رهروان ولایت ـ به اعتراف جمیع علمای اسلام اعم از شیعه و اهل سنت، اميرالمومنين(عليه‌السلام) نَفَس رسول الله بود و پيغمبر اكرم(صلی‌الله‌علیه‌وآله) در موارد بسيارى به اين موضوع تصريح کرده است؛ قرآن کریم نیز در قضيه مباهله، بر این مطلب که امیرالمومنین(علیه‌السلام) نفس رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) و به منزله آن حضرت است اشاره دارد و بسیاری از مفسرین اهل سنت نیز به این موضوع اعتراف کرده‌اند، چنان‌كه فخر رازى در ذيل تفسير آيه مباهله به اين واقعيت اعتراف می‌كند.[1]
«قندوزى» از علمای اهل سنت مي‌گويد: [امام] حسن مجتبی(علیه‌السلام) فرمود: «قَالَ اللّهُ تَعَالَى لِجَدِّى صَلَى اللّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ حِينَ جَحَدَهُ كَفَرَةِ اهْلِ نَجْرَانَ وَ حَاجُّوهُ: «فَقُلْ: تَعالَوْا نَدْعُ أَبْناءَنا وَ أَبْناءَكُمْ وَ نِساءَنا وَ نِساءَكُمْ وَ أَنْفُسَنا وَ أَنْفُسَكُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَى الْكاذِبِين[آل عمران/61] فَاَخْرَجَ جَدِّى صَلَّى اللّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ مَعَهُ مِنَ الْاَنْفُسِ اَبِى وَ مِنَ الْبَنِينَ اَنَا وَ اَخِى الْحُسَيْن وَ مِنَ النِّسَاءِ فَاطِمَةَ امِّى، فَنَحْنُ اَهْلُهُ وَ لَحْمُهُ وَ دَمُهُ وَ نَفَسُهُ وَ نَحْنُ مِنْهُ وَ هُوَ مِنّا: خداى تعالى، هنگامی‌كه كفار و منكرين از اهل نجران، دعوت جدم رسول الله(صلی‌الله‌علیه‌وآله) را قبول نكردند، به جدم چنين خطاب کرد: «بگو: بيایيد، بخوانيم پسرانمان را، و پسرانتان را، و زنانمان را و زنانتان را، و جان‌هايمان را و جان‌هايتان را؛ سپس به درگاه خدا تضرع و دعا نموده، و لعنت خدا را بر دروغ‌گويان قرار دهيم» در اين‌حال جدم(صلی‌الله‌علیه‌وآله) از جان‌ها پدرم را انتخاب کرد، و از پسرانش، من و برادرم حسين را، و از زنانش، مادرم فاطمه را. پس ما اهل رسول الله(صلی‌الله‌علیه‌وآله) هستيم، و گوشت او و خون او و جان او هستيم و ما از او هستيم و او از ماست».[2]
امام رضا(عليه‌السلام) نیز فرمودند: خداوند از لفظ «اَنْفُسَنَا» در آيه مباركه، نفس «على» را قصد كرده است؛ و دليلش اين است كه رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) فرمودند: «بنو وليعة» بايد دست از نافرمانی خود بردارد، در غیر این‌صورت من كسى را براى جنگ با آن‌ها می‌فرستم كه مثل نفس خود من باشد، و مرادشان از آن كس كه حكم جان رسول الله(صلی‌الله‌علیه‌وآله) را داشت، «علی‌بن‌ابي‌طالب» بود. پس اين يك خصوصيتى است كه در على(عليه‌السلام) است و هيچ فردى از افراد بشر نمىتواند به اين مقام دسترسى پيدا كند».[3]
هم‌چنین «قندوزی» از «احمد بن حنبل» نقل می‌کند که رسول خدا(صلی‌اللّه‌عليه‌وآله) به جماعتى از «ثقيف» فرمود: «بايد تسليم شويد؛ در غیر این‌صورت شخصی که حکم جان من را دارد را به سوى شما می‌فرستم تا با شما بجنگد، اولاد شما را اسير، و اموال شما را مصادره کند؛ سپس حضرت، به سوى «علی‌بن‌ابی‌طالب» توجه کرده و دست علی را گرفتند و دو بار فرمودند: آن مرد اين است».[4]
------------------------------------------
پی‌نوشت:
[1]. تفسیر مفاتيح الغيب، ج8، ص 248.
[2]. ينابيع المودة، ص 52.
[3]. عیون اخبار الرضا، ج1، ص 231.
[4]. ينابيع المودة، ص 53.