زیارت و احترام به نام و نشان و قبور و هر آنچه منتسب به اهلبیت علیهمالسلام است؛ به سبب احترام به شعائر و واسطه فیض بودنشان بوده و ائمه اطهار علیهمالسلام با اذن خداوند دارای مقام شفاعت هستند و در بالاترین درجه بندگی قرار دارند.
شیعیان به اهل بیت پیامبر خدا صلیاللهعلیهوآله ارادت میورزند و به آنها متوسل میشوند و آن بزرگواران را واسطههای الهی میدانند. برخی از مخالفان تشیع چنین وانمود میکنند که این رفتارهای شیعه با توحید و بندگی خدا منافات دارد و باید از آن دست برداشت.
در پاسخ به این توهم بیان چند نکته ضروری است:
رمز و راز عشق و ارادت شیعیان به اهل بیت عصمت و طهارت و به خصوص حضرت سیدالشهدا علیهالسلام در عبودیت محض حضرات معصومین در محضر ربوبی خلاصه میشود. شیعیان نیز دنبالهرو اهلبیت هستند؛ چون آنها را انسانهایی میدانند که یکتاپرست حقیقی بودهاند و جز خدا در آنها نمییابند.
یکی از جلوههای محبوبیت امام حسین علیهالسلام در قلوب مؤمنین حاصل فداکاری و اخلاص امام حسین علیهالسلام است که در روز عاشورا از هر آنچه داشت مضایقه نکرد و با تمام هستیاش به دفاع از دین پرداخت.
در زیارتنامه اربعین حضرت اباعبدالله علیهالسلام چنین میخوانیم: «بَذَلَ مُهْجَتَهُ فِيكَ لِيَسْتَنْقِذَ عِبَادَكَ مِنَ الْجَهَالَةِ وَ حَيْرَةِ الضَّلالَةِ؛ جانش را در راه تو بذل كرد، تا بندگانت را از گمراهى برهاند.»[1] امام خوبیها جان خود و عزیزانش را فدا کرد، تا بندگان خدا را از جهالت و سرگردانى برهاند.
افتخار اهل بیت پیامبر اسلام بندگی خدا بوده و عبادت های آن بزرگواران نیز نشان از عبودیت آن ها دارد؛ امام سجاد علیهالسلام فرمود: «پدرم در یک شبانهروز، هزار رکعت نماز میخواند.»[2] عبادتهای شبانهروزی و مجاهدتهای آنها جز برای خدا نبوده است.
ما از امام خود آموختهایم که همهکاره عالم خداست و جز او شایسته عبادت نیست؛ ما بندگی را از بهترین اولیاء خدا و از اهلبیت پاک پیامبر صلیالله علیهوآله فراگرفتهایم و با شرک و بتپرستی بیگانهایم.
ارادت و محبت ما به اهلبیت و امامان معصوم علیهمالسلام، به جهت عمل نمودن به آیه مودت است.[3] توسل به اهل بیت علیهمالسلام را همین بندگان شایسته خدا به ما یاد دادهاند تا در گرفتاریها بندگان مقرب خدا را واسطه قرار دهیم.
امام هادی علیهالسلام بیمار بودند و به ابو هاشم جعفری فرمودند: شخصى از دوستان ما را به حائر حسینی[4] بفرست تا برایم دعا کند، از نزد آن حضرت بیرون آمدم در این هنگام با على بن بلال مواجه شدم ... گفت: حضرت خودشان از حائر افضل و برتر هستند زیرا ایشان بهمنزله کسى است که در حائر هست (یعنى حضرت سیدالشهدا) و دعای آن جناب براى خودشان افضل و برتر است از دعای من براى ایشان در حائر. حرف على بن بلال را خدمت امام عرض کردم، حضرت به من فرمودند: به او بگو: رسول خدا از بیت و حجر الاسود افضل بودند؛ ولى درعینحال دور بیت طواف مىکردند و حجر را استلام مىفرمودند (لمس و بوسه حجرالاسود). خداوند متعال بقاع و مواضعى دارد که مىخواهد در آنجاها خوانده شود تا دعای دعاکننده را مستجاب فرماید و حائر ازجمله این مواضع است.[5]
احترام به نام و نشان و قبور و هر آنچه منتسب به اهل بیت علیهمالسلام است، منافاتی با بندگی خدا ندارد. ما بندگی را از اهل بیت آموختهایم و احترام به شعائر را نیز آنان به ما یاد دادهاند.
پینوشت:
[1] بحارالأنوار، ج۹۸، ص۳۵۲.
[2] دانشنامه امام حسین علیهالسلام، ج 13، ص 161.
[3] «قُل لَّا أَسَْلُكمُْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فىِ الْقُرْبى...»؛ شوری/23.
[4] حائر حسینی محدودهای مخصوص پیرامون قبر امام حسین علیهالسلام که شخص مسافر میتواند یا مستحب است نمازش را در آن محدوده به صورت کامل بخواند نه شکسته.
[5] کامل الزیارات، ص 274.