در برخورد مناسب با قهر کردن کودک، والدینی که حاضر باشند ناراحتی، خشم و قهر فرزند خود را تحمل کنند، ولی همچنان محکم او را در مسیر مسئولیت پذیری نگهدارند، در حقیقت درسی به او می دهند که در تمام زندگی کمکش خواهد کرد.
همه انسان ها گاهی اوقات عصبانی می شوند. ناراحتی به سراغ همه می آید، عصبانیت و ناراحتی یک احساس عادی و سالم است. احساس عصبانیت و ناراحتی به سراغ کودکان هم گاهی اوقات می آید اما بعضی از بچه ها تقریباً بیشتر عصبانی هستند و برخی دیگر کمتر عصبانی می شوند. در کودکان معمولا بعد از ناراحتی و عصبانیت، قهر کردن به وجود می آید. در واقع قهر کردن کودکان در بسیاری مواقع نتیجه ناراحتی آنها از یک مساله یا عصبانیت شان از یک موضوع است.
برای اینکه والدین بتوانند با مساله قهر کردن کودکان برخورد مناسبی داشته باشند باید قبل از هر کاری علت آن را بیابند تا بهترین رفتار و عملکرد را در قبال قهر کردن کودکان انجام دهند. برای اینکه والدین بتوانند مشکل قهر کردن کودکان را حل کنند باید علت های ناراحتی و عصبانیت آنان را تا حد زیادی کم و کمتر کنند. البته این کار باید به شیوه اصولی و صحیح خود انجام شود، اگر والدین در پی قهر کردن کودکان خواسته‌های آنان را برآورد کنند، کودک یاد می‌گیرد که نتیجه قهر کردن برآورده شدن نیاز هایش است، لذا در موارد مشابه اقدام به قهر کردن می کند. بنابراین اولین راهکار شناخت دلایل ناراحتی و عصبانیت کودکان قهرکرده و سپس یافتن علت آن برای رفع آن است. بنابراین به بیان راهکارهایی برای مقابله و حل چالش قهرکردن کودکان می‌پردازیم؛
۱. قصه گویی و داستان گویی یک راهکار مناسب برای حل چالش قهر کردن کودکان است. برخی کودکان از لحاظ روابط اجتماعی و برخورد با دیگران در سطح مناسبی هستند. این کودکان معمولا در قبال توجه و عدم توجه افراد نزدیک خانواده و کسانی که دوستشان دارند معمولا واکنش نشان میدهند و بی تفاوت نیستند. در خصوص قهر کردن این کودکان یک راه حل مناسب میتواند بیان داستان هایی از زبان حیوانات در مورد نتایج منفی قهر کردن و اینکه دیگران فردی که مدام قهر می کند را دوست ندارند نیز می تواند در ترک قهر کردن کودک موثر باشد.
۲. امر و نهی کردن کودکان در سنین ۴ تا ۱۰ سال یک علت قهر کردن کودکان است. یکی دیگر از علت هایی که موجب میشود کودکان قهر کنند امر و نهی کردن زیاد آنها بخصوص در سنین قبل از مدرسه و اوایل مدرسه می باشد. دلیل این امر نیز این است که در این سنین کودکان بشدت خودمحور می شوند. کودک در این سنین امر و نهی کردن را دوست ندارد و لذا توصیه می شود اگر قرار است رفتاری به او آموخته شود، به روش غیرمستقیم باشد. والدین باید سعی کنند بیشتر به کودک خوب و بدها را بگویند تا آنها بتوانند خودشان خوب ها از بین انتخاب هایشان انتخاب کنند. دراین صورت بصورت غیرمستقیم رفتار کودک اصلاح میشود.
۳. بی توجهی در هنگام قهر کردن کودکان یک راهکار مناسب است. در بسیار از مواقع ممکن است کودکان به قهر کردن خود برای موارد متعدد ادامه دهند. یکی از دلایل اصلی معمولا این است که باید خواسته شان را برآورده کرد. اگر خواسته آنها نامطلوب و نابجا است والدین باید به آن بی توجه باشند. در این خصوص باید قاطع برخورد کنند تا کودک بداند که با قهر کردن به خواسته و نیازش نمیرسد. بلکه باید از جایش بلند شود و بیاید و برای والدین توضیحات لازم را بدهد.
۴. گاهی اوقات علت قهر کردن کودکان لجبازی است. در مواردی که کودک به دلیل لجبازی با والدین قهر می کند، دو راه حل مناسب وجود دارد. یکی اینکه والدین کودک را به حال خودش رها کنند و اگر کودک می‌گوید با من حرف نزنید، والدین با او حرف نزنند و به‌طور کلی کاری انجام ندهند که باعث تشدید لجبازی کودک شود. راه حل دوم این است که با محبت و عاطفه با کودک برخورد کنند و با او بنشینند و صحبت کنند. والدین باید سعی کنند در این مواقع از شادی های قبلی که با هم داشته اند سخن بگویند.
۵. تشویق کودک در موقعیت های خوب و تنبیه معقول در هنگام قهر کردن میتواند در از بین بردن آن موثر باشد. گاهی لازم است که برای فهماندن اینکه کودک نباید قهر کند، باید از پاداش و تنبیه استفاده کرد. والدین باید پاداش و تنبیه را در حالتی که نه خوشحال باشند و نه عصبانی انجام دهند. وقتی والدین فرزندشان را تشویق می کنند، آنها ایمان و اعتماد والدین را به خودشان می بینند و در نتیجه به خودشان و توانایی هایشان ایمان می آورند و همین مسئله کمک می کند که کودکان کمتر قهر کنند.
۶. هنگام قهر کردن کودکان، والدین باید رفتارشان همسو باشد. گاهی یکی از والدین به قهرکودک بی‌توجهی می‌کند ولی دیگری رفتار عکس را نشان داده و درصدد دلجویی و توجه به کودک برمی‌آید که این رفتاری بسیار اشتباه و غلط است. نکاتی که والدین باید توجه کنند، اول و مهمتر از همه، این است که خودشان قهر نکنند. قهر کردن والدین هرگز فرزندان را مجبور نخواهد کرد که رفتار بد خود را محدود کنند. والدین باید در این مواقع فقط نمونه ای از چیزهای جدید برای کودک بگذارند تا آنها، آن را امتحان کنند و والدین، کودک را بیشتر مورد تحسین قرار دهند. به آنها نشان دهند که می توانند خلق و خوی خود را کنترل کنند، و به کودک کمک خواهند کرد که اعتقاد داشته باشند که در نهایت او قادر خواهد بود.
شاید هر وقت کودک به حرفهای والدین بی توجه باشد، والدین استنباط می کنند که او علیه آنها قهر می کند. در این مواقع والدین باید به خود یادآوری کنند که، اکثر بچه ها امروزی بعضی از دستورالعمل ها را رعایت نمی کنند. آنها ممکن است بخواهند مستقل باشند. در این مواقع والدین باید به فرزند خود بیاموزند که احساسات خود را بشناسند و درک کنند و والدین باید آنها را به سمت راههای قابل قبول هدایت کنند که عصبانیت، ترس و ناامیدی را از خوددور کنند وتا میزان قهر کردن کودکان به کمترین حدخود برسد و دیگر رفتارهای قهرگونه از خود نشان ندهند.
برخی موارد که کودکان دچار کمبود محبت هستند، برای جلب توجه نظر اطرافیان و والدین قهر میکنند. والدین باید در مرور زمان به کودکشان یاد بدهند برای بدست آوردن هر چیزی بهتر است صحبت کنند و با قهر کردن چیزی نصیبشان نمیشود. والدین باید به الگوهایی تربیتی که به کودکانشان آموزش میدهند توجه کنند زیرا آنها در این سنین در حال الگو برداری از بزرگترها هستند. قهر کردن رفتاری است که کودک از بزرگتر ها و والدین خود یاد میگیرند و اصولا برای براورده شدن نیازهایشان این کار را تکرار می کنند؛ به همین دلیل بهتر است والدین شرط بگذارند یعنی:
۱. وقتی کودکان کار اشتباهی انجام می دهند مانند قهر کردن به آن توجه نکنند.
۲. درمقابل رفتارهای خوب او را تشویق کنند و به آن پاداش دهند.
۳. والدین باید به کودک کمک کنند به نتیجه کارهایی که انجام میدهند فکر کنند، البته نه با سرزنش، دعوا و نصیحت بلکه با ایجاد جو صمیمی بین والد و فرزند.
۴. در تصمیم گیری های مهم خانه از کودک نظرخواهی کنند.
۵. بیشتر با کودک صحبت کنند.
بنابراین با ارتباط صمیمانه است که والدین می توانند در مورد آنچه انتظار دارند در رفتار کودک ببینند با او صحبت کنند. عواملی مثل عصبانیت و ناراحتی یا لجبازی و کج خلقی سبب قهر کردن کودکان میشود که والدین باید اینها را حل کنند. در برخورد مناسب با قهر کردن کودک، والدینی که حاضر باشند ناراحتی، خشم و قهر فرزند خود را تحمل کنند، ولی همچنان محکم او را در مسیر مسئولیت پذیری نگهدارند، در حقیقت درسی به او می دهند که در تمام زندگی کمکش خواهد کرد، و در این زمینه موفق خواهند بود. اما والدینی که چنین کاری نمی کنند، در حقیقت سرمشقی برای مسئولیت گریزی آینده او در اختیارش می گذارند؛ الگویی که کودک را از ارضای نیازهایش، و به تبع آن، از احساس ارزشمندی باز می دارد.