پاداشی بی‌نظیر در انتظار مادران

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در تبیین مقام مادر می‌فرمایند: «الْجَنَّةُ تَحْتَ‏ أَقْدَامِ‏ الْأُمَّهَات‏؛[1] بهشت زیر پای مادران است.» این حدیث حکایت از این است که بدون رضایت مادر نمی‌توان به بهشت و نعمت‌های بهشتی دست یافت. اگر کسی بخواهد به درجات عالیه جنّت و رضوان نایل گردد، باید به مادر احترام بگذارد و به او خدمت کند. یک معنای دیگر حدیث می‌تواند این موضوع باشد که مادر شدن دری از درهای بهشت است؛ بالاتر از این وقتی یک دختر مادر می‌شود آن‌قدر نزد خدا مقامش بالا می‌رود که خدا بهشت با آن عظمت را زیر پایش قرار می‌دهد. دنیا بدون حضور مادرها نمی‌چرخد. البته این واقعیت، جای تلاش‌های پدر را نمی‌گیرد ولی مادر شدن نعمتی است که اسلام توجهی ویژه به آن دارد. از این‌رو در این کوتاه نوشته تلاش داریم تا به گوشه‌ای‌ از مقام و جایگاه با عظمت مادری اشاره نماییم.

رضایت مادر شرط ورود به بهشت
خانم زهرا مصطفوی، دختر امام خمینی(ره) درباره تفسیر حضرت امام از جمله بهشت زیر پای مادران است می‌گفت: اینکه می‌گویند بهشت زیر پای مادران است؛ یعنی باید این قدر جلوی پای مادر صورت به خاک بمالی تا خدا تو را به بهشت ببرد.[2]

مادر سبقتی نوین در آمرزش
 مردی خدمت رسول خدا صلی الله علیه و آله رسید و گفت: ای رسول خدا! من هیچ کار زشتی نمانده که انجام نداده باشم، آیا می‌توانم توبه کنم؟ رسول خدا صلی‌الله علیه و آله فرمود: آیا هیچ یک از پدرت و مادرت زنده هستند؟ گفت: بله، پدرم. حضرت فرمود: برو به او نیکی کن (تا آمرزیده شوی.) وقتی او راه افتاد حضرت رسول صلی الله علیه و آله فرمود: کاش مادرش زنده بود.[3] یعنی اگر او زنده بود و به او نیکی می‌کرد، زودتر آمرزیده می‌شد. با دعای خیر مادر بارت را ببند؛ جوری به مادر خدمت کنید و احترامش را داشته باشید که همیشه دعای خیرش همراهتان باشد.

در آرزوی مادر شدن
مادر شدن نعمت بسیار بزرگی است که بعضی قدر آن را نمی‌دانند و این نعمت را به راحتی از دست می‌دهند، یا کفران نعمت می‌کنند. رئیس پژوهشگاه فناوری‌های نوین علوم زیستی جهاد دانشگاهی ابن‌سینا، در گزارشی می‌گوید: بر اساس بررسی ها میزان ناباروری در کل کشور حدود 20/2 درصد، گزارش شده است. این موضوع به معنی آن است که به طور میانگین در کل کشور یک زوج از میان هر پنج زوج نابارور است.[4] از طرف دیگر 36 درصد زنان  15 تا 34 ساله ازدواج نکرده‌اند. [5]

وقتی این دو آمار در کنار هم قرار می‌گیرند، باید باعث بشود که خدا بابت این نعمت که می‌توانید مادر بشوید با همه وجود شکر کنید. خیلی‌ها می‌خواهند مادر شدن را برای یکبار هم که شده تجربه کنند و لذت آن را ببرند اما نمی‌توانند؛ ولی برخی که مبی‌توانند قدر آن را نمی‌دانند.

پاداشی بی‌نظیر در انتظار مادران
برای کسانی که قدر نعمت مادر شدن را نمی‌دانند بهتر این روایت را متذکر شویم: رسول مکرم اسلام صلی الله علیه و آله در این باره می‌فرماید: «إِذَا حَمَلَتِ الْمَرْأَةُ كَانَتْ بِمَنْزِلَةِ الصَّائِمِ الْقَائِمِ الْمُجَاهِدِ بِنَفْسِهِ وَ مَالِهِ فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَإِذَا وَضَعَتْ كَانَ لَهَا مِنَ الْأَجْرِ مَا لَا تَدْرِي مَا هُوَ لِعِظَمِهِ فَإِذَا أَرْضَعَتْ كَانَ لَهَا بِكُلِّ مَصَّةٍ كَعِدْلِ‏ عِتْقِ مُحَرَّرٍ مِنْ وُلْدِ إِسْمَاعِيلَ فَإِذَا فَرَغَتْ مِنْ رَضَاعِهِ ضَرَبَ مَلَكٌ عَلَى جَنْبِهَا [جَنْبَيْهَا] وَ قَالَ استأنف [اسْتَأْنِفِي‏] الْعَمَلَ فَقَدْ غُفِرَ لَكِ؛[6] هنگامى كه زن باردار مى شود ، به سان روزه دارِ شب زنده دار و مجاهدى است كه با جان و مالش در راه خدا جهاد مى كند و هنگامى كه بار بگذارد، پاداشى دارد كه نمى دانى عظمت آن چه قدر است و هنگامى كه شير بدهد، در هر مَك زدن، پاداش آزاد كردن يكى از فرزندان اسماعيل براى اوست و آن گاه كه شير دادن تمام شود، فرشته اى بر پهلوى او مى زند و مى گويد: عمل را از نو آغاز كن كه بى ترديد ، آمرزيده شدى» .

اعطای نشان لیاقت مادری
حضرت فاطمه سلام الله علیها آن‌قدر در مادری نمونه بودند که به مقام مادری پدرش نیز نائل آمدند و از پدر لقب ام‌ابیها و لقب مادر اشرف انبیای الهی را دریافت کردند. اینکه پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله به حضرت زهرا سلام الله علیها لقب ام‌ابیها [7] می‌دهند، تعارف و ابراز محبت صرف نیست؛ اعطای درجه بی‌نظیر مادری به نام فاطمه سلام الله علیها است؛ پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله ایشان را ام‌ابیها نامیدند، زیرا مانند مادری مهربان دور پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می‌گردید و ایشان را غرق محبت خود می‌کرد. از آنجا که همسران پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله با کنیه «ام المؤمنین» گرامی داشته شدند، برای اینکه گمان نشود که آن‌ها برترین زنان‌ هستند، پیامبراکرم صلی‌الله علیه و آله، حضرت فاطمه سلام الله علیها را ام‌ابیها خواندند تا به دیگران بفهمانند که اگر همسران پیامبر، مادر مؤمنان هستند، فاطمه سلام الله علیها، مادر پیامبر اکرم صلی‌الله علیه و آله است.

خاکسار در برابر مادر
این شأن و منزلت به قدری رفیع است که در بیان امامان شیعه نیز خود را نشان داده است: «نَحْنُ حُجَةُ اللّه‏ عَلى خَلْقِهِ وَ فاطِمَةُ حُجَّةُ ‏اللّه ‏عَليَنا؛[8] امام حسن عسکری علیه السلام می‌فرمایند: ما حجت‌ها و برگزیدگان خداوند بر آفریدگانش هستیم و فاطمه سلام الله علیها، حجت راستین و پرشکوه خدا بر ما می‌باشد.» این روایت امام حسن عسکری علیه السلام نشان می‌دهد که اهل بیت‌علیهم السلام ارادت خاصی نسبت به مادرشان حضرت زهرا سلام الله علیها داشته‌اند و دارای این درس بزرگ است که امام زمان هم که باشی باید خاک پای مادر بود.

پی‌نوشت
[1]. مستدرك الوسائل و مستنبط المسائل؛ ج‏15، ص180.
[2]. برداشت‌هایی از سیره امام خمینی(ره) ج، ص24.
[3]. آداب معاشرت؛ ج‏1، ص53.
[4]. خبرگزاری مهر، کد خبر: 2143631.
[5]. خبرگزاری ایسنا، کد خبر: 1400071812320.
[6]. الأمالي( للصدوق)، ص411
[7]. بحارالأنوار؛ ج‏43؛ ص16.
[8]. عوالم العلوم؛ ج‏11؛ ص1030.