رعایت موازین اسلامی و اخلاقی جزو بارزترین رفتارهای یک مسلمان است. کسانی که موازین اخلاقی را زیر پا گذاشته و برخلاف سلوک اهل‌بیت (ع) رفتار می‌کنند، مسلما دیگر اصول اسلامی را زیرپای خود له کرده و به آنها اهمیت نمیدهند. از این روست که باید در انتخاب رئیس جمهور مزین به آداب اسلامی و اخلاقی باشد تا مسائل دیگر را هم رعایت کند و خود را جدای از ملت نداند.
یکی از خصوصیاتی که همه مردم، خصوصاً مسئولین مملکتی باید مزین به آن باشند، مردمی بودن است. این نکته آنقدر اهمیت دارد که امام علی «علیه السلام» در مورد مردمی بودن و مردم داری پیامبر اکرم «صلی الله علیه وآله وسلم» فرمودند: وقتی حضرت رسول (صلی الله علیه و آله) به منزل می‌رفت، اوقات خویش را به سه قسمت، تقسیم می‌کرد: قسمتی را برای عبادت خدا، بخشی را برای اهل‌بیت خود (علیهم السلام) و قسمتی را به خود اختصاص می‌داد؛ سپس زمانی را که به خود، اختصاص داده بود، میان خود و مردم تقسیم می‌کرد و بخشی از آن را به مردم اختصاص می‌داد و عام و خاص را می‌پذیرفت و چیزی از آنان، مضایقه نمی‌کرد.» [1] از این روی رابطه حضرات معصومین (علیهم السلام)، خصوصاً پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) با مردم زبانزد خاص و عام بوده و هست. ضمن آنکه اگر کسی بخواهد مردمی باشد، باید واقعاً خودش را از مردم بداند تا بتواند مردم را درک کند، نه اینکه ادای مردمی بودن را دربیاورد و فقط در حرف به فکر مردم باشد.
از دیگر خصوصیات مردمی بودن تواضع و خشوع در مقابل دیگران و خود را برتر از مردم ندیدن است. امام صادق (علیه السلام) دراین‌باره می‌فرمایند: «لاتَنْظُرُوا فی عُیُوبِ النّاسِ کَالْأرْبابِ وَانْظُرُوا فی عُیُوبِکُمْ کَهَیْئَةِ الْعَبْدِ. [2] ارباب گونه به عیوب دیگران ننگرید، بلکه چون بنده‌ای متواضع، عیب‌های خود را وارسی کنید.»
امام خمینی (ره) درباره پایبندی کاندیدای ریاست جمهوری به اسلام و موازین اخلاقی می‌فرمایند: «من امیدوارم که اشخاصی که کاندیدا شدند برای ریاست جمهوری شما توجه کنند و کسی که از همه متعهدتر به اسلام، سوابقْ، سوابقِ خوب، پیوسته به هیچ طرفی نه شرقی باشد، نه غربی باشد، نه غربزده باشد، نه شرق‌زده باشد، مسلمان باشد، پیرو احکام اسلام باشد، ملی باشد، دلسوز به ملت باشد، خدمتگزار به ملت باشد، سوابقش خوب باشد، در رژیم سابق هیچ‌گاه وارد نشده باشد و با اجانب پیوند نداشته باشد، از خودتان باشد و برای خودتان. اختیار دست شماست.»[3]
امروزه که تنور انتخابات داغ است و کاندیدای ریاست جمهوری خود را در معرض قضاوت مردم قرار می‌دهند، فرصت خوبی است تا به سخنان و رفتار و کردار نامزدها بنگریم تا بدانیم کدام یک از نامزدها مزین به امور اخلاقی هستند و خود را پایبند به فضایل اخلاقی می‌دانند و کدام یک این‌طور نیستند. مسلم است کسی که فضایل اخلاقی را رعایت نکند، خیلی از موارد دیگر را نیز رعایت نمی‌کند.
پی‌نوشت:
[1]. میرعمادی احمد، اسوه حسنه، ص 425؛ علامه مجلسی، بحار الانوار، ج 16، ص 150
[2]. ابن شعبه حرانی، تحف العقول عن آل الرسول، جامعه مدرسین، قم، 1404 قمری، چاپ دوم، ص 301
[3]. صحیفه امام، 21 جلدی، ج 11، صص 485 و 486
یکی از خصوصیاتی که همه مردم، خصوصاً مسئولین مملکتی باید مزین به آن باشند، مردمی بودن است. این نکته آنقدر اهمیت دارد که امام علی «علیه السلام» در مورد مردمی بودن و مردم داری پیامبر اکرم «صلی الله علیه وآله وسلم» فرمودند: وقتی حضرت رسول (صلی الله علیه و آله) به منزل می‌رفت، اوقات خویش را به سه قسمت، تقسیم می‌کرد: قسمتی را برای عبادت خدا، بخشی را برای اهل‌بیت خود (علیهم السلام) و قسمتی را به خود اختصاص می‌داد؛ سپس زمانی را که به خود، اختصاص داده بود، میان خود و مردم تقسیم می‌کرد و بخشی از آن را به مردم اختصاص می‌داد و عام و خاص را می‌پذیرفت و چیزی از آنان، مضایقه نمی‌کرد.» [علامه مجلسی، بحار الانوار، ج 16، ص 150]
از دیگر خصوصیات مردمی بودن تواضع و خشوع در مقابل دیگران و خود را برتر از مردم ندیدن است. امام صادق (علیه السلام) دراین‌باره می‌فرمایند: «لاتَنْظُرُوا فی عُیُوبِ النّاسِ کَالْأرْبابِ وَانْظُرُوا فی عُیُوبِکُمْ کَهَیْئَةِ الْعَبْدِ. [ابن شعبه حرانی، تحف العقول عن آل الرسول، ص 301] ارباب گونه به عیوب دیگران ننگرید، بلکه چون بنده‌ای متواضع، عیب‌های خود را وارسی کنید.»
امروزه که تنور انتخابات داغ است و کاندیدای ریاست جمهوری خود را در معرض قضاوت مردم قرار می‌دهند، فرصت خوبی است تا به سخنان و رفتار و کردار نامزدها بنگریم تا بدانیم کدام یک از نامزدها مزین به امور اخلاقی هستند و خود را پایبند به فضایل اخلاقی می‌دانند و کدام یک این‌طور نیستند. مسلم است کسی که فضایل اخلاقی را رعایت نکند، خیلی از موارد دیگر را نیز رعایت نمی‌کند.