تعصبات نژادی و زبانی مورد تایید دین اسلام نیست. قرآن و روایات ملاک برتری افراد را بر اساس تقوا دانسته‌اند و روایاتی که ظاهر آن‌ها برخلاف این مطلب قطعی باشد، یا درست فهم نشده‌اند ویا این که جعلی و بی‌اعتبارند.
در روایتی از امام صادق علیه‌السلام نقل‌شده که فرمودند: «عَنِ اَلْحَسَنِ بْنِ يُوسُفَ عَنْ عُثْمَانَ بْنِ جَبَلَةَ عَنْ ضُريْسِ بْنِ عَبْدِ اَلْمَلِكِ قَالَ سَمِعْتُ ابَا عَبْدِ اَللَّهِ عَلَيْهِ السَّلاَمُ يَقُولُ نَحْنُ قُرَيْشٌ وَشِيعَتُنَا الْعَرَبُ وَ عَدُوُّنَا الْعَجَمُ»؛[1] «از حسن بن یوسف از عثمان بن جبلة از ضریس بن عبدالملک روایت شده که گفت: شنیدم امام صادق علیه‌السلام می‌فرمود: ما قریش هستیم و شیعیان ما عرب هستند و دشمنان ما غیر عرب هستند». آیا معصومین علیهم‌السلام ایرانیان را دشمن خویش می‌دانستند؟
اشکال سندی روایت
«عثمان بن جبلة در سند روایت قرارگرفته كه مجهول است و همچنين سلمة بن الخطاب در ادامه سند او هست كه نجاشی متخصص فن رجال، می‌گوید: او در حديث ضعيف است. ازاین‌روی اين روايت هيچ اعتباری ندارد و نمی‌شود آن را به امام نسبت داد» . [2]
در فهم روایات اول باید سند آن را بررسی کرد و این روایت ازنظر سندی به‌گونه‌ای است که نمی‌توان به آن اعتماد کرد، البته به فرض اگر مشکل سندی هم در کار نبود باز این روایت برای اثبات این مطلب خلاف عقل و مبانی اسلام است.
داشتن معارض
دانشمندان اسلامی با توجه به آموزه‌های عقلی و روایات اهل‌بیت علیهم‌السلام نگاه جامع به دین دارند. یکی از اصول اساسی فهم حدیث در شیعه، جستجو در آیات و روایات و دلایل عقلی مرتبط با آن است تا ببینیم آیا حدیثی که می‌خواهیم درک کنیم با بقیه دلایل مخالفت دارد یا نه؟ اگر معارض یکدیگر هستند، کدام دلیل قوی‌تر است و باید مقدم شود. این حدیث نیز اگر به فرض مشکل سندی نداشت، معنای ظاهری آن با روایات فراوان[3] و آیات قرآن[4] سازگار نیست و مطمئناً در چنین تعارضی خیل عظیم دلایل بر این حدیث واحد مقدم می‌شوند.
تجلیل از ایرانیان در روایات
عجم در لغت به غیر عرب گفته می‌شود و اختصاص به ایرانیان ندارد، اما نظر اهل‌بیت علیهم‌السلام درباره ایرانیان درمجموع مثبت است و روایات فراوانی درباره تجلیل از ایرانیان در بین احادیث یافت می‌شوند، برای مثال در روایت نبوی صلی‌الله‌علیه‌و‌آله آمده: «لو كانَ الدِّينُ مُعَلَّقا بالثُّرَيّا لَتَناوَلَهُ اُناسٌ مِن أبناءِ فارِسَ»؛[5] «اگر دين به ستاره ثريا آويخته باشد مردمانى از ايرانيان آن را به دست خواهند آورد».
ساحت اهل‌بیت علیهم‌السلام از مطالب جاهلانه و نژادپرستانه بسیار دور است، روایتی که برخی با تمسک به آن می‌خواهند شبهه افکنی کنند، ازنظر سند اشکال دارد و ازنظر محتوا نیز با قرآن و روایات فراوان در تعارض است.
پی‌نوشت:
[1]. قمی، شیخ عباس قمی، سفینة البحار، اسوه، ج6، ص165.
[2]. موسسه تحقیقاتی ولی‌عصر(عجل‌الله فرجه)، آيا روايت: نحن قريش... صحت دارد: https://b2n.ir/k74879.
[3]. محمدی ری‌شهری، محمد، میزان الحکمه، دارالحدیث، 1384ش، ج4، ص3629.
[4]. سوره حجرات، آیه13.
[5]. میزان الحکمه، ج9، ص82.