چکیده:معلی بن خنیس می‌گوید وارد شدم بر امام صادق(علیه‌السلام) و آن روز، روز عید نوروز بود، امام صادق(علیه‌السلام) فرمود: آیا می‌دانی امروز چه روزی است؟ گفتم بله امروز نوروز است، روزی است که عجم آن را بزرگ می‌شمرند. امام صادق(علیه‌السلام) فرمودند:ای معلی! امروز روزی است که خداوند از بندگانش عهد گرفت عهدی محکم که او را عبادت کنند، به او شرک نورزند، به پیامبرانش و به حجت‌های او ایمان بیاورند
عید نورز، برای ما ایرانیان روز مهمی است، که مردم ایران، این روز را بزرگ می‌شمارند، سنت‌های بسیار خوبی از گذشتگان ما به یادگار مانده است، سنت‌هایی که همراه با سنت‌های مذهبی است، یعنی این سنت‌ها آمیخته‌ای از سنت‌های مذهبی و ایرانی است. این سنت حسنه، نه تنها در ایران، بلکه در بسیاری از کشورهای همسایه مانند ترکمنستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ترکیه و غیره... گرامی داشته می‌شود.
روایتی از امام صادق(علیه‌السلام) در تائید عید نوروز
«معلی بن خنیس» می‌گوید: محضر امام صادق(علیه‌السلام) حاضر شدم و آن روز، روز عید نوروز بود، حضرت فرمود: آیا می‌دانی امروز چه روزی‌ست؟
گفتم بله امروز «نوروز» است، روزی است که عجم آن را بزرگ می‌شمارد.
حضرت فرمود: ای معلی! امروز روزی است که خداوند از بندگانش عهد گرفت، عهدی محکم که او را عبادت کنند، به او شرک نورزند، به پیامبرانش و حجت‌های او ایمان بیاورند، به ائمه او ایمان بیاورند، امروز روزی‌ست که خورشید برای اولین بار طلوع کرد، باد‌ها به گردش در آمد، سبزه‌های زمین بیرون آمدند، امروز روزی‌ست که کشتی نوح بر جودی قرار گرفت، نوروز روزی‌ست که رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) در روز غدیر دست امیرالمومنین(علیه‌السلام) را به بالای سر برد و او را به عنوان امام به مردم معرفی کرد، نوروز روزی‌ست که پیامبر خدا(صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) امیرالمومنین(علیه‌السلام) را بر روی دوش گرفت تا تمام بت‌ها را از خانه‌ی خدا به زیر بکشد و آن‌ها را بشکند. ابراهیم(علیه‌السلام) هم در نوروز بود که بت‌ها را شکست. نوروز روزی‌ست که امیرالمومنین(علیه‌السلام) در جنگ نهروان بر خوارج پیروز شد و ذوالثدیه در این روز کشته شد، در روز عید نورز است که قائم ما بر دجال پیروز خواهد شد.
حضرت در ادامه فرمودند: هیچ عید نوروزی نیست، مگر اینکه ما انتظار داریم که قائم ما مهدی(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) در آن روز خروج کند، عید نوروز از روزهای ما و شیعیان ماست که عجم‌ها آن را حفظ کرده‌اند».[۱]
نکاتی که از این روایت استفاده می‌شود:
نکته اول: امام صادق(علیه‌السلام) در ضمن تائید عید نوروز ایرانیان، به آن سمت و سو می‌دهد، علاوه بر اینکه این سنت ایرانیان را تایید می‌کند، آن را با سنت‌های الهی نیز گره می‌زند، می‌فرماید، در این روز بوده است که خداوند از بندگان عهد و پیمان گرفته است که او را عبادت کنند، به او و حجت‌های او ایمان بیآورند، به این معنا که اگر این عید و این سنت ملی-مردمی، همراه با بندگی خداوند عالم باشد، هم مورد تائید مردم است و هم مورد تائید خداوند متعال و بندگان شایسته خدا.
به عبارت دیگر اگر این عید و این سنت همراه با گناه و معصیت نباشد، مورد تائید الهی نیز هست، اما اگر خدایی نکرده این عید به انحراف کشیده شود و سنت‌های حسنه، جای خود را به گناه و معصیت و آلودگی‌ها بدهد به هیچ وجه مورد تائید خداوند و بندگان صالح او نخواهد بود.
نکته دوم: امام صادق(علیه‌السلام) تاکید می‌کند که بسیاری از اتفاقات مهم الهی در این روز اتفاق افتاده است همانند اینکه، اولین طلوع خورشید بر زمین، روز نوروز بوده است، اولین روزی که سبزه‌ها بر روی زمین سر از دل خاک بیرون آورده‌اند، در این روز بوده است و... .
نکته سوم: حضرت فرمود: روز ظهور امام زمان(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) در روز نوروز اتفاق می‌افتد، یعنی همان‌طور که ظاهر طبیعت با آمدن نوروز تازه می‌شود، ظهور نیز شروع تازه‌ای برای انسان‌ها خواهد بود؛ به این معنا که تحول انسان‌ها در زندگی و به سر آمدن تمام زشتی‌ها و شر‌ها، با ظهور امام زمان(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) در این روز خواهد بود.
نکته چهارم: آخرین نکته‌ای که به ذهن نگارنده می‌رسد این است که حضرت این عید باستانی و ملی را با سنت الهی، غنی و باارزش می‌کند. چرا که هر چه که رنگ الهی پیدا کند، ماندگار خواهد شد، هر چیزی که رنگ الهی پیدا کند، ارزشمند خواهد شد، هر چیزی که همراه با نگاه الهی باشد، برای انسان‌ها زیبا خواهد بود.
________________________________________
پی‌نوشت
[۱]. بحار الأنوار، علامه مجلسی، ج ۵۲، ص ۳۰۸.