همراه بردن کودکان در پیاده‌روی معنوی اربعین نه تنها موجب نقض حقوق آنان نیست، بلکه از این جهت که باعث آشنایی کودکان با فرهنگ اسلامی می‌شود، اقدامی در جهت تربیت دینی آن‌ها به شمار رفته و بسیار پسندیده است.
پیاده‌روی اربعین | دین جهانی و جاودانه اسلام، برنامه‌ای جامع برای رسیدن به سعادت اخروی در اختیار انسان‌ها قرار داده است. اسلام در این برنامه جامع، از بیان حقوق و مسئولیت‌های انسان نسبت به دیگران نیز فروگذار نکرده است. از جمله این حقوق، حقوق کودکان می‌باشد.
در متون دینی برای کودکان حقوق متعددی ذکر شده است و والدین موظف به رعایت این حقوق گردیده‌اند. یکی از این حقوق، حق یادگیری مسائل دینی است.
در روایتی نقل شده است: «رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله‌و‌سلم به برخی از کودکان نظر افکند و فرمود: وای بر فرزندان آخرالزمان از [رفتار] پدران‌شان! عرض شد: ای رسول خدا! از پدران مشرک آن‌ها؟ فرمود: نه! از پدران مؤمن آن‌ها که هیچ یک از فرائض دینی را به آن‌ها نمی‌آموزند و زمانی که فرزندان‌شان به دنبال یادگیری می‌روند، آنان را منع می‌کنند و به ناچیزی از امور دنیا درباره آن‌ها بسنده می‌کنند. من از این مردم بیزارم و آنان نیز از من بیزارند».[1]
راهپیمایی اربعین فرصتی برای تربیت
یکی از راه‌های آموزش امور دینی به کودکان و تربیت آنان، شرکت دادن آنان در مراسامات مذهبی، خصوصاً مراسم پیاده‌روی اربعین است. کودکی که به همراه پدر و مادر خود عازم این سفر معنوی می‌شود، در عین لذت بردن از اصل سفر، با فرهنگ ناب اسلامی نیز آشنا می‌شود؛ فرهنگ نذر، اطعام، اکرام مومن، رایگان‌بخشی در راه امام حسین علیهم‌السلام و... را می‌آموزد و محبت نسبت به ائمه علیهم‌السلام و شعیان ایشان در قلبش شعله‌ور می‌گردد.
با وجود فواید بسیار این عمل، برخی که خود را حامی حقوق کودکان میدانند، با این استدلال که کودک باید در انتخاب خود آزاد باشد، همراه بردن کودکان در اربعین را ناقض حقوق کودکان دانسته، دیگران را به ترک آن تشویق می‌کنند.
جالب آنکه این مدعیان، کودکان خود را به کلاس‌های رقص و موسیقی روانه می‌کنند و با این کار، آنان را از ابتدای کودکی به آغوش فرهنگ مبتذل غرب می‌فرستند. از نگاه این افراد، سفر اربعین از مصادیق تربیتِ جهت‌دارِ کودک است؛ اما آموزش رقص و آواز و... نه!
عده‌ای دیگر به علت گرایشات غیر دینی یا قرار گرفتن در معرض تبلیغات ضد فرهنگی دشمنان اسلام، بدون اشاره به فواید این راهپیمایی معنوی، سختی‌های این سفر را برجسته کرده، همراه بردن کودکان را اقدامی ناپسند میدانند. آنان علاوه بر بی‌توجهی به آثار معنوی این حرکت عظیم، هیجان مثبت کودک، لذت او از سفر و تجربه همراهی با پدر و مادر و... را نیز نادیده می‌گیرند؛ علاوه بر اینکه عموم والدین در این مسیر مراقب کودکان خود هستند و اقتضائات سفر با کودک را رعایت می‌کنند.[2]
بنابراین همراه بردن کودکان در پیاده‌روی معنوی اربعین نه تنها موجب نقض حقوق آنان نیست، بلکه از این جهت که موجب آشنایی کودکان با فرهنگ اسلامی می‌شود و اقدامی در جهت تربیت دینی آن‌ها به شمار می‌رود، بسیار پسندیده است.
پی‌نوشت:
[1]. جامع الاخبار للشعیری، ص106.
[2]. برای اطلاع از مواردی که در سفر با کودکان باید رعایت شود، ر.ک: btid.org/fa/news/218621.