رهروان ولایت ـ
در احکام اسلامی ظرافت‌ها و نکاتی بیان‌شده است که انسان با دقت می‌تواند از این ظرافت‌ها احکام را دقیق بفهمد و عمل کند، یکی از بحث‌های که وجود دارد این است آیا در زکات اگر یک‌بار مال زکاتش پرداخت شود دیگر نیازی نیست دوباره پرداخت شود؟
مالی که زکات آن داده‌شده است اگر سال بر آن بگذرد.
1. گندم و جو و خرما و کشمشی که زکات آن‌ها را داده، اگرچند سال هم نزد او بماند، زکات ندارد.[1]
2. کسی که طلا یا نقرهٔ او به‌اندازهٔ نصاب است، اگرچه زکات آن را داده باشد تا وقتی از نصاب اول کم نشده، همه‌ساله باید زکات آن را بدهد.[2]
مکارم: به طلا و نقره همه‌سال زکات تعلق می‌گیرد، یعنی اگر انسان زکات مقدار طلا یا نقره را بدهد و سال بعد نیز شرایط در او جمع باشد باید دوباره زکات آن را بدهد تا زمانی که از حدّ نصاب بیفتد، ولی در خمس چنین نیست، یعنی اگر مال را یک‌بار خمس دادند دیگر خمس به آن تعلق نمی‌گیرد، مگر این‌که اضافه شود، همچنین گندم و جو و کشمش و خرما یک‌بار بیشتر زکات ندارد.[3]
3. کسی که باید زکات گاو و گوسفند و شتر را بدهد، اگر زکات آن‌ها را از مال دیگرش بدهد تا وقتی شمارهٔ آن‌ها از نصاب کم نشده، همه‌ساله باید زکات را بدهد (1) و اگر از خود آن‌ها بدهد و از نصاب اوّل کمتر شوند، زکات بر او واجب نیست مثلاً کسی که چهل گوسفند دارد، اگر از مال دیگرش زکات آن‌ها را بدهد تا وقتی‌که گوسفندهای او از چهل کم نشده، همه‌ساله باید یک گوسفند بدهد و اگر از خود آن‌ها بدهد تا وقتی به چهل نرسیده، زکات بر او واجب نیست
(1) مکارم: و هرگاه از نصاب افتاد دیگر زکات واجب نیست. [پایان مسأله][4]
بابیان بالا روشن می‌شود که زکات گندم و جو و خرما و کشمش اگر پرداخت شود دیگر نیازی نیست در سال‌های بعدی زکات آن پرداخت شود. ولی در طلا و نقره و گاو و گوسفند و شتر چنین نیست.
--------------------------------
پی‌نوشت:
[1] خمینی، سید روح اللّٰه موسوی، توضیح المسائل (امام خمینی)، در یک جلد، اول، 1426 ه ق توضیح المسائل (امام خمینی)؛ ص: 386
[2] خمینی، سید روح اللّٰه موسوی، توضیح المسائل (امام خمینی)، در یک جلد، اول، 1426 ه ق توضیح المسائل (امام خمینی)؛ ص: 392
[3] خمینی، سید روح اللّٰه موسوی، توضیح المسائل (محشّٰی - امام خمینی)، 2 جلد، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، قم - ایران، هشتم، 1424 ه ق توضیح المسائل (محشی - امام خمینی)؛ ج 2، ص: 130
[4] خمینی، سید روح اللّٰه موسوی، توضیح المسائل (محشّٰی - امام خمینی)، 2 جلد، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، قم - ایران، هشتم، 1424 ه ق توضیح المسائل (محشی - امام خمینی)؛ ج 2، ص: 140