نقش موثر ایثار و ارزش های الهی در بهبود اخلاق اجتماعی

10:50 - 1393/12/12
چکیده: آموزه های زیبای دین مبین اسلام بهترین راه برای بهبود اخلاق اجتماعی است و یکی از این آموزه ها پاسخ دادن بدی با نیکی است که در قرآن کریم به آن اشاره شده است. انسان بایددر مواقع رویارویی با مشکلات و برخورد بد دیگران ایثار را مد نظر داشته و مقابله به مثل نکند. و این مهم نیازمند به ترویج و برجسته سازی فرهنگ عفو و گذشت درجامعه است.
دست دادن

رهروان ولایت ـ یکی از آموزه های زیبای دین مبین اسلام  پاسخ دادن بدی با نیکی است؛ که در قرآن کریم به آن اشاره شده است. خداوند عزیز در کتاب آسمانی فرموده است: «وَلَا تَسْتَوِي الْحَسَنَةُ وَلَا السَّيِّئَةُ ادْفَعْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ فَإِذَا الَّذِي بَيْنَكَ وَبَيْنَهُ عَدَاوَةٌ كَأَنَّهُ وَلِيٌّ حَمِيمٌ [فصلت/ 34] هرگز نيكي و بدي يكسان نيست، بدي را با نيكي دفع كن، تا دشمنان سرسخت همچون دوستان گرم و صميمي شوند!» و همچنین این صفت را مخصوص به عده ی خاصی می کند؛ «وَمَا يُلَقَّاهَا إِلَّا الَّذِينَ صَبَرُوا وَمَا يُلَقَّاهَا إِلَّا ذُو حَظٍّ عَظِيمٍ[فصلت/ 35] اما به اين مرحله جز كساني كه داراي صبر و استقامتند نمي‏ رسند، و جز كساني كه بهره عظيمي از ايمان و تقوا دارند به آن نائل نمي‏ گردند.»

تقوی و صبر زیرساخت و زمینه برخورد خوب با دیگران و زمینه رسیدن به این اخلاق نیک است. انسان باید با استعانت از پروردگار زمینه رسیدن به اخلاق الهی را در خود ایجاد کند، تا در مواقع رویارویی با مشکلات و برخورد بد دیگران ایثار را مد نظر داشته و مقابله به مثل نکند. و این مهم نیازمند به ترویج و برجسته سازی فرهنگ عفو و گذشت درجامعه است. خداوند در قرآن عظیم ویژگی های متقین را یادآوری نموده است: «الَّذِينَ يُنفِقُونَ فِي السَّرَّاء وَالضَّرَّاء وَالْكَاظِمِينَ الْغَيْظَ وَالْعَافِينَ عَنِ النَّاسِ وَاللّهُ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ[آل عمران/ 134] همانها كه در توانگري و تنگدستي انفاق مي‏كنند؛ و خشم خود را فرو مي‏برند؛ و از خطاي مردم مي‏گذرند، و خدا نيكوكاران را دوست دارد.»

یادآوری و فراگیرکردن فرهنگ ایثار و یاد ایثارگران نیز در عدم مقابله به مثل موثر است. خداوند سبحان به سیره ی مردان بزرگ و ارزشها، در قرآن کریم یادآوری نموده و به آن دستور داده است. که الگوگرفتن از این مردان بزرگ الهی در ارزش های اخلاقی، ایثار و گذشت نقش موثری در بهبود اخلاق اجتماعی دارد.

«وَاذْكُرْ فِي الْكِتَابِ إِبْرَاهِيمَ إِنَّهُ كَانَ صِدِّيقًا نَّبِيًّا[مریم/ 41] در اين كتاب از ابراهيم ياد كن كه او بسيار راستگو و پيامبر خدا بود.»

«وَاذْكُرْ فِي الْكِتَابِ إِسْمَاعِيلَ إِنَّهُ كَانَ صَادِقَ الْوَعْدِ وَكَانَ رَسُولًا نَّبِيًّا[مریم/ 54] در كتاب آسماني خود از اسماعيل ياد كن كه او در وعده‏هايش صادق و رسول و پيامبر بزرگي بود.»

«وَكَانَ يَأْمُرُ أَهْلَهُ بِالصَّلَاةِ وَالزَّكَاةِ وَكَانَ عِندَ رَبِّهِ مَرْضِيًّااو همواره خانواده خود را به نماز و زكات دعوت مي‏ كرد و همواره مورد رضايت پروردگارش بود.»

«وَاذْكُرْ فِي الْكِتَابِ إِدْرِيسَ إِنَّهُ كَانَ صِدِّيقًا نَّبِيًّا[مریم/ 56] و در اين كتاب (نيز) از ادريس ياد كن، او بسيار راستگو و پيامبر بزرگي بود.»

یکی دیگر از نکاتی که می تواند برای ایجاد فضای سالم و دوستی مثمر ثمر باشد؛ به زبان آوردن سخن نیک در خانواده و جامعه است. انسان باید برای محفوظ ماندن از دشمنی شیطان با استعانت از حضرت حق، نیکوترین سخن را بر زبان آورد. همچنین که در قرآن کردیم نیز به آن دستور داده شده است: «وَقُل لِّعِبَادِي يَقُولُواْ الَّتِي هِيَ أَحْسَنُ إِنَّ الشَّيْطَانَ يَنزَغُ بَيْنَهُمْ إِنَّ الشَّيْطَانَ كَانَ لِلإِنْسَانِ عَدُوًّا مُّبِينًا [اسرا/ 53] به بندگانم بگو سخني بگويند كه بهترين باشد چرا كه شيطان (بوسيله سخنان ناموزون) ميان آنها فتنه و فساد مي‏كند، هميشه شيطان دشمن آشكاري براي انسان بوده است.» و این آموزه ی مهم قرآنی در هنگام خشم و در برخوردهای اجتماعی باید بیشتر مورد توجه قرارگیرد. تا علاوه بر بدست آوردن رضای خداوند، شیرینی عفو و گذشت و سخن نیک بردلها نشسته و جامعه ای سالم و بدون خشونت داشته باشیم.

کلمات کلیدی: 

Plain text

  • تگ‌های HTML مجاز:
  • آدرس صفحات وب و آدرس‌های پست الکترونیکی بصورت خودکار به پیوند تبدیل می‌شوند.
  • خطوط و پاراگراف‌ها بطور خودکار اعمال می‌شوند.
1 + 2 =
*****