رهروان ولایت ـ بسم الله الرحمن الرحیم
مقدمه:
با یک نگاه ساده و علمی به شبهاتی که علیه فرهنگ مقدس اسلامی در شبکه های اجتماعی و ماهواره‌ای مطرح می شود، به این مطلب رهنمود می شویم که طراحان این دسته از شبهات از هیچ گونه سواد علمی برخوردار نبوده، چرا که با تعصبات کورکورانه خود دریچه‌های تعقل و خرد را بر روی خود بسته اند.
برای نمونه یکی از اتهامات و شبهاتی که به دین مبین اسلام وارد می‌کنند، جایگاه و منزلت زن در فرهنگ اسلامی است. این دسته از افراد این چنین وانمود می‌کنند که زن درفرهنگ اسلامی موجودی دسته دوم و بدور از ارزش است!
ولی آیا این مطلب تا به چه اندازه می تواند صحیح و حاکی از واقعیت باشد؟
- نگاه عالمانه و منصفانه درون دینی به فرهنگ اسلام:
یک محقق منصف و عالم به ادیان الهی که درهای تعصبات کورکورانه را بر روی خود بسته در قدم اول نگاهی درون دینی به آموزه های ادیان الهی دارد. از این رو با این رویکرد می‌تواند تصور صحیح و باور حقیقی مومنین به آن دین را تحصیل نماید.
برای تقریب به ذهن به یک مثال اشاره می‌کنیم، شخصی که با دین مبین اسلام آشنایی ندارد، زمانی که مومنین را می‌بیند که به سمت بیت الله الحرام نماز می خوانند این تصور در ذهن او به وجود می آید که مسلمانان درحال پرستیدن کعبه هستند. این در حالی است که حتی افراد کم سواد این چنین ادعایی در خصوص نماز ندارند. از این رو این مطلب تنها تصور و باور غلط یک فردغیر مومن به دین اسلام است.
ولذا یک محقق ادیان برای دست پیدا کردن به حقیقت یک عمل عبادی لازم است بدون هیچ گونه تعصب و بدور از هر گونه پیش فرض جویای فلسفه و حکمت آن عمل گردد.
- نگاه درون دینی به جایگاه زن در فرهنگ اسلامی:
با کمی دقت و تحقیق در منابع اسلامی و به طور قطع این چنین می توان ادعا نمود که جایگاه زن در دین مبین اسلام یک جایگاه رفیع و ارزشمند است. از این رو زن در فرهنگ اسلامی همانند مرد می‌تواند پله های سعادت و ترقی و کمال راطی نماید؛ چرا که خداوند متعال در فرهنگ قرآن ملاک و معیار کمال را اختصاص به جنس مذکر قرار نداده است.
«يا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْناكُمْ مِنْ ذَكَرٍ وَ أُنْثى وَ جَعَلْناكُمْ شُعُوباً وَ قَبائِلَ لِتَعارَفُوا إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقاكُمْ إِنَّ اللَّهَ عَليمٌ خَبيرٌ [حجرات/13] اى مردم، ما شما را از مرد و زنى آفريديم، و شما را ملّت ملّت و قبيله قبيله گردانيديم تا با يكديگر شناسايى متقابل حاصل كنيد. در حقيقت ارجمندترين شما نزد خدا پرهيزگارترين شماست. بىترديد، خداوند داناى آگاه است.»
و همچنین درفرهنگ روایات امام صادق علیه السلام این چنین به نیکی از زنان یاد می نمایند:
«أَكثَرُ الخَيرِ فِى النِّساءِ؛[1]بيشترين خير و بركت در زنان است.»
- نگاه اسلام به جایگاه و ارزش زن نگاه اقتصادی و مادی نیست
یکی از ایرادهایی که به آموزه‌های قرآن مجید گرفته می شود؛ این است که دیه زن از مرد کمتر است. این در حالی ست که با کمی دقت و تأمل در آموزه‌های وحیانی فرهنگ اسلام به این مطلب رهنمود می شویم که خداوند متعال ارزش و اهمیت اعضاء و جان انسان را با پول و درهم معین نکرده است.
یا به عبارتی این چنین نیست که خداوند متعال فرضاً قیمت و ارزش دیه دست را بیست درهم قرار دهد. حقیقتاً مقام و منزلت وارزش انسان با پول و درهم و نقره و طلا ارزش گذاری نمی‌شود؛ چرا که خداوند متعال آسمان و زمین را تنها برای بهره مندی انسان خلق نموده است.
«هُوَ الَّذي خَلَقَ لَكُمْ ما فِي الْأَرْضِ جَميعاً ثُمَّ اسْتَوى إِلَى السَّماءِ فَسَوَّاهُنَّ سَبْعَ سَماواتٍ وَ هُوَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَليمٌ [بقره/29]او خدايى است كه همه آنچه را (از نعمتها) در زمين وجود دارد، براى شما آفريد سپس به آسمان پرداخت و آنها را به صورت هفت آسمان مرتب نمود و او به هر چيز آگاه است.»
سوالی که در این خصوص به ذهن خطور می‌کند این است که، ملاک و معیار این اختلاف و تفاوت در دیه چه چیز می‌تواند باشد؟
علمای علم تفسیر و دانشمندان علم قرآنی این چنین بیان کرده‌اند که به احتمال زیاد معیار این اختلاف در میزان دیه بین زن و مرد، میزان ضرر مالی است که به خانواده وارد می‌شود؛ به بیان دیگر چون در جامعه نوعاً مردان نان آور خانواده هستند از این رو با از کار افتادن آنها خسارت اقتصادی سختی به خانواده واردمی شود.[2]
- نگاه برون دینی بر آموزه‌های ارزشمند اسلام:
نگاه برون دینی که همراه با تعصبات و نتیجه گیری‌های غیر عقلی و منطقی می‌باشد دارای ارزش و اهمیت نیست. ازاین رولازمه‌ی این نگاه در درجه اول انتقاد عادلانه و عقلانی است.
از طرفی نگاه برون دینی به ادیان، بدون توجه داشتن به نگاه عادلانه و منطقی به آموزه‌های درون دینی امکان پذیر نیست. نگاه عادلانه به فلسفه‌ی وضع احکام دین اسلام این را می‌رساند که در این آموزه‌ها زن در فرهنگ اسلامی از جایگاه والایی برخوردار است؛ از این رو یک محقق منصف نمی‌تواند خواست و فهم ناقص خود را برمعارف غنی اسلامی بار نماید.
نتیجه گیری:
نکته و پیامی که ما دراین نوشتار به دنبال آن بودیم این است که یک محقق منصف و جویای معرفت و آشنای به ادیان الهی در قدم اول لازم است با نگاه منصفانه و عادلانه به آموزه‌های آن مذهب برخورد نماید؛ تا اینکه ازپیش داوری‌هاو قضاوت‌های غیرعلمی و غیر منصفانه در خصوص آن دین در امان باشد.
------------------------------------------------------------
پاورقی:
[1]. من لايحضره الفقيه، ج3، ص385، ح4352
[2]. ر.ک: مكارم شيرازي، ناصر، دروس خارج فقه، بحث ديات، روزنامه آموزشي پژوهشي فيضيه، شماره 18، ص 5.
نظرات
مطلب جالبیه . ولی کمی طولانیه