نقش خانواده به عنوان اولین نهاد اجتماعی در گرایش جوانان به مدگرایی اهمیت فراوانی دارد.
نقش خانواده به عنوان اولین نهاد اجتماعی در گرایش جوانان به مدگرایی اهمیت فراوانی دارد و بر اساس وظایفی که والدین در تربیت فرزندان خود دارند، می توانند در محافظت جوانان از منجلاب مدگرایی نقش ایفا کنند.
نقش اول: نقش پیشگیری
امروزه نقش موثر خانواده در پیشگیری از انحرافات اجتماعی بر کسی پوشیده نیست. یکی از این انحرافها گرایش جوانان و نوجوانان به مدهای غربی است، که خانوادهها با روشهای گوناگون میتوانند در پیشگیری جوانان به مدگرایی نقش داشته باشند. برخی روشها که در عین سادگی اهمیت فراوانی دارد عبارتند از؛
۱.پر کردن اوقات فراغت فرزندان.
۲.کمک به فرزندان در یافتن دوستان خوب.
۳. نظارت و مراقبت مداوم در نحوه پوشش و آرایش فرزندان.
۴.ارائه الگوهای مناسب.
۵.آموزش اصول و معیارهای آراستگی اسلامی.
۶.تعمیق باورها و ارزشهای دینی، اخلاقی و پایبندی به اجرای احکام و حدود الهی.
۷.بالا بردن عزت نفس، خویشتن داری و اعتماد به نفس فرزندان.
۸.اطلاع رسانی درباره آثار و پیامدهای منفی مدگرایی.
نقش دوم: نقش اصلاح رفتار
ممکن است برخی والدین نقش خود را در مرحله پیشگیری به خوبی ایفا نکرده باشند، در این صورت میتوانند با برخی اقدامات عملی و تحمل قدری سختی به اصلاح رفتار فرزندان خود بپردازند، که برخی از این اقدامات عبارتند از؛
۱.اصلاح محیط خانواده
خانواده ها برای اصلاح جوانان باید از محیط خانواده شروع کنند، به عبارت دیگر بزرگترها باید ابتدا نحوه پوشش و آرایش خود را بازبینی کنند و با اصلاح عیوب خود، الگوی قابل قبول فرزندانشان شوند. چرا که امکان ندارد والدین در نوع پوشش و آرایش بر اساس مدگرایی غربی عمل کنند و انتظار داشته باشند نوع آرایش و پوشش جوانانشان مطابق با آراستگی اسلامی باشد.
۲. تبیین حقیقت امور توسط خانواده
از مهمترین عوامل ریشهای در گرایش جوانان به مدگرایی غربی، تصورهای مغالطهآمیزی است که معمولاً در ذهن آنان شکل میگیرد. برای نمونه برخی جوانان و نوجوانان تعریف تشخص طلبی را در بعضی رفتارهای هنجارشکنانه جستجو میکنند. در چنین موقعیتی والدین وظیفه دارند با تبیین این گونه مسائل، چنین تصورات غلطی را تصحیح کنند و این حقیقت را به فرزندان خود تفهیم کنند، که راه دستیابی به این هدف پوشیدن لباسهای جلف یا آرایش موی عجیب و غریب نیست، بلکه این هدف با کمالات انسانی حاصل میشود.
۳.تحریک انگیزههای ایمانی
یکی دیگر از روشهای والدین برای اصلاح فرزندان خود، تحریک انگیزههای ایمانی است. در این روش والدین با توسل به ایمان و اعتقادات دینی فرزندان و تحریک آن، آنان را به رفتارهای مناسب در پوشش و آرایش هدایت میدهند. البته والدین میتوانند برای دستیابی به این هدف از فضاهای معنوی، همچون مساجد و هیئتهای مذهبی استفاده کنند. به خصوص اینکه در این محافل زمینه آشنایی با دوستان مناسب و آشنایی با معارف اسلامی فراهم میشود.
۴.موعظه و نصیحت
یکی دیگر از روشهایی که پدر و مادران در اصلاح رفتار فرزندانشان میتوانند انجام دهند، پند و اندرز دادن به فرزندان است. موعظه دل را صفا و جلا میدهد و زمینه مناسبی برای پذیرش اصلاح رفتار در فرزندان ایجاد میکند. از این رو جوانان و نوجوانان باید از تلقین پند و اندرزهای والدین خود تاثیر بگیرند.