بمباران رسانه‌ای سیاستی است که این روزها در مورد مردم ایران از سمت رسانه‌های جمعی دنیا دنبال می‌شود. بارش انبوه اطلاعات خبری و غیرخبری، یکی از سیاستهای غیراصولی و غیراخلاقی است که مخاطب ناتوان در تحلیل را به اشتباه می اندازد.
از ابزارهای قوی برای هدایت فکر و ذهن، مساله رسانه است. در جبهه‌بندی‌های مرسوم میدان‌های مبارزه، امروزه هر کسی که رسانه را به عنوان ابزار حمله و یا دفاع انتخاب کند، قسمت زیادی از راه پیروزی را پیموده است.
مقام معظم رهبری در ضمن سخنرانی فرمودند: «من توصیه می‌کنم به کسانی که اهل فکرند، اهل تأمّلند و راجع به دهه‌ی ۶۰ قضاوت می‌کنند، جای شهید و جلّاد عوض نشود!».[1] نکته‌ی دقیقی که رهبری در این بیان به آن اشاره کرده‌اند دقیقا صورت‌مساله‌ی مورد بحث ماست. کار رسانه، اصولا القاء اطلاعات است و فیلتر اطلاعات درست از غلط، بر عهده‌ی خود مخاطب است و این مهم زمانی اتفاق می‌افتد که مخاطب مجهز به سواد رسانه‌ای باشد. اما آنچه آمار رسمی از آن حکایت دارد این است که در حال حاضر نمره سواد رسانه‌ای کشور طبق پژوهش‌هایی که صورت گرفته است ۱۲ از ۱۰۰ است.[2]
این حجم از بی سوادی در عرصه‌ی رسانه را تقریبا می‌توان فاجعه نامید. البته ناگفته نماند که سواد رسانه‌ای غیر از داشتن تحصیلات عالیه و احیانا تخصص خاص علمی است. بلکه ممکن است شخصی تحصیلات عالیه داشته باشد اما در عین حال سواد رسانه‌ای پایینی داشته باشد؛ زیرا سواد رسانه‌ای یک نوع درک متکی بر مهارت است که می‌توان براساس آن انواع رسانه‌ها را از یکدیگر تمیز داد، انواع تولیدات رسانه‌ای را از یکدیگر تفکیک و شناسایی کرد.[3]
عمق فاجعه را زمانی می‌توان متوجه شد که به صف‌آرایی عظیم رسانه‌ای در جبهه‌ی دشمن توجه کنیم. طبق آمار، در حال حاضر بیش از 260 شبکه ماهواره‌ای فارسی زبان در حال فعالیت هستند. بررسی‌ها نشان می‌دهد که بیش از 5000 شبکه ماهواره‌ای را می‌توان در فضای ایران با دیش‌های معمولی با کیفیت بسیار بالا دریافت کرد. طبق آمار فقط 380 شبکه به صورت شبانه‌روزی در حال پخش موسیقی و شو هستند و تعداد بالایی نیز در حال فعالیت خبری می‌باشند.[4]
با توجه به این حجم و تعداد از شبکه‌های فعال ماهواره‌ای و نیز علاوه بر آن فعالیت گسترده دشمن در شبکه‌های اجتماعی، می‌توان گفت که ما درگیر یک جنگ رسانه‌ای تمام‌عیار هستیم؛ لذا در اغتشاشات اخیر، بیشتر از آنکه در کف خیابان و فضای واقعی شاهد اغتشاش باشیم، شاهد تصویرسازی دروغین در رسانه و فضای مجازی بودیم. در جنگ رسانه‌ای امروز پدافند دفاعی مخصوص خود را باید به کار گرفت و غفلت از این ماجرا باعث می‌شود که در فضای مجازی رسانه، واقعیت وارونه جلوه کرده و به همین وسیله جای جلاد و شهید عوض شود.
پی نوشت:
[1]. بیانات در مراسم بیست و هشتمین سالروز رحلت حضرت امام خمینی رحمه الله علیه 14/03/1396.
[2]. ایسنا، نمره سواد رسانه ای در ایران چند است، isna.ir/xcZq8M
[3]. یونس شکرخواه، سواد رسانه ای؛یک مقاله ی عقیده ای، ص27.
[4]. خبرگزاری دانشجو، آمار باورنکردنی از تعداد شبکه های ماهواره ای فارسی زبان در دنیا، https://snn.ir/003Wao