-هرچند بدون دین هم می توان اخلاق را در زندگی خود پیاده کرد، ولی به علل متعدد اخلاق نیازمند دین است و در قالب دین، اخلاق معنا می شود و اصولا یکی از نتایج و ثمرات دینداری را می توان اخلاق نامید.
پیامبراکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله) تکمیل ساختن مکارم اخلاقی را برای بشر، هدف بعثت خود بیان فرمودند. (بحار الأنوار، ج 16، ص 210 ) ولی برخی ها تصور می‌کنند که بدون پایبند بودن به دینی می توانند اخلاق مدارانه زنگی کنند. ولی به چند دلیل اخلاق نیازمند به دین است:
1- خوبی و بدی اخلاقی زمانی معنا می‌شوند که کسی آنها را تعیین کند. اخلاق، در اينجا وابسته و نيازمند به دين است، يعنی به كمك وحی الهی می توانيم حدود كارها را مشخص كرده و بگوییم چه كاری خوب و چه کاری بد است. 2- بالاترین هدف برای انسان رسيدن به قرب الهی است و ارزش رفتارهای اخلاقی از آنجا ناشی می شود كه زمينه تقرب به خدا را فراهم می آورند و در دین خداوند به عنوان هدف انسان معرفی می‌گردد، لذا اگر دين نبود و اين آموزه ها را برای ما ثابت نمی كرد، اصلاً ارزش های اخلاقی وضوح و شفافیتی نداشت، بنابراین کامل ترین دین کامل ترین آموزه‌های اخلاقی را به همراه دارد. 3- بدون آموزه های دينی، همچون اعتقاد به عدالت الهی، وجود معاد و حسابرسی به اعمال بندگان، اكثريت مردم چندان التزامی به اصول و ارزش های اخلاقی نخواهند داشت و این دين است که ضمانت اجرایی اخلاق به حساب می‌آید.
خلاصه اینکه بدون دين نيز می توان يك اخلاق حداقلی داشت، اما اخلاق حداكثری و اخلاقی كه انسان را به كمال نهايی برساند را اسلام برای ما به ارمغان آورده است.
پی‌نوشت:
مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى، بحار الأنوار، دار إحياء التراث العربي، مكان چاپ: بيروت، سال چاپ: 1403 ق.