حکمت توصیه به نام‌بردن حوائج در دعا

آیا دعا کردن و درخواست از خدا به معنای جاهل دانستن پروردگار نیست؟! این سؤالی است که امروزه در قالب شبهه، در فضای مجازی به خورد جوانان داده می‌شود.

معمولاً این شبهه به این صورت مطرح می‌شود که اگر خدا به همه امور عالم است، چه معنی دارد که شخص با دعا، حوائج و مشکلاتش را برای پروردگارش توضیح دهد؟! دعا کردن و توضیح مشکلات در محضر خدا، معنایش آن است خداوند از گرفتاری‌های مخلوقش مطلع نیست و نیازمند آن است بنده برای او توضیح دهد که چه مشکلاتی دارد.

کسی که چنین شبهه‌ای را مطرح کرده و در فضای مجازی منتشر می‌سازد، خودش به‌خوبی می‌داند که سرّ دعا و حکمت  درخواست از خداوند چیست؛ اما برای کم‌رنگ کردن ارتباط بین بندگان با پروردگارشان، به چنین اقداماتی دست می‌زند. جدا نمودن مردم از خدا، بهترین راه برای به دام انداختن آنان و اسیر کردنشان در چنگال شیطان و سپاهیانش می‌باشد.

دعا برای آن نیست که بنده به پروردگارش بفهماند که دچار چه مشکلی است. حکمت توصیه به دعا و درخواست از خداوند، ایجاد حالت انس و ارتباط بین انسان و خدایش می‌باشد. در حدیثی از امام صادق علیه‌السلام نقل شده که فرمودند: «بر شما باد به دعا کردن چراکه هیچ‌چیزی مانند دعا، شمارا [به خداوند] نزدیک نمی‌سازد».[1] گاهی ممکن است دعای شخص به جهت وجود مصالحی مستجاب نشود؛ اما بازهم دعا کردن او مطلوب است؛ زیرا هدف اصلی در دعا همان ارتباط با خداست که از اجابت دعا هم اهمیتش بیشتر می‌باشد. به همین دلیل است که امام صادق علیه‌السلام فرمودند: «بنده هنگامی‌که دعا می‌کند، خداوند می‌داند که خواسته او چیست؛ اما دوست می‌دارد که بنده‌اش حوائجش را در نزد او یکی‌یکی بشمارد [و تفصیل دهد]، پس هرگاه درخواستی از خدا داشتی حوائجت را نام ببر».[2]

در نتیجه وقتی می‌بینیم انبیا و معصومین علیهم‌السلام در قالب دعا تمام حوائج خود را در محضر خداوند بیان کرده و خواست خود را با تفصیل زیادی توضیح می‌دهند؛ به این خاطر است که ایجاد حالت قرب به پروردگار و انس بین عبد و معبود را خداوند دوست می‌دارد، البته این امر آثار و برکاتی نیز برای بندگان به همراه دارد، نه اینکه آنها در مقام تعلیم خدای خویش باشند.

پی‌نوشت:
[1]. کلینی، الکافی، دار الکتب الاسلامیه، ج2، ص467.
[2]. همان، ص476.