-دبیر کل کنگره شهدای روحانی گفت:می‌شود بیش از صد نقش از حضور روحانیت در جنگ همچون نقش فرماندهی در جنگ، فرمانده لشکر، فرمانده تیپ و تیپ توپخانه، گردان ضد زره و نمونه های دیگر در سطوح مختلف از فرماندهی قرار گاه تا فرماندهی گروهان و دسته برشمرد.
حجت‌الاسلام مجتبی ذوالنوری، دبیرکل کنگره شهدای روحانی کشور در گفت‌و‌گو با خبرنگار خبرگزاری رسا،نقش روحانیت در دوران دفاع مقدس را در هشت محور اصلی خلاصه کرد و با اشاره به نخستین نقش، یعنی نقش فرماندهی در جنگ، گفت: در گرماگرم عملیات کربلای چهار و پنج، قرارگاه کربلا عمده‌ترین قرارگاه ما بود، فرماندهی قرارگاه کربلا را یک روحانی به نام بشردوست و رییس ستاد قرارگاه نیز حاج آقای طلابیان که الآن امام جمعه بابلسر است، به عهده داشتند.
وی با بیان این‌که روحانیت در هدایت و فرماندهی جنگ به صورت فیزیکی و عملیاتی، حضوری چشمگیر داشته است، این نقش را به عنوان محور دوم عنوان و اظهار کرد: شهید محمود کاوه از گوشه حجره‌های نمور حوزه علمیه خراسان لباس سبز پاسداری را بر تن کرد و در قامت فرمانده لشکر ویژه شهدا، ارتفاعات شمالغرب کشور شاهد حماسه‌های ماندنی او است.
دبیرکل کنگره شهدای روحانی کشور ادامه داد: شهید حاج غلامرضا صالحی جانشین لشکر 27 حضرت رسول اکرم(ص) و شهید مصطفی ردانی‌پور که در عملیات رمضان فرمانده قرارگاه فتح بود، طلبه بودند؛ فرماندهان تیپ، گردان توپخانه، گردان ضد زره و در سطوح مختلف از فرماندهی قرارگاه تا فرمانده گروهان و دسته، روحانیت به صورت گسترده حضور داشتند.
وی محور سوم از حضور روحانیت در دوران دفاع مقدس را نقش مسؤولیتی آنان در جنگ دانست و تصریح کرد: در تبلیغات، روابط عمومی، عقیدتی سیاسی و اعزام مبلغان و نمایندگان حضرت امام(ره) در نیروهای مسلح از جمله سپاه که در هر رده‌ای نمایندگی حضور داشتند، همه روحانی بودند.
بیان روحانیت در خطابه‌های جمعه و جماعات اداره‌کننده جنگ
حجت‌الاسلام ذوالنور با بیان این‌که منبع تأمین نیازمندی‌های فرهنگی جنگ و جبهه به عهده روحانیت بود، گفت: نمونه‌های بسیاری مانند شهید بزرگوار آیت‌الله محلاتی و شهید حاج آقا عبدالله میثمی که امسال شهید نمونه روحانیت است، داشتیم که از مصادیق تأثیرگذاری و نقش آفرینی روحانیت هستند.
وی پشتیبانی در جبهه و پشت جبهه را محور چهارم نقش روحانیت در دوران دفاع مقدس برشمرد و اظهار داشت: در مراسم تشییع یک شهید، تریبون‌ها در اختیار روحانیتی بود که مردم را تهییج می‌کرد، یک نفر شهید شده بود، اما جمعیتی از نیرو برای جبهه تأمین می‌شد و این بیان روحانیت در خطابه‌های جمعه و جماعات بود که جنگ را اداره می‌کرد.
این روحانی رزمی تبلیغی محور پنجم حضور روحانیت در دوران دفاع مقدس را تأثیر تخصصی روحانیت در دوران جنگ عنوان کرد و گفت: طلبه‌ای داشتیم که خلبان هلیکوپتر بود، طلبه‌ای داشتیم که لباس روحانیت را به چوب لباسی آویزان می‌کرد و با پوشیدن روپوش پزشکی و حضور در منطقه عملیاتی به معالجه رزمندگان در زیر آتش توپخانه دشمن می‌پرداخت.
وی با بیان این‌که حتی روحانیانی در کسوت غواص، آرپیچی زن و نیروی اطلاعات عملیات در جبهه‌های جنگ به عنوان نیروی تخصصی حضور داشتند، ابراز داشت: بالای هفتصد نفر در جنگ غیر از شهدا، نقش محوری تخصصی داشتند و به تأمین کادر تخصصی جبهه‌ها کمک می‌کردند که اگر بخواهم شهدای غواص روحانی را نام ببرم، نمونه کم نداریم.
شهادت چهل مجتهد و قریب الاجتهاد در دوران دفاع مقدس
حجت‌الاسلام ذوالنور با اشاره به محور کلان ششم، دیگر نقش روحانیت را نقش تبلیغی آنان عنوان و اظهار کرد: از خطوط مقدم تا مراکز تجمع نیروها، مسجد و محراب، مجلس وعظ، خطابه، مسائل مبتلابه رزمندگان، احکام، مشاوره و تقویت روحیه که شهید سلیمی و روحانیان بنامی داشتیم که به شهادت رسیدند و نزدیک به چهل مجتهد و قریب الاجتهاد در جنگ شهید شدند.
دبیرکل کنگره شهدای روحانی کشور با بیان این که محور هفتم نقش رزمی روحانیت است، گفت: بسیاری از طلاب به صورت گمنام در لباس بسیجی در جنگ شرکت می‌کردند، چراکه می‌خواستند هویتشان شناخته نشود.
وی افزود: بنیاد شهید آمار شهدای روحانیت را دو هزار و 776 نفر ذکر می‌کند، اما از زمان برگزاری یادواره‌های شهدا تا امروز آمار شهدای روحانی نزدیک به چهار هزار و پانصد نفر رسیده است، گروه گمنامی هستند که حتی بر روی سنگ قبرشان ننوشته طلبه شهید، چراکه کسی نمی‌دانست طلبه هستند.
حجت‌الاسلام ذوالنور تصریح کرد: روحانیت همواره سپر بلای مردم بوده و رمز ماندگاری روحانیت که با همه رسانه‌ها نمی‌توانند مردم را از روحانیت جدا کنند، آن است که هیچ‌گاه روحانیت نگفت به جبهه بروید، بلکه گفت به جبهه برویم و آمار روحانیت این را نشان می‌دهد.
وی همچنین محور هشتم نقش روحانیت در دوران دفاع مقدس را نقش رزمی تبلیغی روحانیت برشمرد و گفت: روحانیانی بودند که لباس رزم بر تن می‌کردند و دوشادوش رزمندگان به جنگ می‌رفتند و آن زمانی که نیاز به تبلیغ دین بود، عمامه بر سر گذاشته و به وظیفه خود در تبلیغ معارف دین عمل می‌کردند.
بر اساس این گزارش، ویژه نامه همایش بررسی نقش حوزه‌های علمیه در دفاع مقدس با ارائه آماری آخرین آمار شهدای روحانی را به تفکیک مسؤولیت و تخصص تا پایان اسفند 89 بدین‌گونه منتشر کرده است:
نماینده مجلس شورای اسلامی 26 نفر
مسؤولیت در قوه قضائیه 20 نفر
ائمه جماعت 72 نفر
ائمه جمعه 43 نفر
شهدای روحانی سوانح هوایی 23 نفر
شهدای روحانی غواص 72 نفر
تبلیغی خاص 1047 نفر
آرپی‌جی زن،تک تیر انداز ،عملیات‌ها و لشکرها 2309 نفر
مخابرات و بی سی مچی 88 نفر
امدادگر 53 نفر
فرماندهان و مسئولان دفاع مقدس 50 نفر
خواهران طلبه 15 نفر
همچنین آخرین آمار شهدای روحانی استان‌ها تا پایان اسفند 89 بدین شرح است:
آذربایجان شرقی 162 شهید
آذربایجان غربی 80 شهید
اردبیل 33 شهید
اصفهان 544 شهید
ایلام 12 شهید
البرز 55 شهید
بوشهر 39 شهید
تهران 430 شهید
چهارمحال و بختیاری 75 شهید
خراسان جنوبی 84 شهید
خراسان رضوی 374 شهید
خراسان شمالی 71 شهید
خوزستان 161 شهید
زنجان 42 شهید
سمنان 90 شهید
سیستان و بلوچستان 37 شهید
فارس 302 شهید
قزوین 105 شهید
قم 103 شهید
کردستان 49 شهید
کرمانشاه 51 شهید
کرمان 134 شهید
کهکیلویه و بویراحمد 35 شهید
گلستان 68 شهید
گیلان 140 شهید
لرستان 52 شهید
مازندران 352 شهید
مرکزی 83 شهید
هرمزگان 29 شهید
همدان 111 شهید
یزد 155 شهید
منبع: