناخواه تسری پیدا می‌کند. با توجه به نظریه‌ای، پرخاشگری آموختنی است؛ به طوری که حتی مشاهده آلات و ابزار پرخاشگری می‌تواند در فرد مشاهده کننده حالت پرخاشگری را برانگیزاند. از این رو تایید یا حتی سکوت در برابر این ناهنجاری‌ها، ناخواسته فضای پرخاشگری و جرم و جنایت را در جامعه نسبت به اقشار مختلف رواج می‌دهد. بنابراین بحث رواج پرخاشگری صرفا محدود به قشر خاصی از جامعه نخواهد شد، بلکه می‌تواند در آینده فراتر از آن پیش رود.
پی‌نوشت:
[1]. تهذیب الأحکام، ج۶، ص۱۷۶، ح ۳۵۲.