۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۳ بالگرد بل ۲۱۲ حامل سید ابراهیم رئیسی رئیس‌جمهور که برای افتتاح سد قیز قلعه‌سی به آذربایجان شرقی سفر کرده بود، در مسیر بازگشت در جنگل دیزمار در محدوده عمومی میان ورزقان و جلفا، دچار «فرود سخت» و سانحه شده است
سقوط هلیکوپتر رئیس جمهور ایران ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۳ بالگرد بل ۲۱۲ حامل سید ابراهیم رئیسی رئیس‌جمهور که برای افتتاح سد قیز قلعه‌سی به آذربایجان شرقی سفر کرده بود، در مسیر بازگشت در جنگل دیزمار در محدوده عمومی میان ورزقان و جلفا، دچار «فرود سخت» و سانحه شده است. حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه، سید محمدعلی آل‌هاشم امام‌جمعه تبریز، مالک رحمتی استاندار آذربایجان شرقی و چند تن دیگر از همراهان او در بالگرد بودند.
عملیات امداد و نجات به‌دلیل زمین‌های جنگلی انبوه و شرایط نامساعد جوی مانند باران و مه شدید با مشکلاتی مواجه بودند. به منظور کمک به یافتن این بالگرد، پهپادها، تیم‌های جستجو و نجات و سگ‌های آموزش‌دیده ویژه بسیج شده‌بودند.
سقوط هلیکوپتر رئیس جمهور ایران
سید ابراهیم رئیسی رئیس‌جمهور که در صبح ۳۰ اردیبهشت برای افتتاح سد قیز قلعه‌سی به نقطه مرزی جمهوری آذربایجان و ایران رفته بود؛ این سد را به‌همراه الهام علی‌اف، رئیس‌جمهور این کشور افتتاح کرد. این سد، سومین پروژه مشترک ایران و آذربایجان بر روی رودخانه ارس است. روز پیش از حادثه، سازمان هواشناسی ایران برای وضع آب‌وهوای این منطقه هشدار نارنجی صادر کرده بود.
به گزارش تسنیم، این بالگرد جزء کاروانی متشکل از سه بالگرد بود. بر اساس گزارش‌ها، دو فروند از این بالگردها حامل وزرا و مقامات بودند که به سلامت به مقصد رسیدند؛ اما بالگرد سوم که حامل رئیسی، رئیس‌جمهور، حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه، محمدعلی آل‌هاشم، امام جمعه تبریز و نماینده رهبر جمهوری اسلامی در استان آذربایجان شرقی و همچنین مالک رحمتی، استاندار آذربایجان شرقی بوده است، سقوط کرده است.
پس از کشف لاشه بالگرد، مشخص شد که بالگرد با کوه برخورد کرده و پس از آن منفجر شده است. برخی اجساد کشف شده دارای سوختگی شدید بودند و برخی از آنها به درون دره پرتاب شده بودند.
سقوط هلیکوپتر رئیس جمهور ایران امداد و نجات
۴۰ تیم واکنش سریع و پهپادهایی به محل حدودی سقوط اعزام شده‌اند اما عملیات امداد و نجات به‌دلیل شرایط نامساعد جوی با مشکلات مواجه شده است و خبری از سلامت این افراد در دسترس نیست. تصاویر ماهواره‌ای مؤسسه پلنت (Planet) از محل احتمالی سانحه بالگرد حامل رئیسی نشان می‌دهد که شرایط آب‌وهوایی به شدت نامساعد است، به‌طوری که مه و ابر منطقه را احاطه کرده است. مدیرکل هواشناسی آذربایجان شرقی گفت: «سامانه بارشی در منطقه حاکم است و تا فردا شب شاهد بارش در آن منطقه خواهیم بود.»
سخنگوی دولت علی بهادری جهرمی حدود ساعت ۲۰ اعلام کرد هنوز «هیچ خبر جدیدی» نیست. تا آن زمان به گزارش ایرنا، ۴۰ تیم امداد و جست‌وجوی تخصصی هلال احمر به همراه ۱۵ تیم از آذربایجان شرقی و استان‌های همجوار در حال جست‌وجو بودند راضیه عالیشوندی، رئیس اتاق عملیات هلال احمر گفت: «چهار تیم به مختصاتی که سازمان هوا و فضا از محل وقوع حادثه داده است، نزدیک شده‌اند اما به‌دلیل وضعیت آب و هوا و مسیر به سختی کارشان پیش می‌رود.»
حسین حاتمی، نماینده کلیبر (مکانی که بالگرد حامل رئیسی در آن سقوط کرده است) گفت پس از سقوط هیچ تماسی با سرنشینان بالگرد برقرار نشده است.
یانتس لنارچیچ، کمیسر اتحادیه اروپا در امور بشردوستانه و مدیریت بحران اعلام کرد: «با توجه به حادثه بالگرد حامل رئیس‌جمهور و وزیر خارجه ایران و بنا به درخواست تهران به کمک، ما در حال فعال کردن خدمات نقشه‌برداری واکنش سریع ماهواره ای «کوپرنیکوس» (Copernicus EMS) اتحادیه اروپا هستیم.» در نهایت باهمکاری ترکیه، محل احتمالی سقوط کشف و در بامداد روز بعد از سقوط، لاشه بالگرد کشف شد. اجساد کشته شدگان به تبریز منتقل شد
سقوط هلیکوپتر رئیس جمهور ایران تلفات
لحظهٔ اعلام خبر فوت ابراهیم رئیسی از شبکه ۳ تلویزیون ملی جمهوری اسلامی ایران
در‌ابتدا گفته شده بود که در این سانحه، ۹ تن کشته شدند. اما بعدا تعداد کشته‌ها ۸ نفر اعلام شدند. اسامی آنها به شرح زیر است:
سید ابراهیم رئیسی - رئیس‌جمهور
سید محمدعلی آل‌هاشم -نماینده ولی‌فقیه و امام جمعه تبریز
مالک رحمتی - استاندار آذربایجان شرقی
حسین امیرعبدالهیان - وزیر امور خارجه
سید مهدی موسوی - فرمانده یگان حفاظت رئیس‌جمهور
سید طاهر مصطفوی - خلبان
محسن دریانوش - خلبان
بهروز قدیمی - مهندس پرواز
هویت نامشخص - نیروی سپاه انصارالمهدی
سقوط هلیکوپتر رئیس جمهور ایران پیامدها
طبق اصل ۱۳۱ قانون اساسی، در صورت فوت یا نبود رئیس‌جمهور، تمام وظایف او به مدت ۲ ماه به معاون اول رئیس‌جمهور منتقل می‌شود. در صورت پایان این مهلت، بایستی انتخابات زودهنگام ریاست جمهوری ظرف مدت ۶ ماه برگزار گردد. بر اساس اصل ۱۳۵ قانون اساسی ایران، زمان‌که وزارتخانه‌ای وزیر ندارد، رئیس‌جمهور می‌تواند حداکثر برای سه ماه، فردی را برای سرپرستی این وزارتخانه انتخاب و معرفی کند. با توجه به کشته شدن رئیس‌جمهور در این حادثه، طبق اصل ۱۳۱ قانون اساسی، معاون اول رئیس‌جمهور با موافقت رهبری اختیارات و مسئولیت‌های وی را بر عهده می‌گیرد.
سقوط هلیکوپتر رئیس جمهور ایران واکنش‌های داخلی
صدا و سیما مراسم‌های دعا برای حادثه سقوط بالگرد را به‌صورت زنده پخش کرد و خبرگزاری فارس به خوانندگان توصیه کرد برای سلامتی رئیسی دعا کنند.
دادستان تهران به برخی از رسانه‌هایی که اقدام به پخش اخبار «کذب» کرده‌اند تذکر داد.
علی خامنه‌ای، رهبر ایران، اظهار امیدواری کرد و گفت: «ملت ایران نگران و دلواپس نباشند، هیچ اختلالی در کار کشور به وجود نمی‌آید.»
سرلشکر محمد باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران به سازمان نیروهای مسلح دستور داد که برای تفحص و امدادرسانی در سانحه بالگرد حامل سید ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور و همراهان وی از کلیه امکانات، تجهیزات و ظرفیت‌های ارتش جمهوری اسلامی ایران، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و فراجا استفاده شود.
سید محمد خاتمی، پنجمین رئیس‌جمهور ایران: «با نگرانی در این شرایط خاص کشور، اخبار نگران کننده در مورد سقوط بالگرد رئیس‌جمهور محترم و همراهان را پیگیری و برای سلامت ایشان و همراهان دعا می‌کنم.»[۲۷]
محمدجواد ظریف، درگذشت امیرعبدالهیان و رئیس‌جمهور را تسلیت گفت.
با انتشار خبر درگذشت رئیس‌جمهور، بورس ایران تا اطلاع ثانوی تعطیل شد.
سقوط هلیکوپتر رئیس جمهور ایران واکنش های بین‌المللی
روسیه ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه با بیان اینکه اطلاعات مربوط به سانحه بالگرد حامل مقامات بلندپایه ایران از جمله رئیس‌جمهور این کشور را از نزدیک رصد می‌کنیم؛ افزود: «امیدواریم سرنشینان بالگرد در سلامت باشند و خطری جانشان را تهدید نکند. روسیه آماده کمک به جستجوی بالگرد مفقود شده حامل رئیس‌جمهور ایران و تحقیقات دربارهٔ علت این حادثه است.»
پاکستان شهباز شریف، نخست‌وزیر پاکستان با ابراز نگرانی از گزارش‌های اخیر مبنی بر سانحه بالگرد حامل رئیس‌جمهور ایران و همراهانش، گفت فکر و دعای او با رئیس‌جمهور رئیسی و ملت ایران است.
عراق محمد شیاع السودانی، نخست‌وزیر عراق پس از این حادثه به وزارت کشور، هلال احمر عراق و طرف‌های مرتبط برای ارائه امکانات موجود به جمهوری اسلامی ایران برای یافتن بالگرد رئیس‌جمهوری ایران که در شمال ایران ناپدیده شده، دستور داد.
جمهوری آذربایجان الهام علی‌اف، رئیس‌جمهور آذربایجان پس از این حادثه در شبکه اجتماعی اِکْس نوشت: «دعای ما از خداوند متعال با رئیس‌جمهور ابراهیم رئیسی و هیئت همراه وی است. جمهوری آذربایجان به عنوان کشوری همسایه، دوست و برادر آماده ارائه انواع حمایت‌ها می‌باشد.»
ترکیه رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه در پیامی اعلام کرد: «از سانحه هوایی که برای رئیس‌جمهور ایران پیش آمده بسیار متأسف هستیم» همچنین وزارت امور خارجه ترکیه نیز در بیانیه‌ای اعلام کرد: «تحولات درخصوص سانحه بالگرد حامل رئیس‌جمهور ایران را با نگرانی دنبال می‌کنیم. امیدواریم رئیس‌جمهور و مسئولان ایرانی سلامت باشند.»
هند نارندرا مودی، نخست‌وزیر هند ضمن اظهار تأسف از این سانحه، اعلام کرد: «ما در این ساعت سخت با مردم ایران اعلام همبستگی می‌کنیم و برای رئیس‌جمهور و اطرافیانش دعا می‌کنیم»
پاکستاندر پاکستان، عزای عمومی اعلام شد.