قضاوت صحیح در مورد یک سخن فقیه نیازمند این است که ابزار و تخصص لازم در این زمینه را داشته باشیم.
در شرع احکامی که مستقیم به وسیله عقل اثبات می‌شوند و نقل در اثبات آنها هیچ دخل و تصرفی ندارد مستقلات عقلیه نامیده می‌شوند و یا به قاعده‌هایی که توسط عقل اثبات شده و به کمک شرع می‌شتابند، قواعدعقلی گفته می‌شود.
از جمله قواعدی که توسط عقل به اثبات می‌رسد، ترجیح دادن یک امری که مصلحت اقوی دارد به یک امری که مصلحت آن از قوت کمتری دارد، می‌باشد که در این صورت عقل حکم می‌کند ترک کاری که از مصلحت کمتری برخوردار بوده، اولی است از ترک امری که مصلحت اقوی دارد و ترک مصلحت اقوی قبیح است و در صورت تزاحم این دو امر، کاری که مصلحت کمتری دارد ترک می‌شود.
برخی از معاندین نسبت به اسلام و جمهوری اسلامی، بدون توجه به این قواعد عقلی که مستقل از شرع هستند و با صرف دشمنی با اسلام و جمهوری اسلامی هر حرفی را به زبان می‌آورند. به‌عنوان‌مثال فرمایشات رهبر کبیر انقلاب را تقطیع کرده و یک قسمتی از آن را بدون توضیح و در قالب شبهه بیان می‌کنند تا اذهان مردم را نسبت به نظام و انقلاب بدبین نمایند. امام در مورد جاسوسی کردن بیانات مختلفی را بیان کرده است که یک قسمت آن این گونه است: «اگر -فرض کنید که- حفظ جان یک نفر مسلمانی، حفظ جانش وابسته [به] این است که شما شرب خمر کنید، واجب است بر شما. دروغ بگویید، واجب است بر شما».[1]
این افراد با دستاویز قرار دادن این فقره از صحبت‌های امام، بیان می‌کنند که ایشان برای حفظ نظام هر کار کثیفی را جایز دانسته و حال آن که امام در قبل و بعد دلیل این فرمایش خود را بیان می کنند از جمله: «احکام اسلام برای مصلحت مسلمین است، برای مصلحت اسلام است، اگر ما اسلام را در خطر دیدیم، همه‌مان باید از بین برویم تا حفظش کنیم. اگر دماء مسلمین را در خطر دیدیم، دیدیم که یک دسته دارند توطئه می‌کنند که بریزند و یک جمعیت بی‌گناهی را بکشند، بر همه ما واجب است که جاسوسی کنیم. بر همه ما واجب است که نظر کنیم و توجه کنیم و نگذاریم یک همچو غائله‌ای پیدا بشود. حفظ جان مسلمان بالاتر از سایر چیزهاست. حفظ خود اسلام از جان مسلمان هم بالاتر است».[2]
در این فقره، امام خمینی رحمه‌الله به عنوان یک فقیه که به موازین شریعت و شیوه استنباط احکام آگاهی کامل دارند، چنین فرمایشی دارند. فرق یک فقیه با مردم عادی در همین امور بوده و فقیه متوجه چیزهایی است که مردم عادی متوجه آن نیستند. امام با توجه به قوه استنباط خویش درک می‌کند که مصلحت حفظ نظام و جان مردم به وسیله جاسوسی کردن اقوی و برتر از این است که یک شخصی دچار شرب خمر شود. در نتیجه این همان حکم عقل است که امام با استفاده از آن حکم فقهی را استنباط می‌نماید.
در نتیجه درک کلام یک فقیه برای همه مردم میسر نبوده و این معاندین با سوء استفاده از این فرصت اذهان عمومی را با شبهه پراکنی فریب داده و منحرف می‌کنند.
پی‌نوشت:
[1]. امام خمینی، صحیفه امام، موسسه حفظ و نشر آثار امام، ج15، ص116.
[2]. همان.