فرزندآوری سیستم سلامتی مادر را تضمین می‌کند و باعث دفع بلاهای مختلف در مادر میشود
سعی ما بر این است تا در مقاله پیش رو عمل قبیح و مضموم سقط جنین را از منظرهای مختلف و از دیدگاه‌های مختلف مورد بررسی قراردهیم یعنی از نظر فقه از نظر علما و فتاوای علما و از نظر اسلام و شریعت این عمل را مورد بررسی قرار دهیم.
به طور کلی باید عرض کنم که عمل سقط جنین اگرچه آن جنین در مرحله نطفه بوده باشد از نظر اسلام کاریست ناشایست و عملی است قبیح وحرام تا جایی که به هیچ وجه اسلام اجازه چنین کاری را بدون داشتن دلیلی منطقی( یعنی اینکه آن
جنین ناقص بوده باشد و به دستور پزشک بوده باشد حتی در این صورت هم مجوز شرعی برای سقط جنین نخواهیم داشت) به هیچ وجه به والدین نمی‌دهد پس اگر والدین بگویند ما با رضایت خودمان که پدر و مادر این جنین یا کودک آینده محسوب می‌شویم دست به چنین عملی می‌زنیم هرگز دلیلی بر سقط آن جنین
نخواهد شد این نکته نیز قابل ذکر است که علاوه بر قبح شرعی عمل سقط جنین خطرات بهداشتی نیز برای مادر بهمراه دارد.
عرض بکنم گاهی اوقات علت سقط جنین را والدین تمکن مالی ذکر می‌کنند و یا علت‌های واهی دیگری برای سقط جنین می‌تراشند که همه این‌ها برگرفته از ضعف در ایمان اخلاق والدین می‌باشد چه بسیار افرادی که از فرزنددار شدن جلوگیری
می‌کنند و امروزه در منازل خود سگ و یا حیوانات خانگی دیگر نگهداری می‌کنند حال آنکه صراحتاً اسلام عزیز می‌فرماید سگ حیوانیست نجس العین اما برخی از افراد برای کج دهنی به دین و برای کج دهنی به اسلام سگ نگهداری می‌کنند
که البته باید ذکر کرد این نکته را که سگ‌های نگهبان نگهداری از آنان بلاشکال است.
خدای متعال به‌زیبایی در قرآن کریم می‌فرماید: "ثُمَّ جَعَلْنَاهُ نُطْفَةً فِی قَرَارٍ مَكِینٍ" یکی از نشانه‌های خدا این است که نطفه را در جای مناسبی قرار می‌دهد؛ "ثُمَّ خَلَقْنَا النُّطْفَةَ عَلَقَةً" سپس به خون بسته تبدیل میشود که همان تقسیم میتوز است که در
آن یک سلول به دو، چهار، هشت و... تقسیم میشود؛ "فَخَلَقْنَا الْعَلَقَةَ مُضْغَةً" بعد غضروف تشکیل میشود؛ "فَخَلَقْنَا الْمُضْغَةَ عِظَامًا" سپس استخوان به‌وجود می‌آید؛ "فَكَسَوْنَا الْعِظَامَ لَحْمًا" بعد از آن گوشت روییده میشود؛ "ثُمَّ أَنْشَأْنَاهُ خَلْقًا آخَرَ فَتَبَارَكَ
اللَّهُ أَحْسَنُ الْخَالِقِینَ" (۱) و در انتها خدای متعال می‌فرماید آفرین بر این خلقت!
خداوند متعال مخلوق خود را دوست دارد و دلایل اقتصادی از جمله نداشتن خانه و ماشین، سقط جنین را توجیه نمی‌کند؛ جنین یک موجود زنده است و اگر کسی به‌هرنحوی جلوی حیات آن را بگیرد، طبق احکام شرعی باید دیه بدهد.
ترکیب اسپرم و تخمک ابتدای شکل‌گیری جنین است و اگر در این حالت جنین سقط شود، فرد مشمول پرداخت دیه میشود که میزان آن معادل 20 مثقال طلا است؛ اگر خون بسته شد مبلغ دیه 40 مثقال خواهد بود؛ اگر غضروف روییده شود، 60
مثقال و وقتی که جنین از لحاظ جسمی کامل شود، میزان دیه به 100 مثقال طلا افزایش می‌یابد.
به گفته پزشکان اصل بارداری مادر طی دوران شیردهی از نظر پزشک می‌تواند سلامت مادر را نیز تضمین کند یعنی نه تنها سلامت مادر را به خطر می‌اندازد بلکه سلامتی مادر را هم یک فرزند می‌تواند تضمین کند امروزه به گفته پزشکان
شیردهی از سرطان پستان و بعضی سرطان‌های رحمی جلوگیری می‌کند باعث سلامتی مادر میشود.
گناه سقط جنین از نظر مراجع عظام تقلید:
سقط جنین یکی از گناهان کبیره است که در فتواهای آیات عظام هم ممنوع اعلام شده و عرض شد که به نسبت میزان روزهای گذشته از بارداری جنین کفاره و دیگه نیز تعیین شده برای سقط جنین
مادر باید تمام تلاش خود را برای حفظ جنین به کار گیرد تا شرایط لازم را برای سلامت خود و جنین خود انجام دهد اما اگر به غیر از ضرورت سقط جنین انجام دهد علاوه بر انجام فعل حرام باید دیگه یا کفاره نیز بپردازد:
1.نظر آیت الله العظمی امام خمینی(ره):
ختم بارداری به دلایل اقتصادی حتی اگر خانواده در شرایط دشوار مالی قرار بگیرند و یا به علت سن مادر و یا کثرت فرزندان مجاز نیست حتی اگر مادر دچار اختلال روانی نیز باشد سقط جنین برای او مجاز نیست.
حضرت امام می‌خواهند بفرمایند که به هیچ دلیلی و در هیچ شرایطی سقط جنین برای والدین مجاز نمی‌باشد.
۲. نظر آیت الله العظمی امام خامنه‌ای حفظ الله:
سقط جنین شرعاً حرام است و در هیچ حالتی جایز نبوده و توبه جدی از آن لازم است و باید دیه سقط جنین پرداخت شود که اگر علقه باشد دیه آن ۴۰ دینار است و...
حضرت آقا می‌فرمایند که سقط جنین در هر شرایطی حرام است مگر آنکه استمرار حاملگی برای حیات مادر خطرناک باشد که در این صورت سقط جنین قبل از ولوج روح اشکال ندارد ولی بعد از دمیدن رو جایز نیست حتی اگر ادامه حاملگی
برای حیات مادر خطرناک بوده باشد ولی اگر استمرار بارداری حیات مادر و جنین هر دو را تهدید می‌کند نجات زندگی طفل به هیچ وجه ممکن نباشد ولی نجات زندگی مادر به تنهایی با سقط جنین امکان داشته باشد بلاشکال است.
۳. نظر آیت الله العظمی سبحانی:
سقط جنین توسط هر کسی و با هر وسیله‌ای جایز نیست اگر مادر در غیر ضرورت کاری کند که فرزندش سقط شود علاوه بر اینکه فعل حرامی را مرتکب شده باید دیه آن را بپردازد و از آن دیه چیزی به خود مادر به عنوان ارث نمی‌رسد
حفاظت از بچه در رحم مادر واجب است یعنی مادر باید تمام شرایط لازم جهت حفظ و سلامتی بچه را فراهم کند.
۴. نظر آیت الله العظمی بیات زنجانی:
سقط جنین چه روح در آن دمیده شده باشد یا خیر حرام است ولی اگر پزشک متخصص و مورد اعتماد زنده بودن مادر را متوقف بر سقط جنین تشخیص دهد و یا بقای آن در رحم را غیر قابل تحمل برای مادر و یا موجب نقص عضو برای وی
بداند سقط جنین در اینجا مانعی ندارد ولی کفاره را باید بپردازد
۵. نظر آیت الله العظمی وحید خراسانی:
سقط جنین در صورتی که پدر و مادر یا یکی از آنها مسلمان باشند جایز نیست و بنابر احتیاط واجب از سقط جنینی که پدر و مادرش هر دو غیر مسلمان باشند باید اجتناب نمود
۶. نظر آیت الله العظمی سیستانی:
انداختن حمل پس از انعقاد نطفه جایز نیست و دیه و کفاره دارد مگر اینکه باقیماندن حمل برای مادر ضرر جانی داشته باشد یا مستلزم حرج شدیدی باشد که معمولاً تحمل نمی‌شود که در این صورت قبل از دمیدن روح و جان گرفتن جنین اسقاط
آن جایز است و بعد از آن مطلقاً جایز نیست اگر مادر حمل خود را بی‌اندازد دیه آن بر مادر واجب است و باید آن را به پدر یا دیگر ورثه‌اش بپردازد اگر پدر حمل را بیندازد دیگه‌اش بر او واجب است و باید آن را به مادر بپردازد اگر پزشک این
عمل را انجام دهد دیگه بر او واجب است مگر اینکه وارث ببخشد هرچند اسقاط جنین به درخواست پدر و مادر باشد و کافیست در دیه جنین پس از جان گرفتن آن پرداختن ۵۲۵۰ مثقال نقره اگر جنین پسر باشد و نصف این مقدار اگر دختر باشد و
بنابر احتیاط واجب دیه جنینی که در رحم بمیرد نیز همین مقدار است
با توجه به نظرات فقها که عرض شد خدمت شما هیچ کدام از فقها سقط جنین را جایز ندانستند و این مطلب نشان از قبیح بودن این عمل دارد.
این عمل از منظر روایات و اهل بیت ع هم بسیار مضموم شمرده شده است.شخصی از مام کاظم ع سوال کرد:
قلتُ لأبي الحَسنِ عليه السلام : اَلمرأةُ تخافُ الحَبَلَ فتَشربُ الدّواءَ فتُلقي ما في بَطنِها؟ فقالَ : لا ، فقلتُ : إنّما هُو نُطفَةٌ ، قال : إنّ أوَّلَ ما يُخلَقُ نُطفَةٌ .به امام کاظم ع عرض کردم زنی از ترس حاملگی دارو میخورد حضرت فرمد جایز نیست عرض کردم هنوز در مرحله نطفه است فرمودنند:نخستین چیزی که افریده میشود نطفه است.{2}
از مفهوم و منطوق روایت امام کاظم علیه السلام به خوبی برمی‌آید که این کار عملی ناشایست است و به هیچ وجه مورد رضای پروردگار عالم واقع نخواهد شد و والدینی که خدای ناکرده اگر مرتکب چنین کاری شدند فوراً می‌بایستی توبه کرده و دیه این کار را بپردازند
منابع:
۱.سوره مبارکه مومنون ایه ۱۴
۲. میزان الحکمه المحمدی الری شهری الشیخ محمد جلو۹ صفحه۲۹۹ ح ۱۶۴۹۲ من لا یحضره الفقیه الشیخ صدوق جلد۴ صفحه ۱۷۱ ح۵۳۹۴