پرداختن به روش‌های ایجاد نفوذ و به دست گرفتن قدرت و بعد هم با حیله‌های مختلف ملتی را تحت سلطه نگه داشتن که توسط دیکتاتورهای معروف تاریخ اجرا شده، می‌تواند جذابیت روایی و حتی بصری برای مخاطب این نوع روایت داشته باشد اما در جهت آگاه‌سازی و آگاهی بخشی واقعی که مثمر ثمر بوده و تأثیری هر چند اندک بر اذهان گذارد تا چه حد مدنظر سازندگان بوده است؟
«چگونه دیکتاتور شویم» سریال مستند شش قسمتی ساخت کمپانی نت فیلیکس در سال ۲۰۲۱ یک سریال سرشار از حقیقت و پژوهش است که به بررسی اصول و دستورالعمل هایی می‌پردازد که دیکتاتورها در طول تاریخ به کار برده‌اند و برگرفته از کتابی به همین نام به نویسندگی فرانک دیکاتر است.
«چگونه دیکتاتور شویم» با تمرکز برزندگی و شخصیت شش دیکتاتور نام آشنا، "آدولف هیتلر" در آلمان، "صدام حسین" در عراق، "جوزف استالین" در شوروی، "عیدی امین" در اوگاندا و "خانواده کیم" در کره شمالی به منش و تاکتیک‌های حکومت‌های دیکتاتور می‌پردازد.
«چگونه دیکتاتور شویم» با روایتگری پیتر دینکلیج که او را با بازی در نقش تیریون لینستر در سریال گیم آو ترونز می‌شناسیم، ترکیبی از تصاویر تاریخی و انیمیشن و صحبت‌های کارشناسان است که اصول به قدرت رسیدن و حکومت داری دیکتاتورهای شاخص تاریخ را بررسی و بیان کرده است.
البته این نکته قابل توجه است که در سیر روایت ماجرای تاریخی و اتفاقات آن به نقش بازیگردان‌های دیگر صحنه تاریخ که دخیل در سرنوشت ملت‌های تحت سلطه و زیر یوغ دیکتاتوری بوده‌اند، اشاره‌ای نشده است.
حکومت‌هایی که در جهت منافع خود با فرسنگ‌ها فاصله جغرافیایی به اعتبار زر و زور و به اصطلاح خودشان ابرقدرت بودن به دیکتاتورهایی مانند صدام حسین، ایدی امین و امثالهم در کشورهای مستضعف و باز به اصطلاح همان‌ها جهان سومی میدان می‌دهند و با جولان دادن حکومت دست‌نشانده و مورد حمایت آن‌ها به غارت منابع آن ملت‌ها می‌پردازند.
گرچه انتظاری هم نیست در کار تصویری ـ رسانه‌ای در هر قالبی و در این مورد مستند که از کمپانی‌های خود همان‌ها ساخته و پخش می‌گردد (کمپانی سازنده این مستند نتفلیکس است) اشاره‌ای حتی کوچک و ضمنی به چنین مسائلی گردد. بلکه اقتضای کار رسانه‌ای آن هم از نوع غربی‌اش این است که با بزرگ کردن نقاطی از داستان مورد روایت و زووم نگاه داشتن نگاه مخاطب روی آن نقاط، با بسته نگاه داشتن ذهن بیننده او را از حقایقی واضح و غیر قابل انکار دور نگه دارند.
پرداختن به روش‌های ایجاد نفوذ و به دست گرفتن قدرت و بعد هم با حیله‌های مختلف ملتی را تحت سلطه نگه داشتن که توسط دیکتاتورهای معروف تاریخ اجرا شده، می‌تواند جذابیت روایی و حتی بصری برای مخاطب این نوع روایت داشته باشد اما در جهت آگاه‌سازی و آگاهی بخشی واقعی که مثمر ثمر بوده و تأثیری هر چند اندک بر اذهان گذارد تا چه حد مدنظر سازندگان بوده است؟
اساساً انتظار چنین نگاهی از صاحبان قدرت و حیله به دور از انصاف است و در ذهن نمی‌گنجد. اما با طرح سؤالات اولیه که بن‌مایه سناریو قابل ساخت است، به گونه‌ای دیگر در جهت پیدا کردن جواب‌هایی که هدایت‌گر و آگاهی‌بخش است می‌توان حرکت کرد.
ادامه دارد ...