ما باید در راه ولایت امامان معصوم علیهم السلام که امروزه در جمهوری اسلامی تبلور یافته استقامت کنیم و ثابت قدم باشیم و برای حفظ آرمان‌های آن بکوشیم چرا که همانطور که ایمان به خدا و پیامبر و جمیع اعتقادات اسلامی مهم است، استقامت و پایداری و فداکاری در راه آنها از اهمیت بیشتری برخوردار است.
خداوند متعال در قرآن کریم می‌فرماید: «إِنَّ الَّذِينَ قَالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقَامُوا فَلَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ أُولَٰئِكَ أَصْحَابُ الْجَنَّةِ خَالِدِينَ فِيهَا جَزَاءً بِمَا كَانُوا يَعْمَلُونَ»[۱] « کسانی که گفتند پروردگار ما الله است، سپس استقامت کردند، نه ترسی برای آنان است و نه اندوهگین می‌شوند، آنان اهل بهشتند که به پاداش آنچه انجام می‌دادند جاودانه در آن می‌مانند»
منظور از «ربنا الله» شهادت به یگانگی خدای سبحان است و منظور از «استقاموا» استقامت این مومنان است که از عقیده خود کج نمی‌شوند و ملتزم و متعهد به آن شدند و بر خلاف آن عملی انجام نمی‌دهند. منظور از «فلا خوف علیهم ولا هم یحزنون» این است که هیچ خطر و عذابی آنان را تهدید نمی کند، به همین جهت ترسی ندارند و هیچ ناراحتی و مشکلی ندارند، بنابراین اندوهی نخواهند داشت. چون تفاوت ترس و غم در این است که ترس برای جایی است که احتمال خطری برای آینده باشد ولی غم وقتی به دل می‌آید که خطری واقع شده باشد و حرف «فاء» در «فلا خوف» این نکته را می‌فهماند که از این جمله شرطیت استفاده می‌شود چون معنی جمله چنین است: «هر کسی که«ربنا الله» بگوید و استقامت هم بورزد خوف و حزنی ندارد.[۲]
جمیع درجه های ایمان و جمیع اعمال صالح در این دو جمله «ربنا الله ثم استقاموا» جمع است، چرا که«توحید» اساس همه اعتقادات صحیح است و تمام اصول عقاید به ریشه توحید باز می‌گردد و استقامت و صبر و شکیبایی نیز ریشه همه اعمال صالح است.
منظور از استقامت در بعضی از روایات، ثبات و پایداری در اعتقاد به ولایت امامان علیهم السلام است. در تفسیر قمی آمده:«استقاموا علی ولاية علی امیرالمومنین علیه السلام»«بر ولایت امیر مومنان علیه علیه السلام استقامت کردند.»
از امام صادق علیه السلام روایت شده است:«استقاموا علی الأئمة واحداً بعد واحدٍ»«بر ولایت امامان علیه السلام یکی پس از دیگری استقامت کردند».
محمد بن فضیل می‌گوید: از امام رضا علیه السلام تفسیر استقامت را پرسیدم، فرمودند:«به خدا سوگند استقامت بر همان اعتقاد به ولایت است که شما دارید.»
مفهوم آیه در ولایت منحصر نمی‌شود بلکه می‌خواهد بگوید پذیرش رهبری اهل بیت علیهم السلام ضامن بقای توحید و روش اصیل اسلام است همچنین در حدیث مشهور «سلسله الذهب» امام رضا علیه السلام امامت را از شرایط توحید شمرده است. پس از این آیه این درس را می‌گیریم که باید بر اصل ولایت امامان معصوم علیهم السلام که امروزه در ولایت فقیه جمهوری اسلامی نمایان شده است استقامت کنیم و ثابت قدم باشیم و پایداری و فداکاری کنیم.
پی نوشت
[۱] سوره احقاف، آیه ۱۳ و ۱۴
[۲] المیزان، جلد ۱۸، صفحه ۱۹۶