شناخت دشمن اصلی ما را از تصمیم گیری هیجانی در مورد تنش‌های خارجی و اشتباه محاسباتی در قبال فتنه‌های داخلی مصون می‌دارد.
دشمن شناسی | یک بخش از بیانات فرمانده معظم کل قوا که می‌تواند درس‌های بسیاری برای سیاسیون و نیروهای نظامی ما داشته باشد، این جملات بود که فرمودند: «تهدید همیشه هست، چون نمی‌شود زمانی را فرض کرد که تهدید نباشد. این تهدید از ناحیه کیست؟ اشتباه نباید بکنیم؛ مشغول نشویم به این دشمنی‌های جزئی؛ ببینیم چه کسی اصل طراحی را بر عهده دارد».[1]
اگر شرایط فعلی منطقه و اخبار حول آن را پیگیری کرده باشیم، حتماً از لفاظی‌های الهام علی‌اف علیه مطلع خواهیم بود. اتفاقی که موجب جریحه دار شدن قلوب بسیاری از مردم شریف کشورمان شده است.
در این میان هستند افرادی که از روی تعصب و غیرت، خواهان برخورد جدی و محکم با رژیم علی‌اف هستند. شکی نیست که آذربایجان شمالی بخشی از خاک سرزمین بزرگ و تمدن عظیم ایران است که بر اثر بی‌کفایتی حاکمان پیشین کشورمان، از دست رفت، اما باید توجه داشت، امروز مرزهای بین‌المللی مشخص است و سیاست جمهوری اسلامی براساس عدم تجاوز به خاک همسایگان استوار است؛ لذا ورد بی‌مهابا به جنگ با یک کشور همسایه، تبعات ناخوش‌آیند سیاسی را برای کشورمان به همراه خواهد داشت.
با این وصف اگر به عمق بیانات رهبر حکیم انقلاب توجه کنیم، خواهیم دید که با توجه به جایگاه و قدرت منطقه‌ای کشورمان، اولاً؛ اساساً امثال خاندان علی‌اف، بن‌سلمان، آل‌خلیفه و... در حد تهدید علیه ملت ایران به حساب نمی‌آیند؛ ثانیاً، نکته مهم اینجاست که اینها در بهترین حالت، عروسک‌های خیمه شب بازی‌اند، نه دشمن مورد اعتنا، دشمن اصلی کسی دیگر است.
این تحلیل دقیقاً مطابق با مواضع رهبر انقلاب در سال 1395 و در اوج تنش با سعودی‌ها است؛ رهبر معظم انقلاب در آن زمان نیز بر این اصل تأکید کرده و فرمودند: «آمریکا دشمن است با جمهوری اسلامی، با ایران مستقل، با ایران روبه‌جلو و پیش‌رونده؛ انگلیس... دشمن است؛ صهیونیست‌ها دشمنند؛ سرمایه‌داران بین‌المللی و زرسالاران بین‌المللی دشمنند؛ اینها دشمن‌های اصلی هستند».[2]
شناخت و پیروی از این منطق و رویکرد دقیق، در درجه اول، موجب جلوگیری از انحراف شناختی ما نسبت به دشمن اصلی خواهد شد. ماحصل این شناخت، به ما در درک چرایی انعطاف نظام در مواجه با برخی کشورها از جمله عربستان کمک می‌کند.
در قدم دوم، این امکان را به ما می‌دهد که در مواجه با اتفاقاتی که علیه نظام و انقلاب و جامعه رخ می‌دهد، به جای هزینه کردِ امکانات و توانمندی‌ها در مسائل جزئی، توان خود را علیه دشمن اصلی به کار بگیریم.
این نگاه در دو حوزه داخلی و خارجی می‌تواند راهگشا باشد؛ در حوزه خارجی موضع‌گیری‌های نسنجیده مقامات به خصوص کشورهای همسایه موجب تصمیم‌گیری هیجانی نخواهد شد، و در حوزه داخلی با سنجش دقیق آنچه در حال رخ دادن است، ما را از اشتباه محاسباتی در مورد مردم کشورخود، مصون می‌دارد؛ نمونه بارز راهگشا بودن این نگاه را، می‌توانیم در موفقیت نظام با پایان دادن تنش‌های منطقه‌ای با عربستان و تدبیربی‌نظیرش در مدیریت فتنه اخیر مشاهده کرد.
پی‌نوشت؛
1. بیانات دیدار با فرماندهان ارشد نیروهای مسلح 27/01/1402
2. بیانات در مراسم سالگرد رحلت امام خمینی (رحمه‌الله)، 14/3/1395