یکی از روش‌های زایمان که امروزه در کشور ما رواج زیادی پیدا کرده است، روش سزارین است و زمانی انجام میشود که خطری جان مادر و نوزاد و یا هر دو را تهدید کند و دارای عوارض است.
یکی از روش‌های زایمان که امروزه در کشور ما رواج زیادی پیدا کرده است، روش سزارین است. سزارین، یک عمل جراحی بر روی شکم، عضلات و جداره رحم است و زمانی انجام میشود که خطری جان مادر، نوزاد، یا هردو را تهدید کند و مشکلاتی در روند زایمان به وجود بیاید که ضرورت انجام سزارین را ایجاب کند. به طور متوسط، 10 درصد زایمان‌ها در جهان به روش سزارین انجام میشود زیرا این روش دارای عوارض گسترده‌ای برای مادر و جنین و از عوامل محدودیت فرزندآوری است؛ چراکه بارداری زیاد در مادری که قبلاً سزارین شده می‌تواند خطراتی به همراه داشته باشد، اما با اینکه سزارین یک روش اضطراری برای مواقع خطرناک است اما متاسفانه این اواخر در کشور ما تبدیل به یک گزینه انتخابی در بین مادران باردار شده به‌طوری‌که 49 درصد زایمان‌ها به روش سزارین انجام میشود که یا ناشی از ترس و اضطراب زیاد به دلیل نا‌آگاهی است و یا به دلیل سبک غلط مدگرایی براساس باورهای به غلط جا افتاده است .
متاسفانه در آمار سزارین در رتبه اول دنیا قرار داریم. با وجود اینکه علم پزشکی پیشرفت‌های خیره‌کننده‌ای داشته و امنیت عمل جراحی افزایش یافته است اما عمل سزارین، خالی از خطر و عوارض نیست. عوارضی که مربوط به مادر و یا جنین است.
اما عوارضی که مربوط به مادر است عبارتند از:
1. احتمال خون‌ریزی‌های پس از عمل جراحی؛
2. ایجاد لخته‌های خونی گاهی خطرناک وکشنده؛
3. عفونت و چسبندگی‌های رحم، لوله‌ها، روده‌ها و دردهای لگنی؛
4. عوارض بیهوشی و دردهای مربوط به بخیه‌ها؛
5. بیشتر بودن روزهای بستری در سزارین برای بیمار؛
6. بیشتر شدن مدت زمان بازگشت بیمار به روال عادی زندگی؛
7. احتمال نازایی بعد از سزارین.
و اما عوارض مربوط به جنین عبارتند از: یرقان و مشکلات تنفسی.
از تفاوت‌های اساسی زایمان فیزیولوژیک با سزارین، این است که تنگی نفس در زایمان فیزیولوژیک بسیار کمتر است؛ زیرا فشاری که در حین زایمان طبیعی به قفسه‌‌ی سینه نوزاد وارد میشود کمک زیادی به تمیز کردن ریه‌های از ترشحات و مایعات می‌کند و باعث برقراری یک فعالیت تنفسی عادی برای نوزاد میشود.
خوب است در این زمینه نگاهی داشته باشیم به تحقیقات دانشگاه مایوکلینیک آمریکا که از معتبرترین دانشگاه‌ها و بیمارستان‌های پزشکی دنیاست. این مرکز تحقیقاتی، عوارض سزارین بدون ضرورت را مورد تحقیق و بررسی قرار داده و آن را عاملی برای کاهش فرزندآوری می‌داند. این دانشگاه با اشاره به خطرات سزارین وبرشمردن عوارض برجنین و مادر نظیر مشکلات تنفسی و آسیب‌های جراحی بر نوزادان وخطرات عفونت، خونریزی‌ها، لخته شدن خون آسیب جراحی وبیهوشی و... در پایان آورده است:
"مهم است که برای موارد غیرمنتظره آماده شوید! اگر قصد ندارید فرزندان بیشتری داشته باشید، خب می‌توانید در مورد امکان سزارین با پزشکان خود قبل از موعد مقرر صحبت کنید!"
هزینه یک عمل سزارین و مدت بستری پس از آن، حدود 4 برابر و یا بیشتر از یک زایمان طبیعی است.
البته منظور از بروز عوارض در نوزادان سزارینی، احتمال وقوع آن نسبت به نوزادان زایمان طبیعی است نه قطعیت وقوع آن؛ بعلاوه اینکه همانطور که گفته شد سزارین یک روش علمی پزشکی که درمواقع ضرورت است. لذا در صورتی که پزشک تشخیص دهد عمل سزارین برای مادر و نوزاد به دلیل شرایط عارض شده مفیدتر است، باید سزارین انجام‌‌شود تا از خطر بیشتر جلوگیری شود.[1]
پی نوشت:
[1]. تسنیم: خطرات جدی سزارین برای مادر، https://b2n.ir/tn25،mayoclinic : Like other types of major surgery, C-sections carry risks ، https://b2n.ir/mayoclinic.