ازدواج پیوندی مبارک بین زن و شوهر است که دیگران هم میتوانند در تحقق این امر مبارک و بهرهمندی از ثواب آن سهیم باشند. نگرانی نسبت به مشکلات اقتصادی یکی از موانع پیش روی ازدواج است که باید خاطر زوجین را نسبت به این موضوع، آسوده ساخت و در کنارش به اصلاح باورهای اقتصادی آنها نیز اهتمام ورزید.
ازدواج و تشکیل خانواده یکی از ضرورتهای جامعه انسانی است. کمتر جوانی را مییابیم که تمایلی به ازدواج نداشته باشد. بسیاری از جوانان دوست دارند که به صورتی قانونمند و در چارچوب ضوابط شرعی و اخلاقی، ازدواج کرده و از بلاتکلیفی تجرد و تنهایی خارج شوند. حتی بسیاری از جوانانی که به دنبال روابط آزاد هستند، به ارزشمندی ازدواج و زندگی در چارچوب روابط قانونی و انسانی اعتراف داشته و میگویند ما هم تصمیم داریم که بالأخره ازدواج کنیم.
موانع متعددی وجود دارد که ازدواج و تشکیل زندگی را با سختی مواجه کرده و انگیزه و میل بسیاری از جوانان نسبت به ازدواج را سرکوب میکند. متأسفانه برخی از این موانع را خود افراد جامعه بوجود آوردهاند. مشکلات اقتصادی یکی از موانع بسیار رایجی است که در طول تاریخ نقش بازدارندگی از رفتارهای خیرخواهانه و صحیح را دارد. این مانع علاوه بر اینکه دل جوانان را نسبت به مخارج ازدواج و تشکیل خانواده خالی میکند، پای والدین آنها را نیز در اقدام به ازدواج فرزندانشان سست کرده و مانع پیش قدم شدن آنها برای ازدواج فرزندانشان میشود.
این در حالی است که پدر و مادر و مسئولین هر کشوری وظیفه دارند تا زمینههای ازدواج فرزندان خویش را فراهم سازند تا آنها با دلی محکم و مطمئن نسبت به آینده، به تشکیل خانواده تشویق شوند. قرآن کریم نیز فرمانی عمومی صادر کرده است تا مسئولین و والدین قدمهای اولیه را برای تشکیل خانواده و ازدواج جوانان خود برداشته و احساس مسئولیت کنند و بعد از آن مطمئن باشند که خداوند با فضل واسعه و منبع بیپایان خودش، آنها را بینیاز میکند و خودش امورات آنها را بر عهده میگیرد:
وَ أَنْكِحُوا الْأَيامى مِنْكُمْ وَ الصَّالِحينَ مِنْ عِبادِكُمْ وَ إِمائِكُمْ إِنْ يَكُونُوا فُقَراءَ يُغْنِهِمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ وَ اللَّهُ واسِعٌ عَليمٌ[1]
مفهوم «انكحوا» یعنی اینکه باید مقدمات ازدواج جوانان مجرد را از طريق صحیح و مشروع فراهم کرد و آنها را در اموری همچون كمکهاى مالى، پيدا كردن همسر مناسب، تشويق به مسئله ازدواج، پا در ميانى براى حل مشكلات -كه معمولاً در اين موارد بدون وساطت ديگران انجامپذير نيست- یاری کنند.
حال اگر کسانی که باید جوانان این کشور را به ازدواج ترغیب کنند، خودشان به بهانههای غیر منطقی مانع از ازدواج آنها شده و یا آنها را از ازدواج دلسرد کنند، خطای بزرگی را مرتکب شدهاند. امروزه والدین زیادی را سراغ داریم که میتوانند از نظر مالی، فرزندانشان را در امر ازدواج حمایت مالی کنند، ولی حاضر نیستند که بخشی از اموال خود را برای تحقق این امر مبارک هزینه کنند. البته هر جوانی باید به قدری توانمند و کارآزموده باشد که بتواند روی پایش ایستاده و خودش هزینههای زندگیش را تأمین کند؛ اما والدینی که از تمکن مالی خوبی برخوردار بوده و یا میتوانند از هزینههای غیر لازم زندگی خود بکاهند، این امکان را دارند تا فرزندشان را تا مراحلی از زندگی همراهی کرده و مایه دلگرمی آنها شوند.
البته در کشور ما به برکت فرهنگ انسانی و اسلامی، بسیاری از والدین نسبت به امر ازدواج و همکاری مالی با فرزند خود، احساس مسئولیت میکنند؛ اما برخی از آنها به دلیل برخی از باورهای نادرستی که نسبت به موضوع معیشت و اقتصاد داشته و گاهی این باورها را به فرزندان خود القاء میکنند، آینده آنها را به خطر انداخته و ازدواج آنها را به تأخیر میاندازند. مثلاً بر این باورند که یک جوان، قبل از تشکیل زندگی باید صاحب خانه ملکی، ماشین، شغل اداری با درآمد بالا و... باشد. گویا فراموش میکنند که خود آنها هم در ابتدای زندگی، همه امکانات را نداشتند؛ اما به مرور توانستهاند هر آنچه را که خواستهاند بدست بیاورند.
به نظر میرسد زمینه همکاری و اقدام والدین و مسئولان نظام برای تشویق به ازدواج باید بسیار فراگیر باشد و جوانان را از نظر اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و... برای ازدواج آماده کنند. گاهی اوقات تأثیر منفی ترس از مشکلات اقتصادی بیشتر از خود مشکلات اقتصادی میتواند مانع ازدواج و فرزندآوری شود؛ مانند بسیاری از جوانان مجرد که دارای امکانات و ثروت فراوانی بوده ولی اقدام به ازدواج نمیکنند؛ همچنین لازم است تا باورهای آنها را اصلاح کرد تا آنها بدانند که میشود زندگی را آسان گرفت و مشکلات اقتصادی به اندازهای که ایجاد اضطراب میکنند، شایستگی برای ترسیدن ندارند.
پینوشت:
[1]. نور: 32.