سبک زندگی عبارت است از: زندگی و حرکت انسان بر مدار اراده و خواسته های خدا نه خواسته خود.
سبک زندگی در هر رشته علمی، تعریف خاص خود را دارد، اینکه در علم روانشناسی چه تعریفی دارد، یا در علم اقتصاد از چه تعریفی برخوردار است، و یا از نگاه سیاسیون سبک زندگی به چه معناست؟ در مقاله ای جداگانه باید پرداخت.اما سبک زندگی را تاحدودی از دیدگاه مذهب مورد بررسی قرار خواهیم داد.وتعریفی جامع و کامل را ارائه خواهیم کرد.هر کدام از این علوم،برای سبک زندگی یک نوع تعریف مربوط به علم خود را ارائه داده‌اند که البته طبیعی هم هست،چرا که هر کدام از متخصصان این امر، از نگاه تخصصی خود به زندگی می‌نگرند، لذا تعریفی که متناسب با تخصصشان باشد را ارائه می‌دهند.
سبک زندگی عبارت است از:
زندگی و حرکت انسان بر مدار اراده و خواسته های خدا نه خواسته ی خود، تا انسان از طریق اتیان فرامین خدای سبحان و پیامبر اکرم و ائمه معصومین از حد و مرز حقوق، نسبت با خدا و مردم عبور نکرده و به حیات طیبه الهی واصل گردد.لذا در سبک زندگی اسلامی نحوه بهره‌مندی انسان از محبت‌های خداوند و امکانات دنیا به نحوی باید باشد که در کنار استفاده از دنیا، سعادتمندی آخرت تحت تاثیر قرار نگیرد.لذا بر اساس این تعریف،اسلام بین دنیا و آخرت طوری تعادل برقرار کرده است که سود انسان از دنیا از بین نرود و زندگی جاودانه در آخرت را نیز از دست ندهد،بلکه با تعادل بین دنیا و آخرت هر دو را می‌تواند حفظ کند و در عین حال از هر دو استفاده برد.
اما سبک زندگی غربی ، یعنی حرکت و زندگی انسان بر مدار خواسته ها و تعلقات خود و در نظر گرفتن سود و لذت شخصی، طوری که خداوند متعال خالق عالم و ادم، در این نوع از زندگی مورد انکار است. به عبارت دیگر سبک زندگی غربی، به زندگی گفته می شود که سود بردن انسان از لذتهای جنسی و مادی در آن اولا وبالذات مورد توجه قرار می گیرد.
در سبک اسلامی انسان می گوید: هر چه خدا می خواهد،چرا که زندگی من بر اساس خواسته‌های خداوند است.هر آنچه رضایت خالق را در پی دارد و او را خشنود میکند آن روش و شیوه را در زندگی خواهیم داشت.
در سبک غربی انسان می گوید:هر چه من می خواهم هر سبکی که رضایت من در آن باشد مد نظر خواهد بود،هر سبکی از زندگی که من را ارضا کند در پی ان خواهم رفت.لذا در سبک زندگی غرب،انسان بدنبال زندگی آرمانی و دستیابی به خواسته‌ها و آرزوهایی که نفس به دنبال آن است،می گردد.پس استفاده از هر نوع وسیله‌ای که انسان را در رسیدن به اهداف زندگی دنیایی نزدیک کند مشروعیت دارد.یعنی در این نوع از سبک زندگی،هدف وسیله را توجیح میکند.در سبک زندگی غرب بیش از همه به آن نوع تفکری بها داده می‌شود که سود نگر وکاملا مادی باشد.یعنی زندگی که کاملا بر مبنای لذت،به منظور بهره‌مندی بی‌قید و شرط بشر، از لذائذ مادی صورت پذیرفته باشد مد نظر است ولا غیر.
پر واضح است که سبک زندگی اسلامی با سبک زندگی غربی در تضاد کامل است.یعنی زندگی که بر اساس اسلام شکل بگیرد و افراد در آن با این عقیده و افکار زندگی می‌کنند،به طوری که دنیا را هدف غایی و نهایی در زندگی نمی‌پندارند بلکه پلی به سوی آخرت می‌دانند،هرانچه در دنیا از اعمال نیک و بد انجام دهند در آخرت برداشت خواهند کرد،لذا زندگی سرشار از محبت و دلخوشی و دستگیری از دیگران،که پایه و اساس این سبک از زندگی را تشکیل می‌دهد سرلوحه کارشان خواهد بود.زندگی که برگرفته از آموزه‌های اسلامی باشد از سبکی پیروی خواهد کرد که اسلام و ائمه اطهار، از طریق وحی به انسان رسانده‌اند.یعنی یک سبک جامع وکامل از زندگی.در این نوع از سبک زندگی انسان به درجه ای میرسد که خلیفة الله روی زمین نام میگیرد:«وَإِذْ قَالَ رَبُّكَ لِلْمَلَائِكَةِ إِنِّي جَاعِلٌ فِي الْأَرْضِ خَلِيفَةً ۖ قَالُوا أَتَجْعَلُ فِيهَا مَنْ يُفْسِدُ فِيهَا وَيَسْفِكُ الدِّمَاءَ وَنَحْنُ نُسَبِّحُ بِحَمْدِكَ وَنُقَدِّسُ لَكَ ۖ قَالَ إِنِّي أَعْلَمُ مَا لَا تَعْلَمُونَ»1 و (به یاد آر) وقتی که پروردگارت فرشتگان را فرمود که من در زمین خلیفه‌ای خواهم گماشت، گفتند: آیا کسانی در زمین خواهی گماشت که در آن فساد کنند و خونها بریزند و حال آنکه ما خود تو را تسبیح و تقدیس می‌کنیم؟! خداوند فرمود: من چیزی (از اسرار خلقت بشر) می‌دانم که شما نمی‌دانید.این نوع از سبک زندگی بهتر است یا سبک زندگی غربی فارق از هرگونه تفکرات الهی؟
اما زندگی افراد در غرب برگرفته از فرهنگی است که صرفاً مادی گراست و توجه خاص و ویژه ای به مادیات و لذت گرایی دنیوی دارند و هیچگونه التفات و اعتقادی،به آخرت در این نوع از سبک زندگی وجود نخواهد داشت.لذا دنیا را به دلیل لذایذ صرفا مادی و دنیوی، دوست می‌دارند، مطیع و بنده دنیا با تمام لذائذ ان هستند.دراین نوع از سبک زندگی،اگر دنیای بدون لذت و بدن امکانات در اختیار انان قرار بگیرد به چیزی جز پوچی نمیرسند و دنیای بدون لذت با جهنم برایشان هیچ تفاوتی نمی کند.
اسلام برای اینکه افراد بتوانند هم در دنیا استفاده و بهره کافی را ببرند و زندگی خوب و شادی داشته باشند و هم در عین حال آخرت خویش را حفظ کنند،به ریزترین موضوعات زندگی اشاره کرده و برنامه ها ارائه داده است.طوری که از منظر اسلام زندگی شخص مسلمان روز به روز باید رو به پیشرفت باشد و نباید حرکت او،حرکت قهقرایی و یا رکودی باشد.این معنا و مفهوم از روایاتی که از بزرگان به ما رسیده برداشت می‌شود.
امام کاظم (ع) در روایتی اینگونه میفرمایند:«مَنِ استَوى يَوماهُ فهُو مَغبونٌ ، و مَن كانَ آخِرُ يَومَيهِ شَرَّهُما فهُو مَلعونٌ ، و مَن لم يَعرِفِ الزِّيادَةَ في نفسِهِ فهُو في نُقصانٍ ، و مَن كانَ إلى النُّقصانِ فالمَوتُ خَيرٌ لَهُ مِنَ الحياةِ »2 هر كه دو روزش برابر باشد ، مغبون است و هر كه امروزش بدتر از ديروزش باشد ملعون (از رحمت حق به دور) است و هر كه پيشرفتى در وجود خود نبيند در كمبود به سر برد و هر كه در مسير كاستى باشد ، مرگ براى او بهتر از زندگى است .
لذا بنابر آموزه‌های وحیانی اسلام عزیز که از ائمه معصومین ما علیهم السلام به ما رسیده، سبک زندگی ای مورد تایید است که همواره انسان را،رو به تعالی و کمال سوق دهد،لذا جز این اگر باشد،سبک زندگی اسلامی با فرهنگ سرچشمه گرفته از دین حق فرسنگ‌ها فاصله خواهد داشت.این نوع از فرهنگ در سبک زندگی اسلامی محقق نخواهد شد جز با فراگیری از آموزه‌های اسلامی.
منابع:
1.سوره مبارکه بقره ایه 30
2.ميزان الحكمه نویسنده : ا المحمدي الري شهري، الشيخ محمدلجلد : 4 صفحه : 507