بررسی سریال وضعیت زرد که فصل سوم آن نیز در دست تولید است.
سیتکام در زبان انگلیسی از تلفیق دو کلمه Sit مخفف Situation یا موقعیت و کلمه Com مخفف Comedy یا همان طنز یا کمدی ایجاد شده است. نام کامل این سبک برنامه سازی، سبک کمدی موقعیت یا همان Situation Comedy نام دارد.
در ابتدا این سبک برنامه در برنامه‌های رادیویی رواج داشت و سپس با توسعه صنعت تلویزیون به صورت تصویری نیز به تلویزیون راه پیدا کرده و مورد علاقه بسیاری از مخاطبان قرار گرفت. سیتکام‌ها همواره در سبک کمدی بوده و شخصیت‌های ایفاگر نقش در این سبک از برنامه، داستانی طنز را به پیش می‌برند. غالبا سناریو سیتکام‌ها در لوکیشن‌های معمولی مانند یک خانه یا یک دفتر کار رخ می‌دهد و اکثر سکانس‌های داستان در همین لوکیشن‌ها ضبط می‌شوند .
برنامه‌های سیتکامی معمولا در قالب سریال‌های چند قسمتی و یا چند فصلی ساخته می‌شوند و برای نمایش در شبکه‌های تلویزیونی تهیه می‌شوند. ویژگی بارز دیگر سیتکام‌ها وجود صداهای خنده تماشاگران در پشت زمینه سکانس‌های خنده‌دار برنامه‌های سیتکام است. در واقع هرگاه در حال تماشای یک برنامه کمدی بودید که صدای خنده حاضران نیز در صحنه‌های طنز آن به گوش می‌رسد، بدانید که با یک برنامه سیتکام طرف هستید.
در این نوع سریال‌ها غالبا دوربین‌ها هم بدون چرخش و حرکت خاص هرچه را در صحنه می‌گذرد به طور کامل می‌گیرند و پیچیدگی میزانسن و دکوپاژ در آن دیده نمی‌شود. سریال‌هایی نظیر دوستان، اداره، تئوری بینگ بنگ، آشنایی با مادر و ... از جمله سیتکام‌هایی هستند که محبوبیت جهانی پیدا کرده و توانسته مخاطبان گسترده‌ای را در سر تا سر جهان برای خود دست و پا کنند. در ایران نیز از اوایل دهه هشتاد به تبع سریال‌های سیتکام آمریکایی، آثاری این چنینی به تولید رسید. برای نمونه می‌توان به آثاری نظیر بدون شرح، پاورچین، ساختمان پزشکان، این چند نفر، عشق تعطیل نیست، مردم معمولی و ... اشاره کرد. آثاری بعضی‌شان نظیر پاورچین و ساختمان پزشکان به محبوبیت ویژه‌ای رسیدند و بعضی نیز مانند مردم معمولی با شکست سنگینی روبه رو شده‌اند.
اما جدیدترین سریال سیتکام یا کمدی موقعیتی که به تولید و پخش رسیده است سریال وضعیت زرد به کارگردانی مجید رستگار، نویسندگی علی عمو کاظمی و تهیه کنندگی حامد بامروت نژاد است که تاکنون دو فصل آن به پخش رسانه ملی رسیده و فصل سوم آن نیز در دست تولید است.
این سریال نیز در گروه شکست خوردگان سیتکام‌های ایرانی قرار می‌گیرد و نمی توان آن را موفق دانست به‌طوری که خود سازندگان تصمیم گرفتند در فصل دوم به سمت سریال‌های رایج سیما بروند و حتی در مصاحبه‌‌های خود گفته‌اند که در فصل سوم کاملا از سیتکام و کمدی موقعیت فاصله گرفته‌اند.[1]
داستان این اثر در رابطه با دانشمند هسته‌ای دم بختی است که به دلیل برجام و محدود شدن انرژی هسته‌ای اخراج شده است، وی حالا ازدواجش نیز به مشکل خورده است و مجبور می‌شود کنار دست پسر خاله‌اش به کار در فضای مجازی و کارهای چیپ در این فضا بپردازد.
درآثار سیتکامی نباید به دنبال کارگردانی ویژه و دکوپاژهای خاصی بود کما اینکه در همان سریال‌های شاخص آمریکایی نظیر فرندز نیز این امر دیده نمی‌شود ولیکن چیزی که برگ برنده این نوع آثار است فیلمنامه و در نتیجه موقیت‌های کمدی است که مخاطب را پای گیرنده نگه می‌دارد. اما متاسفانه وضعیت زرد در امر فیلمنامه نیز نتوانسته است در حد و اندازه سریال کمدی قرار بگیرد که راضی کننده باشد.
عموم شوخی‌ها و موقعیت‌هایی که طراحی شده است تکراری و بدون خلاقیت است. دست باز فیلمساز در مورد شوخی‌های سیاسی که معمولا اجازه شوخی به آنها داده نمی‌شود نیز نتوانسته این خلاقیت را اضافه کند و بیشتر شبیه به شوخی‌های اینستاگرامی شده است تا یک اثر تلویزیونی!
از آن جایی که عموما سیتکام‌ها در لوکیشن‌های بسیار کمی محدود هستند، طراحی لویشکن جایگاه ویژه‌ای در اثر دارد. در سریال وضعیت زرد سعی شده در کنار استفاده از رنگ‌های شاد، ترکیبی از سنت و مدرنیته در آن رعایت شود که در مجموع باز هم متوسط است.
بازی‌های این اثر قابل قبول است به‌ویژه که عموما سعی شده از بازیگران جوان و کم سابقه استفاده شود اما این بازیگران مستعد نتوانسته‌اند ضعف فیلمنامه و نوشته را کم کنند.
در نگاه کلی فصل اول وضعیت زرد اثری است که با وجود ایده خوب داستانی نتواسته است به موفقیت لازم دست پیدا کند.
پی‌نوشت:
مصاحبه مجید رستگار با خبرگزاری تسنیم.