کنجکاوی و بازیگوشی کودکان می‌تواند نشانه‌ای از تفکر خلاق آنان باشد.
بعضی از والدین کودکانی را می‌پسندند که آرام، ساکت و مطیع باشند تا موجبات زحمت و ناراحتی آنان را فراهم نکنند. چنین والدینی انتظار دارند کودکشان همانند بزرگسالان رفتار کند؛ در صورتی که کودک آنان میل و نیاز شدیدی به بازی و جست‌وخیز دارد و همه چیز را از دریچه بازی می‌بیند.
والدین وظیفه دارند بستر و فضای مناسبی را برای جست‌وخیز و آزادسازی انرژی روانی و هیجانات کودکان فراهم کنند؛ وگرنه این انرژیِ متراکم‌شده، به شیوه مخربی خود را نشان خواهد داد.
در تعلیم و تربیت اسلامی، حمایت از آزادی و بازیگوشی کودک، امری پسندیده است و از احادیث و روایات چنین استفاده می‌شود که وجود شیطنت و بازیگوشی و حالت فعال و پرجنب‌وجوش در کودک، نشانه سلامت جسمی، ذهنی، عاطفی و روانی اوست و چنین کارهایی در هوش و استقامت او در بزرگسالی تأثیر دارد؛ چنان‌که امام کاظم علیه‌السلام می‌فرماید: «تُسْتَحَبُّ عَرَامَةُ اَلصَّبِيِّ فِي صِغَرِهِ لِيَكُونَ حَلِيماً فِي كِبَرِهِ ثُمَّ قَالَ مَا يَنْبَغِي أَنْ يَكُونَ إِلاَّ هَكَذَا»؛[1] «شایسته است کودک به هنگام خردسالی، بازیگوش و پرتلاطم و متمرد باشد تا در بزرگسالی، صبور و شکیب گردد. سپس آن حضرت فرمود: سزاوار است که کودک خردسال منحصراً این چنین بوده و بازیگوش و پرجنب‌وجوش باشد».
کنجکاوی زیاد کودکان می‌تواند از نشانه‌های تفکر خلاق باشد. درباره آنکه ویژگی‌های شخصیتی افراد خلاق چیست، پژوهش‌های زیادی انجام گرفته و نظرهای متعددی ابراز شده است.
در ادامه برای کشف استعداد فرزندان و لزوم توجه به ارتقای آن، به بیان برخی از ویژگی‌هایی می‌پردازیم که با مشاهده آن، اهمیت استعدادسنجی کودکان از جانب والدین لازم می‌شود:
1. انگیزه زیاد برای پیشرفت
2. کنجکاوی فراوان
3. علاقه‌مندی زیاد به نظم و ترتیب در کارها
4. قدرت ابراز وجود و خودکفایی
5. پشتکار و انضباط در کارها
6. علاقه کم به روابط اجتماعی و حساسیت زیاد نسبت به مسائل اجتماعی
7. قدرت تأثیرگذاری بر دیگران
8. اشتیاق و احساس سرشار
9. زیباپسندی و علاقه‌مندی به آثار هنری[2]
پی‌نوشت:
[1]. کلینی، الکافی، ج۶، ص۵۱.
[2]. برگرفته از: علی‌اکبر سیف، کتاب روانشناسی پرورشی نوین، تهران، 1393ش، ص414.