- کسی که روزه اش را به عمد افطار کرده، در صورت ناتوانی از پرداخت کفاره، باید هر چند مد می تواند، طعام به فقرا بدهد و اگر نتواند باید استغفار کند.
سوال: اگر پرداخت کفاره روزه برای شخصی که روزه اش را به عمد افطار کرده، ممکن نباشد (به دلیل بیماری نمی تواند روزه بگیرد و از نظر مالی هم توانایی ندارد) تکلیفش چیست؟
پاسخ: باید [1] هر چند مد می تواند، به نیازمندان غذا بدهد [2] و اگر از آن هم ناتوان باشد باید استغفار کند [3] (بگوید: «استغفر الله»)، اگر چه یک مرتبه باشد و احتیاط واجب [4] آن است که بعد از استغفار هر وقت توانایی یافت، کفاره را بدهد. [5]
--------------
پی نوشت:
[1]. بهجت: بنابر احتیاط واجب، هجده روز پی در پی روزه بگیرد یا این که هر مقدار مد طعام که می تواند، به شصت فقیر بنابر احتیاط واجب کفاره بدهد و اگر این را هم نتوانست، هر چقدر توان دارد، به فقرا طعام بدهد و احتیاط مستحب مقدم داشتن 18 روز روزه بر اطعام است و اگر توان این دو کار را هم نداشت، بین روزه و طعام هر مقدار از هر کدام برایش ممکن بود، انجام دهد. اگر توانایی این را هم نداشت، هر کدام را توانست، انجام دهد و در غیر این صورت بدل از کفاره و لو یک بار باشد استغفار نماید و احتیاط واجب آن است که بعد از استغفار هر وقت توانایی یافت، کفاره را بدهد.
[2]. خامنه ای: و احتیاط واجب آن است که استغفار نیز بکند و ... ؛ صافی: و استغفار کند و ... ؛ امام، بهجت، خامنه ای، سبحانی، مکارم: باید هر مقدار که توانایی دارد، به فقیر مد طعام (یک وعده غذا، یا حداقل 750 گرم گندم) بدهد؛ سبحانی و مکارم: و اگر نتواند باید هجده روز روزه بگیرد.
[3]. خامنه ای: یعنی با دل و زبان خود بگوید: ....
[4]. خامنه ای و سبحانی: احتیاط مستحب؛ مکارم: واجب نیست بعد از پیدا کردن قدرت مالی صدقه بدهد.
[5]. توضیح المسائل ده مرجع، م 1660؛ امام، تحریر الوسیله، ج 1، القول فیما یترتب علی الافطار، ص 530، م 11؛ بهجت، استفتائات، ج 2، س 2905، 2924، 2927 و وسیله النجاه، س 1128؛ خامنه ای، س 811 و 812 و استفتا؛ سیستانی، منهاج الصالحین، ج 1، م 1008؛ صافی، هدایه العباد، ج 1، کتاب الصوم، م 1332.
>>> برگرفته از کتاب «رساله مصور»، ج 2، موسسه اطلس تاریخ شیعه، ص 280.