اینکه امام علی(علیه السلام) در خطبه 80 نهج البلاغه زنان را ناقص العقل می شمارند، همه زنان منظور نیست؛ بلکه منظور، فرمانده جنگ جمل (عایشه) میباشد که با احساسات خود، موجب ریختن خون انسانهای بسیاری شد.
![معنای نقصان عقل زنان در خطبه امام علی(علیه السلام) زن](https://btid.org/sites/default/files/media/image/19534492_108944609670744_1117193922234286080_n.jpg)
نگاه اسلام نسبت به زنان، نگاهی اعتدالی و به دور از افراط و تفریط است؛ از نظر قرآن، زن و مرد در انسانیت برابرند ولی از دوگونه جنسیت برخوردارند لذا وظایف محوله به هریک از مرد و زن از ساختمان وجودی آندو ریشه مییابد. اما در بعضی روایات به ناقص بودن عقل زنان اشاره شده، مانند سخن امام علی(علیه السلام) در نهج البلاغه که می فرمایند: «همانا زنان در مقايسه با مردان، در ايمان، و بهرهورى از اموال، و عقل متفاوتند... اما تفاوت عقلشان با مردان بدان جهت كه شهادت دو زن برابر شهادت يك مرد است.» [نهج البلاغه، ص105] در ابتدا این نکته را باید متذکر شد که برتری تعقّل و تدبّر در بين جنس مرد و افزايش عواطف و احساسات در غالب زنان، جای ترديد ندارد. اما در توضیح سخن امام باید گفت اولا همان طور که خداوند در قرآن انسانها را با صفات حریص و کمطاغت[معارج/19]، جاهل و ظالم[احزاب/72] کفران کنندهی آشکار[زخرف/15] نام می برد، و بیشك می دانیم انسان در طبيعتاش نه كفور مبين است، نه ظالم جاهل؛ روشن می شود كه اين بیان در باره همه نیست بلکه انسان هايی است كه تحت تربيت رهبران الهی قرار نگرفتهاند. ثانیا در طول تاریخ در میان زنان، افرادی را داریم که از هزاران مرد، برتر می باشند، مانند حضرت زهرا، خدیجه، آسیه، مریم...(علیهم السلام).
نتیجه: این خطبه بعد از جنگ جمل بوده و چون ميداندار اصلی آن جنگ «عايشه» بود و خونهای زيادی از بیگناهان به زمين ريخت كه بعضی عدد كشته شدگان را بالغ بر هفده هزار نفر میدانند[پيام امام، ج3، ص289] امام چنین فرموده اند.
پینوشت:
آیت الله مکارم شيرازی، پيام امام، دار الكتب الاسلاميه، تهران، چاپ اول، 1386ه ش ، ج3، ص289.