احادیث کشتار علما توسط امام زمان عج

همچنانکه فرمودید این مطالب در برخی از احادیث آمده است که ما ابتدا آنها را آورده و به توضیح و تبیین آنها می‌پردازیم. با بیان اصل حدیث شما خود به پاسخ‌ سؤالات و ابهامات خویش خواهید رسید:

الف) الغيبة للنعماني ابْنُ عُقْدَةَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْمُفَضَّلِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ زُرَارَةَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مَرْوَانَ عَنِ الْفُضَيْلِ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ‏ إِنَّ قَائِمَنَا إِذَا قَامَ اسْتَقْبَلَ مِنْ جَهَلَةِ النَّاسِ أَشَدَّ مِمَّا اسْتَقْبَلَهُ رَسُولُ اللَّهِ ص مِنْ جُهَّالِ الْجَاهِلِيَّةِ فَقُلْتُ‏ وَ كَيْفَ‏ ذَلِكَ‏ قَالَ‏ إِنَ‏ رَسُولَ‏ اللَّهِ‏ ص أَتَى النَّاسَ وَ هُمْ يَعْبُدُونَ الْحِجَارَةَ وَ الصُّخُورَ وَ الْعِيدَانَ وَ الْخُشُبَ الْمَنْحُوتَةَ وَ إِنَّ قَائِمَنَا إِذَا قَامَ أَتَى النَّاسَ وَ كُلُّهُمْ يَتَأَوَّلُ عَلَيْهِ كِتَابَ اللَّهِ وَ يَحْتَجُّ عَلَيْهِ بِهِ ثُمَّ قَالَ أَمَا وَ اللَّهِ لَيَدْخُلَنَّ عَلَيْهِمْ عَدْلُهُ جَوْفَ بُيُوتِهِمْ كَمَا يَدْخُلُ الْحَرُّ وَ الْقُر؛ فضیل می‌گوید: شنیدم امام صادق(علیه‌السلام) می‌فرمود: همانا هنگامی که قائم ما قیام کند رویارو می‌شود با جاهلانی از مردم که سر سخت تر از جاهلان زمان پیامبر خدا هستند. گفتم: چگونه چنین می‌شود؟ همانا رسول خدا با مردمی روبرو شد که سنگ و ضخره ها و چوب‌های تراشیده را می‌پرستیدند و هنگامی که قائم ما قیام کند به سوی مردم رفته و تمام آنها کتاب خدا را بر ضد حضرت تأویل کرده و بر علیه او استفاده می‌کنند. سپس فرمود به خدا قسم عدل امام بر خانه‌های آنها داخل شده همچنانکه گرما و سرما بر آن داخل می‌شود.»[بحار الأنوار، علامه مجلسی، ج‏۵۲، ص۳۶۲]

نکات روایت:

۱- این حدیث ضعیف است زیرا در سلسله سند آن مُحَمَّدِ بْنِ مَرْوَانَ وارد شده که فردی مجهول است.

۲- در این حدیث مخالفت مردمی علیه امام زمان مطرح شده و چون استفاده از قرآن علیه حضرت عنوان شده، برخی گمان کردند که منظور مخالفت علما علیه امام است. در حالیکه امروزه هم می‌بینیم مردم عادی برخی مذاهب اسلامی مانند دواعش چگونه با استناد به قرآن، بسیاری از مسلمانان را کافر دانسته و حکم به قتل آنها می‌دهند. پس همچنانکه در همین نقل آمده، استدلال به قرآن تنها کار علما نبوده و متن نقل نیز الناس یا مردم را مطرح کرده است.

ب) بشیر نبال می‌گوید: به مدینه رسیدم، خدمت امام باقر(ع) مشرف شدم. حضرت از همسفرانم پرسیدند؛ عرض کردم. عده‌ای از مُرجئه بودند. حضرت فرمودند: «وَيْحَ هَذِهِ الْمُرْجِئَةِ إِلَى مَنْ يَلْجَئُونَ غَداً إِذَا قَامَ قَائِمُنَا قُلْتُ إِنَّهُمْ يَقُولُونَ لَوْ قَدْ كَانَ ذَلِكَ كُنَّا وَ أَنْتُمْ فِي الْعَدْلِ سَوَاءٌ فَقَالَ مَنْ تَابَ تَابَ اللَّهُ عَلَيْهِ وَ مَنْ أَسَرَّ نِفَاقاً فَلَا يُبْعِدُ اللَّهُ غَيْرَهُ وَ مَنْ أَظْهَرَ شَيْئاً أَهْرَقَ اللَّهُ‏ دَمَهُ ثُمَّ قَالَ يَذْبَحُهُمْ وَ الَّذِي نَفْسِي بِيَدِهِ كَمَا يَذْبَحُ الْقَصَّابُ شَاتَهُ وَ أَوْمَأَ بِيَدِهِ إِلَى حَلْقِهِ؛ وای بر مرجئه! وقتی قائم ما قیام کند به چه کسی پناه خواهند برد؟ عرض کردم: آنها می‌گویند هر وقت که قائم قیام کند، با ما و شما یکسان برخورد می‌شود. حضرت فرمودند: هر کس بازگردد و توبه کند، خدا توبه‌اش را قبول می‌کند و هرکس نفاق خود را پنهان کند، خدا او را از خود دور خواهد کرد، اما هرکس چیزی از نفاق خود را آشکار کند، خداوند خون او را می‌ریزد. سپس فرمود: قسم به کسی که جانم به دست اوست، آنها را گردن می‌زند، همان‌گونه که قصاب گوسفندش را گردن می‌زند و با دست به حنجر خویش اشاره کردند.»[الغیبه، نعمانی، ص۲۸۳]

از این حدیث برداشت کردند که حضرت گردن علما را خواهد زد؛ در حالی که در حدیث سخن از اهل مرجئه است. فرقه ای انحرافی که می‌گویند با هر گناهی باز خداوند آنها را خواهد بخشید و اهل بهشتند!. پس معلوم می‌شود باز سخن از مقابله با علما نیست بلکه کلیه اهالی و معتقدان یک فرقه منحرف مطرح شده و باز هم به شرط آشکار شدن عقیده و نفاقشان.

ج) حدیث سوم و آخرین حدیث از این قرار است که أَبُو الْجَارُودِ از امام باقر(علیه‌السلام) نقل کرده که جضرت فرمودند:« إِذَا قَامَ الْقَائِمُ ع سَارَ إِلَى الْكُوفَةِ فَيَخْرُجُ مِنْهَا بِضْعَةَ عَشَرَ أَلْفَ نَفْسٍ يُدْعَوْنَ الْبُتْرِيَّةَ عَلَيْهِمُ السِّلَاحُ فَيَقُولُونَ لَهُ ارْجِعْ مِنْ حَيْثُ جِئْتَ فَلَا حَاجَةَ لَنَا فِي‏ بَنِي‏ فَاطِمَةَ فَيَضَعُ فِيهِمُ السَّيْفَ حَتَّى يَأْتِيَ عَلَى آخِرِهِمْ ثُمَّ يَدْخُلُ الْكُوفَةَ فَيَقْتُلُ بِهَا كُلَّ مُنَافِقٍ مُرْتَابٍ وَ يَهْدِمُ قُصُورَهَا وَ يَقْتُلُ مُقَاتِلَتَهَا حَتَّى يَرْضَى اللَّهُ عَزَّ وَ عَلا؛ هنگامی که قائم قیام کند به سوی کوفه می‌رود و از آنجا شانزده هزار نفر از «بتریه» مجهز به سلاح در برابر حضرت می ایستند و می‌گویند: از همان راه که آمدی بازگرد که ما حاجتی به فرزندان فاطمه نداریم. پس درگیری آغاز می‌شود و تا آخرین نفر آنها کشه شده و حضرت داخل کوفه می‌شود و هر منافق شکاکی را کشته و خانه‌های آنها را نابود کرده و هرکس قصد جنگ کند با آنها می‌جنگد تا خداوند بزرگ و بلند مرتبه راضی شود.»[الارشاد، مفید، ح۲، ص۳۸۴]

این حدیث نیز ضعف شدید سندی دارد زیرا حدیث را ابوالجارود که غیر ثقه است بدون ذکر سند و منقطع روایت کرده است. به علاوه آنکه حدیث باز هم هیچ ربطی به علما ندارد و روی سخن آن با بتریه است. فرقه ای از زیدیه که امامت مفضول را بر افضل قبول دشته و بدین حساب به امامت خلفای اهل سنت هم اعتقاد دارند. به هر رو باز هم بحثی از علما به میان نیامده و روی سخن با یک تفکر باطل است که می‌تواند در میان عالمان آنها و مردم عادی نیز باشد.

نتیجه گیری

در سه حدیث سخن از کشتارهای پس از قیام امام زمان(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه) مطرح شده است و در هیچیک از آنها حرف از مخالفت علما با حضرت و مقابله ایشان به میان نیامده بلکه حرف مخالفت پیروان عقائد باطلی چون مرجئه و فرقه ای از زیدیه مطرح شده یا مردمی که با استناد به قرآن با حضرت احتجاج می‌کنند. پس جدا از ضعف سندی، احادیث هیچ دلالتی بر کشتار علما توسط حضرت ندارد. لازم است یادآوری شود که این شبهه افکنی ها مبنی بر جنگ حضرت با علما تماماً به قصد دور کردن مردم در عصر غیبت از علماست که لازمست این دسیسه را به یاد داشته باشیم و فریب آن را نخوریم.