رهروان ولایت ـ
راه محبوب شدن نزد خدای متعال طبق فرموده قرآن تبعیت از حبیب خداست. « قُلْ إِنْ كُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُوني يُحْبِبْكُمُ اللَّه. بگو: «اگر خدا را دوست مى داريد، از من پيروى كنيد! تا خدا (نيز) شما را دوست بدارد.» [آل عمران31]
اما اینکه چرا خدا اطاعت خود را عامل محبوبیت بیان نکرد و اطاعت رسولش را علت محبوبیت دانست؟ جواب این است که پیامبر مردم را به خدا دعوت میکند نه به خودش و گفتارش جزء وحی نیست.« وَ ما يَنْطِقُ عَنِ الْهَوى إِنْ هُوَ إِلاَّ وَحْيٌ يُوحی. هرگز از روى هواى نفس سخن نمى گويد،آنچه مى گويد چيزى جز وحى كه بر او نازل شده نيست.» [نجم3،4]
بنابراین در آیاتی هم که میفرماید «وَ أَطيعُوا اللَّهَ وَ أَطيعُوا الرَّسُول [تغابن12] اطاعت خدا و پیغمبر دو چیز نیست بلکه اطاعت پیامبر همان اطاعت خداست چون پیامبر دستورات الهی را به مردم ابلاغ می کند و تمام شئون زندگی آن حضرت برای خداست.
« قُلْ إِنَّ صَلاتي وَ نُسُكي وَ مَحْيايَ وَ مَماتي لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمينَ. بگو: «نماز و تمام عبادات من، و زندگى و مرگ من، همه براى خداوند پروردگار جهانيان است» [انعام162] بنابراین پیامبر چیزی از طرف خود به مردم بیان نمی کند و غیر از خواسته ی الهی چیزی نمی خواهد. همانطور که ائمه علیهم السلام فرمودند « قُلُوبُنَا أَوْعِيَةٌ لِمَشِيئَةِ اللَّهِ، فَإِذَا شَاءَ اللَّهُ شِئْنَا. دل های ما ظرف است برای خواسته ی الهی » [1]
اما محبت الهی گاهی اینگونه است که بنده خدا را دوست دارد و گاهی بنده به جایی می رسد که محبوب خدای سبحان میشود، که این دومی به مراتب از اولی والاتر و بالاتر است و سر این محبوبیت تبعیت از حبیب خدا یعنی حضرت محمد صلی الله علیه وآله وسلم است، واین همان واسطه بین خدا و بندگان است به این معنا که از طریق پیامبر و خاندان مطهرش فیض خدا به دیگران می رسد.
اثر محبوب خدا شدن
پيغمبراكرم (صلّي الله عليه وآله وسلّم) فرمود:
«هر گاه خداوند، بنده اي از امّت مرا دوست بدارد، محبّت او را در دل بندگان برگزيده، ارواح فرشتگان و ساكنان عرش خود قرار مي‌دهد تا او را دوست بدارند. چنين كسي، دوست حقيقي خداست؛ خوشا به حال او، خوشا به حال او، و او در روز قيامت نزد خدا حق شفاعت دارد»[2]
و در حدیث قرب نوافل آمده است که « رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: خدا عز و جل فرمايد:
«هر كه دوستى از مرا اهانت كند، محققاً براى نبرد با من كمين كرده است، و هيچ بنده با عملى به من نزديك نشود كه محبوبتر باشد نزد من از عمل بدان چه بر او واجب كردم، و به راستى كه او با انجام نماز نافله به من تقرّب جويد تا آنجا كه او را دوست دارم و چون او را دوست داشتم، گوش او شوم كه با آن بشنود و چشم او شوم كه با آن ببيند و زبان او شوم كه با آن بگويد و دست او شوم كه با آن بگیرد، اگر مرا بخواند، اجابتش كنم و اگر از من خواهشى كند، به او ببخشم.»[3]
بنابر این محبوبیت الهی مقامی است که نصیب هر کس نمی شود و اگر هم کسی بخواهد بدان نائل شود راهی جزء محبت و اطاعت از چهارده ذوات مقدس ندارد، همانطور که در زیارت جامعه کبیره آمده است: « من احبکم فقد احب الله »
این دو اثر از محبوبیت الهی بود که در اینجا ذکر کردیم و الا سخن بیش از اینهاست که مجال بیان آنها نیست.
ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ ـ
پی نوشت
[1] دلائل الإمامة (ط - الحديثة) / 506 / معرفة من شاهده في حياة أبيه(عليه و على آبائه الصلاة و السلام) ..... ص : 505
[2] «إذا أحبّ الله عبداً من‌متي قذف في قلوب أصفيائه و أرواح ملائكته و سكّان عرشه محبّته ليحبّوه فذلك المحبّ حقّاً طوبي له ثمّ طوبي له و له عند الله شفاعة يوم القيامة» مصباح الشريعة، باب 96، ص438
[3] مَا تَقَرَّبَ إِلَيَّ عَبْدٌ بِشَيْءٍ أَحَبَّ إِلَيَّ مِمَّا افْتَرَضْتُ عَلَيْهِ وَ إِنَّهُ لَيَتَقَرَّبُ إِلَيَّ بِالنَّافِلَةِ حَتَّى أُحِبَّهُ فَإِذَا أَحْبَبْتُهُ كُنْتُ سَمْعَهُ الَّذِي يَسْمَعُ بِهِ وَ بَصَرَهُ الَّذِي يُبْصِرُ بِهِ وَ لِسَانَهُ الَّذِي يَنْطِقُ بِهِ وَ يَدَهُ الَّتِي يَبْطِشُ بِهَا إِنْ دَعَانِي أَجَبْتُهُ وَ إِنْ سَأَلَنِي أَعْطَيْتُهُ.
الكافي (ط - الإسلامية) / ج2 / 352 / باب من آذى المسلمين و احتقرهم ..... ص : 350