نباید جهاد تبیین را منحصر در بیان دستاوردها و واقعیت‌ها دید. مقابله با دروغ و تحریف نیز روشنگری است؛ بلکه مقابله با انحرافات، جهاد عظیم و پُرهزینه‌تری است و نیاز به شجاعت و از خودگذشتگی بیشتری دارد.
جهاد تبیین دو بخش اساسی دارد؛ بیان آنچه هست و بیان دروغ‌ها و تحریف‌ها.
بخش اول تبیین عموماً کم‌هزینه‌تر و راحت‌تر است و برای همین طرف‌داران بیشتری دارد؛ اما توجه به واقعیت‌ها و بیان آن، بدون مقابله با تحریف، شایعه و دروغ، اثر مطلوب را نخواهد داشت. یکی از نقاط حساس که استاد شهید مطهری شجاعانه به آن ورود کردند، بحث تحریف‌های عاشورا بود. ایشان بدون ملاحظه مخالفت‌ها و تخریب‌های احتمالی متحجرین نسبت به برخی انحرافات هشدار دادند .
مرثیه و عزا در خدمت هدف اهل‌بیت علیهم‌السلام
عزادار بودن برای اباعبدالله الحسین علیه‌السلام و خاندان پاک پیامبر مکرّم اسلام صلی‌الله‌علیه‌و‌آله اگر در جهت اهداف اسلام و اهل‌بیت علیهم‌السلام نباشد، دارای ارزش نیست و ما را به خداوند نزدیک نمی‌کند. بدون شک ذکر ثواب‌های عظیم برای عزای حسینی و تشویق به زنده نگه‌داشتن یاد واقعه عاشورا و شهدای بی‌نظیر آن، با هدف و حکمتی انجام‌گرفته است. امامان شیعه علیهم‌السلام انسان حکیم بودند و کاری را بدون هدف مقدس انجام نمی‌دادند. نگاه به عاشورا به عنوان یک جریان مستمر فکری در تمام زندگی بشر، و نه یک واقعه تاریخی محدود به زمانی خاص، از وجوه برجسته این استاد شهید است. پس از گذشت سال‌ها از شهادت ایشان، هنوز ضرورت ساماندهی به محتوای منابر و خطابه‌ها وجود دارد و کار تحقیقی درباره آنچه در کربلا گذشت و تطبیق آن با زمانه و عصر حاضر ضروری است.
مبارزه با دروغ و حفظ شأن اهل‌بیت علیهم‌السلام
محور دوم مبارزه عالمان با بصیرت، مقابله با تحریف و دروغ‌پردازی است. نقل کرامات ساختگی و وقایعی که نه سند دارند و نه با شأن و جایگاه اهل‌بیت علیهم‌السلام سازگار دارد، بسیار خطرناک و آسیب‌رسان است. اگر مخاطبان این مطالب را باور کنند، توهین به اهل‌بیت علیهم‌السلام است و اگر مخاطبان تحقیق کنند و بفهمند مطلب غیر مستند و غلط است، نابود‌کننده اعتماد مردم نسبت به علمای عظام است و دستگاه منبر و تبلیغ را تضعیف می‌کند.
در عصرِ ارتباطات و رسانه که کلمات محدود به مخاطبان حاضر نمی‌مانند، مسئولیت منبر و خطابه بسیار سنگین‌تر از پیش است. همان‌گونه که در زمانه ما بیانِ درست، متین و معقول که مورد رضایت خداوند باشد، در ابعاد جهانی قابل‌انتشار است و ثواب عظیم‌تری دارد، مطالب موهِن و دروغ نیز اثرات مخرب بیشتری نسبت به گذشته دارند.
مبارزه با دروغ و تحریف یکی از وجوه جهاد تبیین است که درباره جریان عاشورا و اهل‌بیت علیهم‌السلام ضرورت بیشتری دارد.