آیات و روایات ناظر به خوردن و آشامیدن در بهشت را چگونه باید تحلیل کرد

پرسش:

با عرض سلام؛ میدانیم که لذت خوردن و نوشیدن وقتی حاصل می‌شود که انسان گرسنه یا تشنه باشد. حال با توجه به این‌که در بهشت گرسنگی و تشنگی وجود ندارد؛ آیات و روایاتی که مشعر به خوردن و نوشیدن و لذت بردن از این دو است، چگونه قابل تحلیل است؟

پاسخ:

دنیا و آخرت هرچند از جهاتی با هم شباهت دارند، ولی کاملا شبیه هم نیستند؛ مثلا در مورد لذات دنیا و آخرت، شباهت در جنس و اصل لذت است، نه در نوع و کیفیت؛ لذت‌های عالم آخرت از نظر نوع و کیفیت قابل قیاس با لذت‌های دنیا نیست؛[1] یکی از تفاوت‌های اساسی بین لذات دنیا و آخرت همین است که نهایت لذت‌های دنیا در واقع، رفع الم و برطرف‌کننده‌ی درد و ناراحتی است؛ یعنی انسان در دنیا موقعی از آب خوردن نهایت لذت را می‌برد که کاملا تشنه باشد؛ و آب خوردن به مقداری که برطرف‌کننده‌ی درد تشنگی است، کاملا لذت‌آور است؛ و نوشیدن بیش از حد نیاز ملال‌‌آور است؛ اما لذت‌های آخرت لذت محض است؛ هیچ لذتی از لذات آخرت ملال‌‌آور نیست؛ نمونه‌ی بسیار کوچکی از لذات آخرت را گاهی در خواب تجربه می‌کنیم که در تمام عمر چنین لذتی را احساس نکردیم.

در این دنیای مادی نیز می‌توان گاهی مرتبه‌ای لذت‌بردن از خوردنی یا نوشیدنی را بدون احساس گرسنگی و تشنگی تصور کرد؛ مثلا کسی که گرسنه و تشنه نیست، اگر بدنش هنوز ظرفیت داشته باشد، با خوردن یک آب میوه و یا یک خوراک لذیذ، باز هم می‌تواند احساس لذت داشته باشد. علاوه بر آن‌که خداوند این توانایی را دارد که در بهشت در مقیاسی بسیار گسترده‌تر، بدن انسان را به گونه‌ای شکل دهد که بدون گرسنگی و تشنگی هم بتواند بیشترین لذت را از خوردنی‌ها و نوشیدنی‌ها ببرد.
 
پی‌نوشت:
[1]. ر. ک: (تفاوت پاداش دنیوی با اخروی، نعمت‌های دنیوی، نعمت‌هاى بهشتی)، 28137؛ (ملال آور نبودن نعمت های بهشتی)، 1823.

منبع: اسلام کوئست