پاسخ اجمالی:
هیچ تناقضی بین این دو آیه وجود ندارد و فهم اشتباه سبب گمان غلط نسبت به ای آیات شریفه شده است. شما رویکرد متفاوت دو آیه را در نظر نگرفته و از آیه ۸ سوره زلزال غفلت کرده و البته نوع پاداش الهی به کافران و مشرکان به سبب کارهای خوب آنها را نشناخته اید.
پاسخ تفصیلی:
در سه نکته پاسخ به شبهه مطرح شده ارائه می شود:
۱- رویکرد متفاوت آیات
در آیه اول سوره محمد(صلی اله علیه و آله) خداوند بی نتیجه بودن و هدر رفتن تلاش ها و کوشش های مشکران و کافران در دشمنی با اسلام را متذکر شده است. در این آیه بحثی از پاداش اُخروی مطرح نیست بلکه اين آیه اشاره به سردمداران كفر و مشركان مكه است كه آتشافروزان جنگهاى ضد اسلامى بودند، نه تنها خودشان كافر بودند كه ديگران را نيز با انواع حيل و نقشهها از راه خدا بازمىداشتند.[تفسیر نمونه، ج۲۱، ص۳۹۳]
پس رویکرد نخست این آیه تلاش سردمداران کفر را برای مخالفت ب اسلام بی نتیجه می داند و این مطلب از آنجا که کاملاً موضوعی جدا ز آیه ۷ سوره زلزال دارد نمی تواند متناقض یا متضاد آن باشد.
۲- حتی اگر بگوییم که ظاهر آیه اول سوره محمد هر عمل خیری را از کافران رد می کند و آن را نابود شده معرفی می کند؛ باز هم متناقض با آیه ۷ سوره زلزال نمی شود. چرا که در ادامه آن آیه و در آن سوره خداوند فرموده است:وَمَنْ يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ شَرًّا يَرَهُ[زلزل/۸] و هر كه هموزن ذره اى بدى كند [نتيجه] آن را خواهد ديد.» یعنی هر بدی و شری نتیجه ای دارد و آنها را افراد خواهند دید. نتیجه کارهای شرارت بار نیز نابودی اعمال خیر و از بین رفتن آنهاست. به این معنا که افراد با انجام کارهای ناپسند خوبی ها و نیکی های خود را بر باد می دهند. همچنانکه در آیاتی دیگر خداوند فرموده است:«إِنَّمَا يَتَقَبَّلُ اللَّهُ مِنَ الْمُتَّقِينَ[مائده/۲۷] خدا تنها از پرهيزكاران مي پذيرد!» پس با دقت در آیه ۸ سوره زلزال می فهمیم که بین آیه ۷ این سوره و آیه اول سوره محمد هیچ تناقضی باز هم وجود ندارد. زیرا گناه یعنی زیر پا گذاشتن تقوا و بزگترین گناه که شرک است اعمال صالح را بر باد می دهد.
۳- اساساً کدام منطقی می پذیرد که خدا باید به افرادی که او را قبول ندارند مزد و پاداش دهد؟! وقتی کسی خدا و آخرت را باور ندارد یعنی کارهایش را برای دنیا انجام داده و در همین دنیا هم مزد آنها را گرفته است؛ پس دیگر طلبی برای آخرت باقی نمی ماند. برای خواندن مطالب بیشتر در راستای نتیجه اعمال صالح کفار می توانید این مطالب را بخوانید:
قرآن و حبط اعمال کافران http://www.btid.org/fa/news/131585
کفار و نتیجه اعمال صالح http://www.btid.org/fa/news/126061
چه گناهانی موجب احباط عمل است؟ http://www.jonbeshnet.ir/fa/news/124814
کارهایی که منجر به نابودی اعمال نیک می شود. http://www.jonbeshnet.ir/fa/news/13085
پاسخ اجمالی:
هیچ تناقضی بین این دو آیه وجود ندارد و فهم اشتباه سبب گمان غلط نسبت به ای آیات شریفه شده است. شما رویکرد متفاوت دو آیه را در نظر نگرفته و از آیه ۸ سوره زلزال غفلت کرده و البته نوع پاداش الهی به کافران و مشرکان به سبب کارهای خوب آنها را نشناخته اید.
پاسخ تفصیلی:
در سه نکته پاسخ به شبهه مطرح شده ارائه می شود:
۱- رویکرد متفاوت آیات
در آیه اول سوره محمد(صلی اله علیه و آله) خداوند بی نتیجه بودن و هدر رفتن تلاش ها و کوشش های مشکران و کافران در دشمنی با اسلام را متذکر شده است. در این آیه بحثی از پاداش اُخروی مطرح نیست بلکه اين آیه اشاره به سردمداران كفر و مشركان مكه است كه آتشافروزان جنگهاى ضد اسلامى بودند، نه تنها خودشان كافر بودند كه ديگران را نيز با انواع حيل و نقشهها از راه خدا بازمىداشتند.[تفسیر نمونه، ج۲۱، ص۳۹۳]
پس رویکرد نخست این آیه تلاش سردمداران کفر را برای مخالفت ب اسلام بی نتیجه می داند و این مطلب از آنجا که کاملاً موضوعی جدا ز آیه ۷ سوره زلزال دارد نمی تواند متناقض یا متضاد آن باشد.
۲- حتی اگر بگوییم که ظاهر آیه اول سوره محمد هر عمل خیری را از کافران رد می کند و آن را نابود شده معرفی می کند؛ باز هم متناقض با آیه ۷ سوره زلزال نمی شود. چرا که در ادامه آن آیه و در آن سوره خداوند فرموده است:وَمَنْ يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ شَرًّا يَرَهُ[زلزل/۸] و هر كه هموزن ذره اى بدى كند [نتيجه] آن را خواهد ديد.» یعنی هر بدی و شری نتیجه ای دارد و آنها را افراد خواهند دید. نتیجه کارهای شرارت بار نیز نابودی اعمال خیر و از بین رفتن آنهاست. به این معنا که افراد با انجام کارهای ناپسند خوبی ها و نیکی های خود را بر باد می دهند. همچنانکه در آیاتی دیگر خداوند فرموده است:«إِنَّمَا يَتَقَبَّلُ اللَّهُ مِنَ الْمُتَّقِينَ[مائده/۲۷] خدا تنها از پرهيزكاران مي پذيرد!» پس با دقت در آیه ۸ سوره زلزال می فهمیم که بین آیه ۷ این سوره و آیه اول سوره محمد هیچ تناقضی باز هم وجود ندارد. زیرا گناه یعنی زیر پا گذاشتن تقوا و بزگترین گناه که شرک است اعمال صالح را بر باد می دهد.
۳- اساساً کدام منطقی می پذیرد که خدا باید به افرادی که او را قبول ندارند مزد و پاداش دهد؟! وقتی کسی خدا و آخرت را باور ندارد یعنی کارهایش را برای دنیا انجام داده و در همین دنیا هم مزد آنها را گرفته است؛ پس دیگر طلبی برای آخرت باقی نمی ماند. برای خواندن مطالب بیشتر در راستای نتیجه اعمال صالح کفار می توانید این مطالب را بخوانید:
قرآن و حبط اعمال کافران
http://www.btid.org/fa/news/131585
کفار و نتیجه اعمال صالح
http://www.btid.org/fa/news/126061
چه گناهانی موجب احباط عمل است؟
http://www.jonbeshnet.ir/fa/news/124814
کارهایی که منجر به نابودی اعمال نیک می شود.
http://www.jonbeshnet.ir/fa/news/13085