لحظات سخت کافران هنگام مرگ

بسم الله الرحمن الرحیم

لحظات سخت کافران هنگام مرگ

مرگ، پلی برای انتقال انسان از عالم ماده به عالم مثالی برزخ می باشد، برخلاف برخی از تصورات مادی گرایانه، مرگ فنای زندگی انسان نبوده،بلکه ادامه ی حیات انسان در نشئه ی بزرگتر که در قرآن کریم از آن تعبیر به عالم برزخ و در روایات ائمه معصومین (علیهم السلام) از آن تعبیر به عالم قبر شده است.چنانچه خدای متعال در قرآن کریم می فرماید:((لَعَلِّی أَعْمَلُ صَالِحًا فِیمَا تَرَکْتُ ۚ کَلَّا ۚ إِنَّهَا کَلِمَةٌ هُوَ قَائِلُهَا ۖ وَمِن وَرَائِهِم بَرْزَخٌ إِلَی یَوْمِ یُبْعَثُونَ)).(۱).شاید در برابر آنچه ترک کردم (و کوتاهی نمودم) عمل صالحی انجام دهم. » (ولی به او می گویند: ) چنین نیست! این سخنی است که او به زبان می گوید (و اگر بازگردد، همان راه را ادامه می دهد). و در پی (مرگ) آنان برزخی است تا روزی که برانگیخته شوند. 

هر انسانی در عالم برزخ و سپس قیامت نتیجه اعمال خویشتن را در قالب تجسم اعمال مشاهده می نماید، چنانچه خدای متعال می فرماید:((فَمَن یَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ خَیْرًا یَرَهُ*وَمَن یَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ شَرًّا یَرَهُ)).(۲)پس هر کس هموزن ذرّه ای کار خیر انجام دهد آن را می بیندو هر کس هموزن ذرّه ای کار بد کرده آن را (نیز) می بیند. هر انسانی تجسم اعمال خود را از لحظه ی مرگ مشاهده می کند و مرگ عصاره ای از زندگی انسان می باشد، چنانچه خدای متعال می فرماید:((کُلُّ نَفْسٍ ذَائِقَةُ الْمَوْتِ)).(۳)هر انسانی مرگ را می چشد. حال اگر انسان اعمال صالحه در طول زندگی دنیوی داشته باشد مرگ را نیک می چشد و اگر اعمال فاسد داشت و جنایتهای متعددی مرتکب شده باشد، در این صورت مرگ را به سختی و دردناک خواهد چشید، خدای متعال در قرآن کریم در بیان لحظات دردناک مرگ کافران و ضربات سخت فرشتگان بر پشت و صورت آنان می فرماید:((فَکَیْفَ إِذَا تَوَفَّتْهُمُ الْمَلاَئِکَةُ یَضْرِبُونَ وُجُوهَهُمْ و أَدْبَارَهُمْ)).(۴)«پس، چگونه [تاب می‌آورند] وقتی که فرشتگان [عذاب ]جانشان را می‌ستانند و بر چهره و پشت آنان تازیانه می‌نوازند؟

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در بیان کیفیت عذاب کافران هنگام مرگ و لحظات سخت و دردناک آنان هنگام انتقال به عالم برزخ فرمود:((إن کانَ لأولیائنا مُعادِیا، و لأعدائنا مُوالِیا، و لأضدادِنا بألقابِنا مُلَقِّبا، فإذا جاءهُ ملَکُ المَوتِ لِنَزعِ رُوحِه مَثَّلَ اللّهُ عَزَّ و جلَّ لذلکَ الفاجِرِ سادَتَهُ الّذینَ اتَّخَذَهُم أربابا مِن دونِ اللّهِ، علَیهِم مِن أنواعِ العَذابِ ما یَکادُ نَظَرُهُ إلَیهِم یُهلِکُهُ، و لا یَزالُ یَصِلُ إلَیهِ مِن حَرِّ عَذابِهِم ما لا طاقَةَ لَهُ بهِ. فیقولُ لَهُ ملَکُ المَوتِ: یا أیُّها الفاجِرُ الکافِرُ، تَرَکتَ أولیاءَ اللّهِ إلی أعدائهِ؟! فالیَومَ لا یُغْنُونَ عنکَ شیئا، و لا تَجِدُ إلی مَناصٍ سَبیلاً، فیَرِدُ علَیهِ مِن العَذابِ ما لَو قُسِّمَ أدناهُ علی أهلِ الدُّنیا لأهلَکَهُم.)).(۵)اگر [کسی] با دوستان ما دشمن باشد و با دشمنان ما دوست و القاب مخالفان ما را بر خود نهد، پس آن گاه که ملک الموت برای ستاندن جانش بیاید، خداوند عزّ و جلّ اربابان آن نابکار را که به جای خداوند آنان را به خدایی گرفته بود، در حالی که به انواع عذاب مبتلایند در برابر او مجسّم گرداند، به طوری که همین که آنها را ببیند هلاک شود. و از گرمای عذاب آنها، که تاب تحمّلش را ندارد، پیوسته به او رسد. پس ملک الموت به او گوید: ای نابکارِ کافر! دوستان خدا را به دشمنان او وا گذاشتی! امروز آنان کمترین کاری نمی توانند برایت انجام دهند و هیچ راه گریزی نداری. پس، چنان عذابی به او رسد که اگر کمترین آن در میان ساکنان دنیا تقسیم شود، همگی آنان را نابود می‌سازد.

منابع

۱.سورة المومنون: ١٠٠.

۲.سوره زلزله: ۷_۸.

۳.سوره آل عمران: ۱۸۵.

۴.سوره محمد: ۲۷.

۵.مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۶،ص۱۷۵/ ۱.