پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله در جاهای مختلف و به هر بهانه‌ای در صدد معرفی امیرالمومنین علیه‌السلام، به عنوان جانشین بلافصل خود بودند؛ بنابراین اختلاف بین شیعه و سنی، صرفا درگیری لفظی نیست.
یکی از شبهاتی که برخی به ظاهر روشنفکر طرح می‌کنند، مبنی بر این که اختلاف بین شیعه و سنی برگرفته شده از درگیری لفظی بین امیرالمومنین علیه‌السلام و عمربن خطاب، می‌باشد، سپس چنین تحلیل کرده‌اند که شیعیان در این درگیری لفظی، دچار یک تناقض شده و فرقه‌ای را برای خود دست و پا کرده‌اند، غافل از اینکه از ابتدای بعثت، پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، تمام تلاش خود را برای معرفی کردن امیرالمومنین علیه‌السلام به عنوان جانشین بلافصل، به کار گرفت؛ ولی دست پر زور و متجاوزگر نفاق، خلافت را از امیرالمومنین دریغ کرد .
پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، در جاهای مختلف و به بهانه‌های متفاوت، امیرالمومنین علیه‌السلام را به عنوان جانشینی خود به مردم معرفی کردند، که به برخی از آنها اشاره می‌شود.
یک. جلسه یوم الدار
معرفی جانشین از آغاز تبلیغ عمومی، مهمترین دغدغه پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله بود، آنگاه که آیه «وَ أَنْذِرْ عَشِیرَتَکَ الْأَقْرَبِینَ»؛[1] «و خویشاوندان نزدیکت را انذار کن». نازل شد. پیامبر نیز با تشکیل جلسه‌ای از اقوام و خویشاوندان خویش، ضمن ابلاغ رسالت خود، امیرالمومنین علیه‌السلام را به عنوان جانشین بعد از خود انتخاب کرد؛[2] زیرا رسالت و خلافت همواره با هم هستند.
دو. جانشینی در غزوه تبوک
در جریان غزوه تبوک پیامبر امیرالمومنین علیه‌السلام را با حدیث منزلت از نگرانی خارج کرد و بر فضیلت و خلافت و امامت ایشان تصریح کرد.[3]
سه. جریان غدیر خم
جریان غدیر خم، که مهمترین سند شیعه محسوب می‌شود، در این واقعه خداوند خلافت امیرالمومنین علیه‌السلام را اکمال دین و اتمام نعمت و نرساندن آن را مساوی با نفی رسالت بیان کرده است.[4]
چهار. انکار ولایت و نزول عذاب
چون سخن از نصب امیرالمومنین علیه‌السلام به عنوان وصی و جانشینی پیامبر به میان آمد و با چشم خود علنی شدن آن را در غدیر دیدند، برخی از روی کینه، گفتند: «آيا اين [نصب] از سوىِ خداست و يا تصمیم خودت هست»، پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله، سه مرتبه تاکید کردند که این انتخاب بر اساس وحی الهی است. اما وی طاقت نیاورد و در خواست عذاب کرد، خداوند نیز سنگی از آسمان بر سر او فرو فرستاد و هلاک شد. سپس این آیه نازل شد، «سَأَلَ سَآئِلٌ بِعَذَابٍ وَاقِعٍ»؛[5] «خواهنده‌اى عذابى واقع شدنى را خواست».[6]
بنابراین با اثبات اینکه پیامبر امیرالمومنین علیه‌السلام را به عنوان جانشینی بلافصل خود برگزیده است، دیگر سخن گفتن از اختلاف و درگیری لفظی، بی‌اساس است.
پی نوشت:
[1]. شعراء: 214.
[2]. حدیث دار.
[3]. حدیث منزلت.
[4]. جریان غدیر خم.
[5]. معارج: 1.
[6]. عذاب منکران در غدیر.