علم پزشکی به تأثیرات دعا در بهبود بیماریها اعتراف کرده و از آن به عنوان یکی از مهمترین راهکارهای سلامتی بدن یاد کرده است.
رواج بیماری کرونا در کشور سبب شده است که بزرگان دین، جامعه را علاوه بر رعایت بهداشت وتوصیههای پزشکی به دعا کردن نیز سفارش کنند، این موضوع برخواسته از روایات متعددی است که از ائمه معصومین(علیهمالسلام) برای ما به یادگار مانده است مانند این روایت از امام صادق(علیهالسلام) که میفرماید: «زیاد دعا کنید و در خواندن خدا اصرار کنید؛ زیرا کلید تمام رحمت ها و عامل پیروزی در هر حاجتی دعاست؛ نعمت ها و برکاتی که نزد خداوند است، بدون دعا به کسی نمی رسد، و هیچ دری وجود ندارد مگر اینکه با اصرار و سماجت و پافشاری گشوده می شود.»[1] اما در این میان برخی افراد ناآگاه و گاه مغرض به تمسخر این موضوع پرداختهاند، از اینرو در این نوشتار بر آن شدیم که تأثیرات دعا در علم تجربی را از نظر بگذرانیم و سپس به تحلیل این موضوع میپردازیم که دعا در این برهه زمانی چه کمکی میتواند به ما در زمینه مبارزه با بیماری کرونا انجام دهد.
طرح این ادعا که دعا هیچ تأثیری در بهبود بیماریها ندارد موضوعی است که دانشمندان حوزههای مختلف پزشکی با آزمایشهایی که انجام دادهاند آن را رد کردهاند به عنوان نمونه به چند مورد از آنها اشاره میکنیم.
الف: دانشمندان در تحقیقاتی که انجام دادهاند به این موضوع دست یافتهاند که دعا برای بیماریهای قلبی مفید است.[2]
ب: و یا در تحقیقاتی دیگری که در حوزه زنان انجام شده است، پزشکان به این نتیجه رسیدهاند که دعا در حاملگی زنان مؤثر است بر اساس این پژوهش زنان که برای ایشان دعا میشده است دوبرابر بیشتر از زنانی که برای ایشان دعا نمیشده است، حامله میشدهاند. از نکات مهم این تحقیقات آن است که افراد دعا کننده در یک منطقه حضور نداشتهاند و حتی این بانون اطلاعی از این موضوع نداشتهاند که افرادی برای ایشان دعا میکنند.[3]
ج: یا در تحقیقات دیگری که در دانشگاه راچستر آمریکا انجام شده است، یکی از راهکارهای درمان بیماران سرطان، دعا ذکر شده است.[4]
و موارد متعدد دیگری که میتوان یافت.
این شواهد، پزشکان را مجبور کرده است که قدرت شفای معنوی را قبول کنند، و اعتراف کنند که دعا و ارتباط با خدای متعال در زمینه بهبود بیماریها تأثیرگذار است، به عنوان نمونه دانشگاه مینه سوتا که ششمین دانشگاه بزرگ آمریکا است در مورد تأثیر دعا در سلامت مینویسد: دعا و نماز دومین روش رایج (بعد از دارو) برای تسکین درد و رایجترین روش غیردارویی برای درمان دردهاست،[5] از اینرو افرادی که با اندیشههای واهی تأثیرات دعا را انکار میکنند، از علوم روز و تحقیقات جدید علمی هیچ اطلاعی ندارند.
گرچه از تأثیر دعا بر روی بیماری کرونا، تحقیقاتی در دسترس نیست، ولی بر اساس مطالبی که بیان شد میتوان به این اطمینان دست یافت که دعا نیز میتواند در جلوگیری و بهبود بیماری کرونا تأثیر گذار باشد، این غیر از آن است که محققان به این نتیجه رسیده اند که دعا سبب میشود که آرامش عمیق در وجود انسان نهادینه شود و سبب تسکین استرس وی میگردد[6]، و از آن رو که استرس یکی از مهمترین عوامل ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن در مقابل کروناست، زمانی که شخصی دست به دعا بر میدارد، سیستم ایمنی خویش را در مقابل بیماریهای مختلف از جمله کرونا قوی میکند.[7]
سخن پایانی اینکه نباید فراموش کرد دعا پاسخی است به فطرت خداخواهی انسان، به همین خاطر حتی افرادی که اعتقادی به خدا ندارند در مشکلات زندگی خویش دست به دعا بر میداند[8]، لذا حتی اگر فرضاً دعا هیچ تأثیر مادی نداشته باشد، نمیتوان این را انکار کرد که پاسخی است بر ندای نهاد انسانی که پاسخ مثبت دادن به آن باعث آرامش خواهد شد.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
پینوشت
[1]. الكافي،ثقه السلام کلینی، دار الكتب الإسلامية، 1407 ق، ج2، ص: 470
[2]. https://www.cuimc.columbia.edu/news/prayer-may-influence-vitro-fertiliza...
[3].همان.
[4]. https://www.urmc.rochester.edu/news/story/573/many-cancer-patients-turn-...
[5]. https://www.takingcharge.csh.umn.edu/prayer
[6].https://news.emory.edu/stories/2013/08/spirited_psychologist_sees_benefi...
[7]. www.irna.ir/news/83695045/
[8]. https://www.theguardian.com/world/2018/jan/14/half-of-non-believers-pray-says-poll