ستمکارترین افراد کسانی هستند که نمیگذارند در خانه های خدا، نام او را یاد کنند و همتشان را صرف تخریب مساجد می کنند شایسته نیست آنها جز با ترس و وحشت وارد این اماکن شوند.
موضوع: تفسیر سی روز با قرآن
(فراز انتخابي جزء اول)
وَ مَنْ أَظْلَمُ مِمَّن مَّنَعَ مَسَاجِدَ اللَّهِ أَن يُذْكَرَ فِيهَا اسْمُهُ وَ سَعَى فِي خَرَابِهَا أُوْلَئِكَ مَا كَانَ لَهُمْ أَن يَدْخُلُوهَا إِلَّا خَائِفِينَ لَهُمْ فِي الدُّنْيَا خِزْيٌ وَ لَهُمْ في الآخِرَةِ عَذَابٌ
عَظِيمٌ؛(۱)
ستمکارترین افراد کسانی هستند که نمیگذارند در خانه های خدا، نام او را یاد کنند و همتشان را صرف تخریب مساجد می کنند شایسته نیست آنها جز با ترس و وحشت وارد این اماکن شوند. آنان در دنیا دچار خفت و خواری و در آخرت گرفتار عذابی بزرگ خواهند شد.»
تفسير: که روی‌شأن نزولهای آیه نشان میدهد . بررسی سخن در آیه با سه گروه یهودیان، مسیحیان و مشرکان است.
یهودیان با ایجاد وسوسه در مسئلة تغيير قبله کوشش داشتند به مسلمانانی که به سمت بيت المقدس نماز میخواندند، فخر بفروشند تا با این کار هم بر آنها برتری داشته باشند و هم مسجدالحرام و کعبه را از رونق بیندازند.
مسیحیان نیز با گرفتن بیت المقدس و ایجاد وضع ناهنجاری در آنجا، در تخریب آن می کوشیدند.(۲)
به مشرکان نیز با منع پیامبر اسلام صلى الله عليه و آله و مسلمانان از زیارت خانة خدا عملاً سوی خرابی این بنای الهی گام بر میداشتند.
قرآن کریم این منع و تخریب را ستمی بزرگ و تمام کسانی را که عامل چنین جنایاتی بودند، ستمکارترین مردم معرفی میکند و دستور میدهد مسلمانان و موحدان جهان آن چنان محکم بایستند که دست این ستمگران از این اماکن مقدس کوتاه گردد و احدی از آنان نتوانند آشکارا و بدون ترس وارد این مکانهای مقدس شوند و در پایان مجازات دنیا و آخرت این ستمکاران را با تعبیر تکان دهنده ای بیان کرده، می فرماید برای آنها در دنیا رسوایی و در آخرت عذابی عظیم است.(۳)
نکته ها
۱. بنا بر این ،آیه هر کسی یا گروهی که به نوعی در تخریب مساجد الهی بکوشد و یا مانع از یاد الهی در آن مراکز دینی شود از ستمکارترین افراد خواهد بود و مشمول همان رسوایی و عذاب عظیم خواهد شد.
بدون شک یکی از مصادیق حتمی آیه که امروزه میتوان به آن اشاره کرد اعمال جنایتکاران آل سعود و آل خلیفه است که با وقاحت تمام به مساجد مسلمانان یورش برده، آن اماکن مقدس را به تلی از خاک تبدیل میکنند و یا مانع حضور برخی مسلمانان در مراسم حج میشوند.
۲. قرآن كلمة «اظلم» ستمکارترین مردم در مورد بعضی از گناهان دیگر نیز به کار برده است که تمام آنها در واقع به مسئلة شرك و نفی توحید باز میگردند.( ۴)
پی نوشت:
1. بقره/11۴.
۲. اسباب نزول القرآن علی بن احمد واحدی، دار الكتب العلمية ،بیروت، چاپ اول، 1411 ق،
ص 39.
3. مجمع البيان في تفسير القرآن، فضل بن حسن طبرسی انتشارات ناصر خسرو، تهران
۴. بقره/183.