- آشنایی و ارتباط دختر و پسر در محیط اجتماع، بیش تر از آن که معرفت ساز باشد، فروزندة هوس ها و معرفت سوز است. عمدتاً دیده میشود فرد آن گونه که هست، خود را نشان نمیدهد یا به سبب محبت و عشقی که ایجاد شده، نمیتواند عیوب طرف مقابل و جوانب مختلف قضیه را بسنجد.
سوال: آیا رابطه دختر و پسر و دوستی قبل از ازدواج برای شناخت بیشتر طرفین اشکال دارد؟ (با اجازهی پدر و مادر فقط پیامک بدهیم)
پاسخ: با توجه به اهمیت ازدواج و نقش آن در سرنوشت انسان، اسلام زوجین را به بصیرت و شناخت دقیق فرا خوانده است. اسلام هرگز راضی نیست دختر و پسر بی گدار به آب زنند و چشم بسته عمل کنند. هر عقل سلیمی حکم میکند دو نفری که یک عمر با هم زندگی میکنند، پیش از ازدواج کاملاً یکدیگر را ببینند و با هم صحبت کنند.
شناخت در ازدواج به دو بخش تقسیم میشود: 1-شناخت روحی 2- شناخت جسمی.
از منظر اسلام هر دو شناخت لازم و جایز است.
در مورد شناخت جسمی مشهور مراجع با شرایط خاصی نظر کردن را جایز میدانند و میفرمایند: «نگاه به دختر مورد نظر با شرايط ذيل جايز است: 1- به قصد لذت و ريبه نباشد. 2-براى آگاهى از وضع جسمانى دختر باشد (پس اگر از حال او آگاه است، نگاه او جايز نيست). 3- مانعى از ازدواج در ميان نباشد (براى مثال دختر شوهر نداشته باشد).4-احتمال بدهد دختر او را رد نمى كند.[1] حال وقتی با شرایط خاصی که مطرح شد شناخت جسمی جایز شد با همین شرایط میتوان به شناخت روحی هم رسید یعنی با دختری که قصد واقعی برای ازدواج داریم صحبت کنیم تا به نتیجه مطلوب برسیم. ناگفته نماند این جواز برای جلسات خواستگاری هست و برای موقعی است که مانعی برای ازدواج نیست و خانوادهها مصمم به وصلت هستند و الا در مراحل اولیه و زمانی که تصمیم برای ازدواج قطعی نشده جایز نخواهد بود.
حال با فرض جایز بودن مسئله، این سوال مطرح هست که کدام نوع حرف زدن ما را به شناخت واقعی میرساند؟ و آیا ما به بهانه شناخت میتوانیم با نامحرم در ارتباط باشیم؟
در پاسخ این سوال باید گفت که آشناییهای خیابانی، اینترنتی و... بیش از آن که مفید باشند، مضر و تهدید کننده نهاد خانواده در جامعه به شمار میآیند. با نگاهی به آمار میتوان دید که آمار طلاق بین کسانی که قبل از ازدواج ارتباط های دوستانه داشته اند بالاتر است. از طرفی آشنایی و ارتباط دختر و پسر در محیط اجتماع ، بیش تر از آن که معرفت ساز باشد، فروزنده هوس ها و معرفت سوز است. غالبا دیده می شود فرد آن گونه که هست، خود را نشان نمی دهد یا به سبب محبت و عشقی که ایجاد شده، نمی تواند عیوب طرف مقابل و جوانب مختلف قضیه را بسنجد. بیشتر رفتارها در آشناییهای خیابانی به شکلهای تصنعی ابراز میشود.[2]
مطلب بعدی که سوال کننده مطرح کردند این بود که فقط به پیامک اکتفا شود و ارتباط بیشتر از این نباشد! در پاسخ این بخش هم باید گفت که امروزه اشخاص مدتها با همدیگر زندگی میکنند لیکن شناخت کاملی از هم پیدا نمیکنند! اما شما می خواهید با دو سه جمله متن کوتاه شریک زندگی انتخاب کنید! بدیهی است که با این روش هیچ شناختی حاصل نمیشود بلکه تنها اتفاقی که میافتد عطش گرایش و میل به جنس مخالف زیاد میشود چون این روش مثل ان است که به یک فرد تشنه هر از گاهی چند قطره آب شور بدهید، که در این صورت علاوه بر اینکه عطش شخص بر طرف نمیشود بلکه بیشتر تشنهتر خواهد شد.
از طرفی مطمئنا ارتباط به پیامک محدود نخواهد شد و بزرگترین آتش سوزیها از جرقه به وجود میآیند. لذا همین ارتباط کوچک کمکم ابعاد تازهای به خود میگیرد و هر روز فراتر از روز قبل خواهد بود و چه بسا کار به جایی برسد که بدترین اسیب روحی به یک فرد رقم بخورد.
خلاصه مبحث اینکه شناخت باید کاملا عاقلانه و در محیط طبیعی و با حضور والدین در مدت کوتاهی صورت بگیرد و از راههای غیر متعارف همچون اینترنت و پیام برای شناخت استفاده نشود.
--------------------------
پینوشتها:
1- سيستانى، منهاج الصالحين، ج 2، النكاح، م 28؛ امام، فاضل، نورى، مكارم، تعليقات على العروة، النكاح، م 26؛ بهجت، توضيح المسائل، م 1944؛ خامنه اى، استفتاء، س 525؛ دفتر: تبريزى.
2 – مجموعه مقالات هم اندیشی، ج2، ص 489.