- طبق نظر مقام معظم رهبری؛ اگر در عرف مقدار مشخصی در وزن جنس فروخته شده، قابل تسامح باشد اشکال ندارد، لکن اگر در خریدهای عمده چنین عملی عرفاً کم فروشی به حساب آید جایز نیست.
سوال: با توجه به ضریب خطای ترازوها و لحاظ آن در تولید و فروش محصولات آیا فروشنده مسلمان در معامله با کشورهای غیر اسلامی یا اسلامی مثلا تعداد بیشتری از وزن 24.93 نسبت به وزن مثلا 25.07 را تولید و به خریدار که روی میزان (0.1 +_ 25) توافق شده است، بفروشند؟
مقام معظم رهبری: اگر در عرف این مقدار قابل تسامح باشد اشکال ندارد لذا آن مقداری که بطور تصادفی کمتر از میزان اصلی باشد اشکال ندارد لکن اگر در خریدهای عمده چنین عملی عرفاً کم فروشی به حساب آید جایز نیست. [1]
آیت الله مکارم: اگر ممکن است باید طوری ترازو را تنظیم کند که اضافه و کم نداشته باشد، در این صورت اضافه و کم احتمالی که ناشی از خطای انسانی و سایر عوامل است مانعی ندارد. [2]
آیت الله شبیری زنجانی: دو نکته باید لحاظ شود یک ممکن است در فروش جزئی تفاوت یک گرمی گذشت شود ولی مجموع این تفاوت های جزئی در خرید و فروش عمده گذشت نشود و اهمیت داشته باشد و لذا معامله عمده در این فرض باطل است و ثانیا اگر بنای چنین معاملاتی بر گذشت از خطای غیر عمدی باشد شامل تفاوت برنامه ریزی شده نخواهد شد. [3]
آیت الله فاضل: اگر قرارداد بین فروشنده و خریدار، بسته محصول با وزن معین مثلا 25.07 باشد، فروشنده نمی تواند محصول با وزن کمتر مثلا 24.93 تولید و تحویل بدهد این کار مصداق کم فروشی است و حرام می باشد . [4]
----------------
پی نوشت:
[1]. استفتاء اینترنتی پایگاه اطلاع رسانی آیت الله خامنه ای، شماره استفتاء: 1f8a5658ff6160b7d868c67fe32ca44f.
[2]. استفتاء اينترنتی پايگاه اطلاع رسانی حضرت آيت الله مکارم، کد رهگیری: 9504080274.
[3]. استفتاء اينترنتی پايگاه اطلاع رسانی حضرت آيت الله شبیری زنجانی، شماره سوال: 31112.
[4]. استفتاء اينترنتی پايگاه اطلاع رسانی حضرت آيت الله فاضل لنکرانی، کد رهگیری: 9501136.