بعضي از افراد وقت زيادي را در مهماني‌ها و مراسم و جلسات صرف مي‌كنند اما موقع نماز كه مي‌رسد تنبلي مي‌كنند، چه سخني با ايشان داريد تا نمازشان را به موقع و سر وقت بخوانند؟
پاسخ:
مقدمه: انسان براي هر عملي كه از او سر مي زند بايد شوق و علاقه شديد داشته باشد و شوق از راه علم به اهميت و فوايد عمل براي انسان حاصل مي‌شود. عدم التفات و غفلت، باعث مي‌شود كه انسان به كارهاي بسيار حساس كه نقش كليدي در سعادت او دارد بي‌توجه بوده و به كارهاي عبث مشغول گردد. اينك مقداري اهميت نماز و نقش اساسي آن را در سعادت بشر متذكر مي‌شويم. والله هو الهادي.
اهميت نماز
الف) ستون خيمة دين: حضرت محمد ـ صلّي الله عليه و آله ـ فرمودند: نماز ستون خيمة دين است، هنگامي كه ستون ثابت و پايدار باشد، طناب‌ها و ديوارة خيمه ثابت مي‌ماند و اگر ستون‌ها شكسته شد، هيچ كدام از آن‌ها نفعي نخواهد داشت(1). در روايت ديگر از امام باقر ـ عليه السّلام ـ آمده است كه اولين چيزي كه به حساب آن رسيدگي مي‌شود نماز است. كه اگر قبول شد، بقية اعمال خوب هم قبول مي‌شود(2). و (اگر رد شد بقية اعمال خوب انسان هم رد مي‌شود). و حضرت پيامبر ـ صلي الله عليه و آله ـ فرمود: «اولين چيزي كه از اعمال بند‌گان نگاه مي‌شود، نماز است، اگر نماز قبول شد در بقي اعمال او هم نظر مي‌شود و اگر قبول نشد (اصلاً) به بقيه اعمال او نگاه نمي‌شود(3). آخرين وصاياي انبياء الهي نماز بوده است و حضرت علي ـ عليه السلام ـ در آخرين وصيت خود كه ساعتي پس از آن به ديدار معبود شتافت فرمود: «الله الله في الصلاة فانها عمود دينكم»(4) خدا را، خدا را نسبت به نماز، كه ستون دين شما است.
ب) ملاك ايمان و كفرهر چيزي چهره‌اي دارد و چهرة دين مبين اسلام نماز است(5). و كسي كه عمداً نماز را ترك كند كافر است(6). و هيچ بهره‌اي از اسلام ندارد(7) . ترك نماز يا بي اعتنائي و سبك شمردن آن بسيار مذموم است.
در بعضي از روايات آمده است كه اگر ترك نماز، بدون عذر باشد، باعث حبط و از بين رفتن ساير اعمال خوب انسان مي‌شود. يكي از ياران امام صادق ـ عليه السلام ـ از آن حضرت سؤال كرد: چگونه است كه زناكار را كافر نمي‌گويند ولي كسي كه نماز را ترك كند كافر نام نهاده شده است، دليل اين چيست؟ آن حضرت فرمودند: «چرا كه زاني و شبيه او بخاطر اينكه شهوت بر او غلبه مي‌كنند آن عمل را انجام مي‌دهند ولي كسي كه نماز را ترك كند در واقع تنها از روي سبك شمردن نماز آن را ترك مي‌كند(8). رسول گرامي اسلام فرمود: نماز ستون دين است پس كسي كه نماز را عمداً ترك كند دينش را ويران ساخته است و كسي كه نماز را در وقتش نمي‌خواند داخل در «ويل» مي‌افتد. و «ويل» واديي در جهنم است كه خداوند متعال فرمود: «ويل للمصلين الذين هم عن صلاتهم ساهون»(9).
ج) ترك نماز، علت دخول در جهنموقتي از اهل جهنم سؤال مي‌شود كه چه چيز شما را به جهنم كشاند اولين دليل را بي‌نمازي مي‌دانند، مي‌گويند: «لم نك من المصلين» ما از نمازگذاران نبوديم. ديگر آنكه: «و لم نك نطلعم المسكين. به فقرا كمك نمي‌كرديم» و سومين دليل وارد شدن در آتش و عذاب را چنين عنوان مي‌كنند كه كنا نخوض مع الخائضين و كنا نكذب بيوم الدين(10) در هر چرندي هم وارد مي‌شديم، هر جا كه حرف ضد دين مي‌گفتند مي‌رفتيم گوش مي‌كرديم يا خودمان هم مي‌گفتيم و به روز قيامت ايمان نداشتيم و آن را تكذيب مي‌نموديم نتيجه‌اش اين شد كه اكنون در جهنم به سر مي‌بريم.
د) استحفاف نماز و محروميت از شفاعتابوبصير كه يكي از شاگردان امام صادق ـ عليه السلام ـ است نقل مي‌كند كه نزد حميده (همسرامام صادق ـ عليه السلام ـ) رفتم كه او را در مصيبت رحلت امام صادق ـ عليه السلام ـ تسليت بگويم، وقتي به نزد او رسيدم او گريه كرد و گفت: اي كاش شاهد بودي وقتي كه مرگ آن حضرت فرا رسيد و يكي از چشم‌هاي آن حضرت بي‌حس شد (حكايت از آخرين رمق‌هاي آن حضرت است)، آن حضرت دستور دادند كه تمام نزديكان و آشنايان مرا جمع كنيد، وقتي كه همه اطراف بستر آن حضرت جمع شدند. آن حضرت فرمود: ان شفاعتنا لاتنال مستخفا باصلاة(11) شفاعت ما به كسي كه نماز را سبك بشمارد نمي‌رسد. و حضرت امام خميني (ره) فرمودند: هرگاه وقت نماز فرا رسيد و شما بين نماز خواندن كه الآن وقت فضيلتش مي‌باشد و بين كار ديگر، كار ديگر را انتخاب كرده و ترجيح داديد، اين سبك شمردن نماز است.
آثار ترك نمازحضرت پيامبر اسلام ـ صلي الله عليه و آله ـ مي‌فرمايد: «كسي كه نماز خود را سبك گيرد و در بجا آوردنش سستي نمايد، خداوند او را به پانزده بلا مبتلا مي‌فرمايد: شش بلا در دنيا و سه تا در موقع مرگ و سه در قبر و سه در قيامت و هنگامي كه او را از قبرش بيرون مي‌آورند. اما شش بلاي دنيوي، 1و2- خداوند بركت را از عمر و روزيش بر مي‌دارد. 3- از صورتش نشانة نيكوكاران را بر مي‌دارد. 4- هر كار خيري بكند پذيرفته نمي‌شود و براي آن اجري نيست. 5- دعايش مستجاب نمي‌شود. 6- از دعاي نيكوكاران بهره‌اي ندارد. و سه بلايي كه هنگام مردن براي او است:
1- آنكه با ذلت و خواري مي‌ميرد. 2- با گرسنگي. 3- با تشنگي در حاليكه حالت عطش او طوري است كه اگر از نهرهاي دنيا بياشامد، سيرآب نمي‌شود. سه بلائي كه در قبر به او مي‌رسد: يكي آنكه ملكي در قبر بر او گماشته مي‌شود كه او را فشار دهد و زجر نمايد، ديگر اينكه قبرش برايش تنگ مي‌شود، سوم آنكه قبرش تاريك و ظلماني است و سه بلاء قيامتش عبارتند از: يكي آنكه ملكي، او را بر صورتش مي‌كشاند، براي حساب در موقف حساب، مردمان به او مي‌نگرند، ديگر آنكه در حسابش سخت گيري مي‌شود، سوم آنكه خداوند نظر رحمت به او نمي‌فرمايد و او را پاكيزه نمي‌كند و برايش عذاب دردناكي است»(12).
بنابراين اگر اين افراد اندكي به اهميت نماز، نقش آن در سعادت و شقاوت آدمي، آثار دنيوي و اخروي نماز بنابر آن‌چه از ائمه معصومين ـ عليهم السلام ـ به ما رسيده است توجه كنند، كم كم با تمرين و ممارست، به نماز علاقه شديد پيدا كرده، به نحوي كه چيزي براي آنان مانع از خواندن نماز در اول وقت، نمي‌شود
نكته:انسان مؤمن علاوه بردعوت زباني به اعمال صالح ،رفتاراونيزتشويقگرواحياگرارزشهادرجامعه است.پس بكوشيد كه با اهميتي كه خودبه برپايي نمازوديگر ارزشهاي الاهي مي دهيدديگران رابه سوي خداوند هدايت كنيد.
پاورقی:
1. كليني . محمد بن يعقوب . كافي . ج3 . ص266 .
2. مجلسي . محمدباقر . بحارالانوار . ج83 ، ص25 .
3. همان . ج86 . ص227 .
4. نهج البلاغه .
5. امام صادق (ع) : لكل شيء وجه و وجه دينكم الصلاة . بحار الانوار . ج87 . ص310 .
6. بين الايمان و الكفر ترك الصلاة، رسول الله (ص) . كنزالعمال . 18869 .
7. لاحظ في الاسلام لمن ترك الصلاه، امام صادق عليه السلام . بحار الانوار . ج82 . ص232 .
8. اصول كافي . ج2 . ص386 .
9. بحارالانوار . ج82 . ص202 .
10. مدثر:42 تا 46 . مطهري . مرتضي . گفتارهاي معنوي . ص100 .
11. بحار الانوار . ج82 . ص236 .
12. كتاب صلاة. مستدرك . نقل از : فلاح السائل . سيد بن طاوس ـ بنابر نقل از : دستغيب . گناهان كبيرة . ج2 . ص167 .
منبع: نرم افزار پاسخ - مرکز مطالعات و پاسخ گویی به شبهات