چکیده: در مورد اینکه آیا حضرت بقية الله الاعظم در غیبت کبری، همسر و فرزندانی دارد یا نه؟ دلیل قطعی بر وجود یا عدم آن نداریم. تنها چیزی که هست، اینست که سه نوع شواهد و قرائن داریم که وجود همسر و فرزند را برای آن حضرت اثبات می کند.
مورخان و محدثان، ولادت امام حضرت «حجه بن الحسن المهدی(عجل الله تعالي فرجه الشريف)» را به سال 255 یا 256 هجری قمری دانسته اند که قول مشهور همان اولی است. نوشته‌اند: حضرت در شب جمعه، نیمۀ شعبان سال یاد شده، پای بدین گیتی نهاد.
از سیرت و صورت مهدی(عجل الله تعالي فرجه الشريف)سخن گفتن، یعنی همان ترسیم چهرۀ زیبای جدش محمد امین(صلي الله عليه و آله و سلم). سیرت انقلابی، دینی و سیاسی‌اش، همان تجسم عینی امیرالمومنین علی(عليه السلام) است و. . . .
و روایت شده است: «اَلمَهدِیُّ طاوُسُ أهلِ الجَنَّهِ وَجهُهُ کالقَمَرِالدُّرِّیِّ عَلَیهِ جَلابیبُ النُّورِ» حضرت مهدی طاوس اهل بهشت است، چهره اش چون ماه درخشنده است، بر بدن مبارکش جامه ها است از نور «عَلَیهِ جُیُوب النّورِ یَتَوَقَّدُ بِشُعاعِ ضِیاءِ القُدسِ» بر آنجناب جامه های قدسیّه و خلقهای نورانیّۀ ربّانیه است که نورانی است به شعاع انوار فیض و فضل حضرت احدیّت و در لطافت و رنگ چون گل بابونه و ارغوانی است که شبنم بر آن نشسته و شدت سرخی اش را هوا شکسته، و قد و قامتش معتدل و بر روی راستش خالی است که پنداری ریزۀ مشکی است که بر زمین عنبرین ریخته لَهُ سَمتٌ مارَاَتِ العیونُ أقصَدَ مِنهُ، هیئت نیکِ خوشی داشت که هیچ چشمی هیئتی به آن اعتدال موزون و مناسب ندیده[1].
سخنی پیرامون همسر و فرزندان حضرت(عجل الله تعالي فرجه الشريف):
در مورد اینکه آیا حضرت بقية الله الاعظم در غیبت کبری، همسر و فرزندانی دارد یا نه؟ دلیل قطعی بر وجود یا عدم آن نداریم. تنها چیزی که هست، اینست که سه نوع شواهد و قرائن داریم که وجود همسر و فرزند را برای آنحضرت اثبات می کند:
1- قواعد کلی 2- روایات 3- دعاها
* احکام کلی شریعت محمدی(صلي الله عليه وآله و سلم) ایجاب می کند که حضرت بقية الله الاعظم(عجل الله تعالي فرجه الشريف)نیز چون پیشوایان معصوم علیهم السلام تشکیل خانواده داده است، از سنت جد بزرگوارش حضرت ختمی مرتبة(صلي الله عليه وآله و سلم) پیروی نماید.
میرزای نوری رحمة الله علیه می فرماید: «چگونه ترک خواهند فرمود، چنین سنت عظیمۀ جد بزرگوار خود را، با آنهمه ترغیب و تحریص که در فعل آن و تهدید و تخویف که در ترکش شده است. سزاوارترین امت در اخذ به سنت پیغمبر(صلي الله عليه وآله و سلم) امام هر عصر است و تاکنون کسی ترک آنرا از خصایص آنجناب نشمرده است»[2].
* در مورد همسر و یا همسران حضرت بقية الله فقط یک سر نخ وجود دارد و آن روایتی است که مرحوم «کفعمی» در مصباح نقل کرده است. براساس این روایت «همسر حضرت بقية الله(عجل الله تعالي فرجه الشريف) از نسل «عبدالعزّی» (پسر عبدالمطلب) می باشد»؛ اما در مورد اولاد آنحضرت روایاتی هست که وجود آنها را به روشنی اثبات می کند:
1- سید بن طاوس، در جمال الاسبوع می‌فرماید: روایتی با سندهای متصل یافتم که حضرت ولی عصر(عجل الله تعالي فرجه الشريف) را اولاد بسیاری هست که در شهرهای کرانۀ دریا، حاکم و والی هستند و در نیکی و بزرگواری در رأس نیکان روزگار، و در قلۀ صفات ابرار و اخیار هستند[3].
2- امام صادق(عليه السلام) می‌فرماید: «برای صاحب این امر دو غیبت است، که یکی از آنها به قدری طولانی می شود که برخی مردم می‌گویند: وفات کرده، برخی گویند: کشته شده، و برخی گویند، آمده و رفته، جز تعدادی اندک از شیعیان، بر باور خود استوار نماند و کسی از اقامتگاه او مطلع نمی شود، حتی فرزندانش جایگاه او را ندانند. به جز کسی که متصدی امور اوست»[4].
3- محمد بن مشهدی، در «مزار» از امام صادق(عليه السلام) نقل می کند که فرمود: «گویا می بینم نزول قائم(عجل الله تعالي فرجه الشريف) را در مسجد سهله، با اهل و عیالش»[5].
4- مرحوم علامه مجلسی، بابی را به خلفاء و اولاد حضرت مهدی(عجل الله تعالي فرجه الشريف) اختصاص داده است[6].
در برابر احادیث یاد شده، فقط یک روایت داریم که ظاهرش با روایات فوق سازگار نیست و آن روایتی است که می گوید: «هر امامی باید فرزند داشته باشد، جز حضرت مهدی که فرزند ندارد»[7].
میرزای نوری می فرماید: ظاهر اینست که مراد حضرت، از نداشتن فرزند، یعنی فرزندی که امام باشد؛ زیرا آن حضرت «خاتم الاوصیاء» است و فرزندی که امام باشد ندارد[8].
مرحوم شیخ طوسی نیز با توجه به روایت فوق می فرماید: هر کس بگوید: حضرت مهدی(عجل الله تعالي فرجه الشريف) فرزند «امام» دارد که تعداد امامان 13 عدد بشود، سخن باطل گفته است»[9].
روی این بیان از بررسی مجموع احادیث استفاده می شود که حضرت مهدی(عجل الله تعالي فرجه الشريف) را فرزندان بسیاری هست که همه از اولیاء، صلحاء و شرفا هستند؛ ولی سِمت امامت ندارند که «امام» منحصر به دوازده امام است.
* در ضمنِ دعاهای بسیاری که از پیشوایان معصوم علیهم السلام و یا از ناحیۀ مقدسه صادر شده است که در زمان غیبت در ایام متبرّکه و یا اماکن مقدسه خوانده شود، از اولاد و اهلبیت حضرت ولی عصر(عجل الله تعالي فرجه الشريف) سخن به میان آمده، در حق آنها دعا شده و یا بر آنها درود و سلام تقدیم شده است که با دلیل مأثور بودن آنها، دلیلهای خوبی برای اثبات وجود اولاد حضرت مهدی(عجل الله تعالي فرجه الشريف) می باشند. در این دعاها تعبیرهای صریحی چون «ولد»، «ذریه»، «اهل بیت» و «آل بیت» به کار رفته که وجود همسر و فرزندان را برای آن حضرت اثبات می کنند[10].
به فرمودۀ یکی از مراجع عالیقدر، قضاوت دربارۀ زندگی شخصی (زن و اولاد) حضرت از عهدۀ ما خارج است، هر چند قرائنی بر اثبات وجود داشته باشد.
قال ابا صالح المهدی (عج الله تعالی فرجه الشریف):
اِنّا غَیرُ مُهمِلینَ لِمُراعاتِکُم و لا ناسِینَ لِذِکرِکُم و لَولا ذلِکَ لَنَزَلَ بِکُم اللَاواءُ وَ اصطَلَمَکُم الاَعداءُ فَاتَّقُوااللهَ جَلَّ جَلالُهُ و ظاهِرُونا[11].
ما در رعایت حال شما کوتاهی نمی کنیم و یاد شما را ازخاطر نبرده ایم که اگر جزء این بود گرفتاری ها به شما روی می آورد و دشمنان شما را ریشه کن می کردند، پس از خدا بترسید و ما را پشتیبانی کنید.
(یا وصی الحسن و الخلف الحجه ایها القائم المنتظر المهدی یابن رسول الله یا حجه الله علی خلقه یا سیدنا و مولانا انا توجهنا و استشفعنا و توسلنا بک الی الله و قدمناک بین یدی حاجاتنا یا وجیها عندالله اشفع لنا عندالله)[12].
منبع: بابایی ،ابراهیم، داستان ازدواج معصومین علیهم السلام، نشر رواق دانش.
-------------------------------------------------------------------
پی نوشت ها
[1]. قمی، شیخ عباس، منتهی الامال، ج2، ص609، ط نشر هجرت.
[2]. نجم الثاقب، ص224.
[3]. جمال الاسبوع، ص512.
[4]. غیبت شیخ طوسی، ص103.
[5]. نجم الثاقب، ص225.
[6]. بحار الانوار، ج53، صص145-149.
[7]. غیبت شیخ طوسی، ص134.
[8]. نجم الثاقب، ص226.
[9]. غیبت شیخ طوسی، ص134.
[10]. بابایی ،ابراهیم، داستان ازدواج معصومین علیهم السلام، نشر رواق دانش.
[11]. بحار- ج53- ص175.
[12]. دعای توسل، مفاتیح الجنان.