دلاوری از دیار دلوار

دلوار، روستای کوچکیست در حومه ی بوشهر با حدود 3 هزار نفر جمعیت. مردم این روستای کوچک به غیرت و شجاعت شهره هستند؛ تا جایی که نام این روستا از کلمه ی دلاور اخذ شده است. این روستای کوچک در صفحات تاریخ انقلاب مشروطه و جنگ جهانی اول درخشش بخصوصی دارد.
نام این روستا با نام جوانی دلاور به نام رئیسعلی دلواری گره خورده. رئیسعلی فرزند زایر محمد در سال 1261 هجری شمسی در روستای کوچک خود به دنیا آمد. دوران کودکی اش را به فراگیری فنون رزمی در کنار دروس متداول و قرآن پرداخت. شجاعت وی از همان کودکی چشمگیر بود. وی در تیراندازی یکی از بهترین های منطقه ی خود بود و در تنگستان مانند او کم یافت میشد. در سال 1906 میلادی و با آغاز انقلاب مشروطه، با وجود سن و سال کم، جزء پیشگامان مشروطه خواه در ایران به حساب می آمد.
در 1908 میلادی که محمدعلی شاه قاجار پس از کودتای لیاخوف علیه مشروطه خواهان به سلطنت رسید، رئیسعلی دلواری با اعتقاد به مشروطه طلبی، مبارزات خود را در منطقه ی تنگستان ادامه داد و با همکاری با آیت الله علم الهدی گمرگ بوشهر را که تحت نظر انگلیسی ها بود، به تصرف خود درآوردند. این مسأله زخمی عمیق برای آغاز یک دشمنی علیه رئیسعلی توسط انگلیسی ها بود. [1]
در این زمان احمدخان دریابیگی ، حاکم منطقه، تحت فشار انگلیسی ها چند حمله انتقام جویانه به منطقه تنگستان داشت که با شجاعت تنگستانی ها به رهبری رئیسعلی دلواری، این حملات ناکام ماندند.  
با آغاز جنگ جهانی اول در سال 1914 ، ایران از شمال و جنوب توسط روس ها و انگلیس ها مورد تجاوز قرار گرفت. در 17 مرداد 1294 انگلیسی ها تصرف بوشهر و سواحل اطراف آن را آغاز کردند. در این زمان، رئیسعلی دلواری با اخذ اجازه از مراجع تقلید خود را برای دفاع از خاک ایران در مقابل متجاوزین آماده کرد. [2]
رئیسعلی جوان و شجاع، به همراه یاران خود در نبردی نابرابر علیه انگلیسی ها، با 5هزار تن نیروی مسلح انگلیسی به نبرد پرداخت و تلفات سنگینی را بر آن ها تحمیل کرد. شبیخون های رئیسعلی به نیروهای انگلیسی امان آنها را بریده بود. انگلیسی ها که به شدت از دست نیروهای دلیر تنگستان به ستوه آمده بودند، تصمیم به یک حمله ی مقتدرانه به دلوار را گرفتند. اما خبر این حمله زودتر به رئیسعلی رسید و روستا را تخلیه کرد. هنگامی که انگلیسی ها به دلوار رسیدند، با خانه های خالی از سکنه مواجه شدند و از شدت عصبانیت خانه های خالی را به گلوله بستند. [3]
یکسال پس از آغاز جنگ جهانی، یعنی در سال 1915 در زمانی که رئیسعلی و نیروهای وی به قصد شبیخون زدن به نیروهای انگلیسی را داشتند، رئیسعلی دلواری توسط یکی از نیروهای خائن خود مورد اصابت گلوله قرار گرفت و به شهادت رسید.

__________________

پی نوشت:
[1]. دلیران تنگستان، ص41.
[2]. دلیران تنگستانی، ص21.
[3]. همان، ص80.