علت بی میلی نوجوانان به نماز چیست؟

پرسش: خواهرم در سنين بلوغ عاشق نماز بود ولي هم اكنون از آن فاصله گرفته و دليل اين امر را نمي دانم. ممنون مي شوم با كمك شما اين مشكل راحل كنم؟

پاسخ: علل بی علاقگی و بی توجهی به نماز :
1. عدم آشنايي به فلسفه نماز :
عالم نبودن به محتواي نماز، درك پايين و بسيار اندك نسبت به تأثير آن، عدم توجه به جايگاه نماز در اسلام، نداشتن انگيزه و هدف در اقامه و برپايي آن، آشنا نبودن به اسرار و فلسفه نماز و درخواست امور مادي از خدا و عدم دست يابي به آن يكي از عواملي است كه برخي از افراد را از اين فريضة الهي دور نگه داشته است. در گفته‎ها و نوشته‎هاي بسياري از آنان اين نكته جلب توجه مي‎كند كه ما نمي‎دانيم براي چه بايد نماز خواند. اگر نماز نخوانيم چه مي‎شود. با ترك نماز چه چيزي را از دست خواهيم داد و ظاهراً مشاهده مي‎شود آنان كه نماز را برپا مي‎دارند با كساني كه تارك نمازند فرقي نمي‎كنند. اگر نماز بايد در زندگي افراد مؤثر واقع شود پس چرا اين اثر ملموس نيست و چرا اين مرز بندي را عملاً‌ ما نمي‎بينيم؟ مگر خدا به دو ركعت نماز ما محتاج است؟ جوان بايد قلبش پاك باشد، انسان بايد با دوستان و همسايگان و نزديكان و همنوعان خود رفتار شايسته‎اي داشته باشد. خدا اينها را از ما خواسته است، نه اين كه نماز بخوانيم و در عين حال صدها عمل ناشايست را مرتكب شويم. اصل اين است كه ما انسان خوبي باشيم حال چه قائم به نماز باشيم يا تارك آن. پس ملاك انسان خوب بودن، نماز خواندن نيست بلكه دل و قلبي پاك داشتن است.
درمان : همه اين گفته‎ها حاكي از آن است كه شناخت لازم و آگاهي كافي از فضائل نماز و جايگاه آن در اسلام براي كثيري از آنها حاصل نشده است.صحبت و آگاهي دادن در اين زمينه براي اين افراد بسيار مفيد و موثر است.البته شرط تاثير گذاري اين است كه از روي دلسوزي و مهرباني باشد نه اينكه نشان بزرگي و عالم بودن باشد.
2. محيط و اجتماع فاسد:
يكي ديگر از دلايل ترك نماز، قرار گرفتن در محيط نامساعد و فاسد است، در اجتماعي كه معنويت و روح نماز حاكم باشد. توجه به معنويات مخصوصاً نماز بيشتر خواهد بود.
درمان : لذا سعي نماييد اين محيط ها را شناسايي و مانع رفتن ايشان به آنجا شويد. هرچند بر مسئولان لازم است كه در صدد اصلاح محيط و جامعه بر آيند و زمينه هاي فساد را از بين ببرند و به جاي آن جو جامعه را از معنويات پر كنند اما اگر در محيط خانواده جوي سرشار از محبت و دوستي حاکم باشد كمتر نيازي به ارتباطات بيرون از منزل وجود دارد و خودبخود عوامل تاثير گذار محيط را مي توانيد خنثي نماييد.
3. دوست فاسد :
يكي از عوامل ترك نماز همنشيني و همراهي با تارك الصلوه است و از امام صادق (ع) نقل شده: دين انسان بستگي به دوستش دارد، بنابراين بايد بدانيم كه ساختار شخصي و معنوي ما با دوستانمان گره خورده است.
درمان : قطع رابطه با دوست فاسد و تارك الصلواة و درمقابل همنشيني با انسانهاي پاك و نمازگزار و اهل علم بهترين شكل درمان است. بديهي است كه نقش بسيار مهم دوستان و فاميل در شكل دهي شخصيت انساني خصوصاً‌ در افكار و عقايد را نبايد ناديده انگاشت. افراد شايسته و خوب در سوق دادن انسان به سوي سعادت و كمال مؤثرند. لذا سعي نمايد اين ارتباطات را بيشتر کند و سعي کنید همراه يكديگر به نزديكترين مسجد برويد كه در اين مسير هم زمينه الفت و دوستي شما بيشتر مي شود و هم در مسجد مي تواند دوستان خوبي را پيدا نمايد و جايگزين دوستان قبلي کند.
4. احساس تحجر و عقب ماندگي :
متاسفانه در برخي از جمعها و صحبت هاي دوستانه اين موضوع مطرح مي شود كه اين نوع رفتار دیني با وضعيت كنوني جهان سازگار نيست و آن را نوعي عقب ماندگي فكري مي دانند. چنين اشخاصي بر اين باورند كه مذهب از زندگي جداست و بر اين باورند كه دين، قديمي و ارتجاعي است. چنين اشخاصي براي آن كه خود را قانع كنند كه راهشان صحيح است مي گويند مذهبي ها از واقعيتهاي زندگي و از لذات زندگي و از علم و پيشرفت و به روز بودن، به دور هستند و انسانهايي خشك و بي سواد و عقب افتاده اند و در مقابل اين همه لامذهباني كه دردنياي خارج از ما و يا دنياي ما زندگي مي كنند. انسانهايي منطقي ، پيشرفته و باسوادنند.
درمان : در اين مورد بايد شناخت ايشان را بالا ببريد. فهميدن يا فهماندن اين معنا كه دين نه تنها با علم و پيشرفت و بهتر زندگي كردن مخالف نيست، بلكه چگونگي انسان شدن و پويا شدن را نيز نشان مي دهد و اينكه عبادت براي بهتر زندگي كردن است و بهتر لذت بردن از زندگي ، درمان بيماريهاي رواني و به طور كلي براي به تكامل رسيدن انسان است.
5. تن پروري و تنبلي :
اساساً افراد تنبل و تن پرور، اراده قوي نسبت به انجام امور معنوي ندارند و در مسير زندگي خود با مشكل رو به رو هستند. اينگونه افراد داراي روح كوچك هستند و همواره در بند خواسته اي تن مي باشند.
درمان : ترك پرخوابي و پرخوري كه باعث كسالت و ضعيف شدن اراده مي شود و اشتياقي براي عبادت نمي ماند و اينكه براي ترك اين عادت بايد از خداوند متعال استعانت بجوييم و از ورزش و نرمش براي رفع كسالت استفاده كنيم و مداومت بر اين كار را فراموش نكنيم و از شهوت راني و بزهكاري دوري كنيم. «زيرا افراد شهوت ران داراي اراده اي ضعيف هستند و از آنجايي كه پرستش و عبادت، خواسته و نياز روح آدمي است، لذا آدم شهوت ران به دليل اسير و گرفتار جسم بودن، نمي تواند به خواسته هاي روح پاسخ مثبت دهد.
6. مسامحه كاري :
يكي از اسباب ترك نماز سهل انگاري است. اين عامل غير از تنبلي و بي حالي نيست، زيرا مشاهده مي شود كه انسان با اينكه در بهترين وضعيت روحي و جسمي به سر مي برد، و ليكن نسبت به امور معنوي مخصوصاً نماز بي توجه است. لذا به راحتي آن را ترك مي كند و احساس نمي كند كه عمل مهمي را ترك كرده است.
درمان : از علل اصلي بي توجهي و سهل انگاري در نماز، اهميت ندادن به عبادت و در حقيقت، مهم جلوه نكردن نماز براي آدمي است. براي رفع سهل انگاري بايد به نماز اهميت داد و آفات ترك آن را شناخت و دانست كه فرياد خدا بر سهل انگاران بلند است.
7. احساس بي فايده بودن به نماز به علت گناهكار بودن :
در اين حالت شخص گناهكار با خود مي گويد: حالا كه من گناه كارم و بزهكارم پس براي چه نماز بخوانم؟ نماز چه فايده اي به حال من دارد؟ در نتيجه سعي مي كند يا ترك گناه كند يا ترك نماز و از آنجايي كه با گناه مأنوس شده است، ترك نماز را مي پذيرد.
درمان : ارتكاب معصيت، اگر چه حرام و مانع تحصيل حضور قلب است، ولي موجب بطلان نماز نمي گردد و همچنين مشكل گناهكار با ترك نماز حل نمي شود، بلكه گرفتاري او مضاعف مي گردد. بنابراين نبايد انسان به صرف انجام معصيت از خود نا اميد شود و ترك نماز كند، بلكه به موازات توجه به معنويات به ترك گناه بپردازند و به هيچ بهانه اي ترك نماز نگويند و نيز بدانند كه هر قدر گناهكار باشند ، راه برگشت دارند.
8. برخورد نامناسب افراد مذهبي :
تأثير رفتارهاي مذهبي و به طور كلي متدينان در انسان هاي ديگر حتمي است . مسلماً الگوهاي ديني كه جوانان و نوجوانان را دعوت به پاكي انسانيت، معنويت و عبادت و ... مي كنند، بايد اول خودشان عامل گفته هايشان باشند و اگر خلاف گفته هاي خود عمل كنند، آثار منفي تربيتي بر افراد جامعه خواهد داشت.
درمان : راه درمان بر الگوي مذهبي است كه اين واقعيت را بپذيرند كه هر نوع رفتار و كردار آنها درمعنويت، ايمان و رفتار مردم، تأثير خواهد داشت. ديگر آنكه رهبران ديني بايد در اعمال روشهاي تربيتي همانند اسوه عالم امكان. حضرت محمد (ص) اعتدال و ميانه روي و ظرفيت افراد را در نظر داشته باشد و از روشهاي مفيدي مانند: استدلال ، تشويق، تحسين استفاده كنند و از استبداد و خشونت بپرهيزند.
برگرفته از سایت پرسمان