شرایط مساعد اقتصادی بر سبک زندگی اسلامی اثر مستقیم دارد.
از مواردی که باعث رشد و پیشرفت کشورهای اسلامی میشود، تمسک به اقتصاد اسلامی است و از ملزومات آن، مدیریت افراد صالح و متخصص بر منابع مالی و تجاری کشور میباشد. در مقابل، از موضوعاتی که موجب اثرات منفی در جوامع اسلامی میشود، آن است که اقتصاد امت اسلامی در دست افراد ناصواب و ناشایست بیفتد.
ازاینرو امام صادق علیهالسلام در این باره میفرماید: «إِنَّ مِنْ بَقَاءِ اَلْمُسْلِمِينَ وَ بَقَاءِ اَلْإِسْلاَمِ أَنْ تَصِيرَ اَلْأَمْوَالُ عِنْدَ مَنْ يَعْرِفُ فِيهَا اَلْحَقَّ وَ يَصْنَعُ فِيهَا اَلْمَعْرُوفَ فَإِنَّ مِنْ فَنَاءِ اَلْإِسْلاَمِ وَ فَنَاءِ اَلْمُسْلِمِينَ أَنْ تَصِيرَ اَلْأَمْوَالُ فِي أَيْدِي مَنْ لاَ يَعْرِفُ فِيهَا اَلْحَقَّ وَ لاَ يَصْنَعُ فِيهَا اَلْمَعْرُوفَ»؛[1] «همانا بقای مسلمانان و اسلام در این است که گردش ثروت در نزد کسانی باشد که حق اموال و وظیفه خود را نسبت به آن میشناسند و به معروف عمل میکنند و متقابلاً یکی از عوامل نابودی مسلمانان و اسلام این است که سرمایه پولی در دست افرادی به گردش درآید که حق ثروت و مسئولیت خود را نسبت به آن نشناخته و با آن، کار پسندیدهای انجام نمیدهند».
هنگامی که اقتصاد کشور اسلامی به خاطر مدیران نالایق دچار سستی و آشفتگی شود، مسلمانان برای رفع حاجات مالی خود بیقرار میشوند. در این حین اشرار و منفعتطلبان شروع به فعالیت مضاعف میکنند و در نتیجه اخلاق اسلامی در جامعه کمرنگ میشود؛ چنانکه امام صادق علیهالسلام میفرماید: «غَلاءُ السِّعرِ يُسِيءُ الخُلُقَ و يُذهِبُ الأمانَةَ و يُضجِرُ المَرءَ المُسلمَ»؛[2] «گرانى نرخ، اخلاق را بد میکند، امانتداری را از بين میبرد و انسان مسلمان را دلتنگ و بیقرار میسازد».