نفقه، اجرت المثل و نحله، ازموارد حقوق مالی زنان می باشد که پرداخت آن بر عهده زوج است. البته هر کدام تعاریف و شرایط خود را برای مطالبه دارند که همین امر سبب تفاوت هایی در زمان ارائه دادخواست و همچنین علت آن می شود. بر این اساس:
نفقه:
مطابق با تعریف ذکر شده در ماده 1107 ق.م برطرف کردن نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن می باشد و شرایطی که نفقه را ایجاد می نماید تمکین زوجه از زوج نسبت به وظایف همسری و زندگی در منزل شوهر عنوان شده است. همانطور که در ماده 1108 ق.م آمده "هرگاه زن بدون مانع مشروع از ادای وظایف زوجیت امتناع کند مستحق نفقه نخواهد بود." می توان مشاهده کرد که تاکیدی بر مورد عدم تمکین می باشد. اما چنانچه زوجه با دلایلی مشروع که شرایط آن در قانون آمده است از ادای وظایف امتناع کند همچنان مستحق دریافت نفقه خواهد بود. با این حال زوجه هم می تواند در حین زندگی زناشویی، هم در زمان طلاق درخواست دریافت نفقه خود را داشته باشد.
اجرت المثل:
به نوعی مزد زحمات و کارهایی است که در طول مدت زندگی مشترک توسط زوجه انجام شده که شرعا بر عهده او نبوده است اما عرفا برای آن کارها اجرت در نظر می گیرند، که این امر می بایست با دستور زوج و بدون قصد تبرع از سوی زوجه صورت گرفته باشد. مطابق ماده 29 قانون جدید حمایت از خانواده دادگاه در زمانی که برای طلاق تصمیم می گیرد باید بابت اجرت المثل ایام زوجیت نیز اقدام کند، ولی چنانچه زوجه خواهان مطالبه اجرت المثل در حین زندگی زناشویی باشد می بایست با استناد به ماده 336 ق.م اقدام کند و دادخواست جداگانه ای تنظیم و با رعایت تشریفات قانونی و هزینه دادرسی، ارائه نماید.
نحله:
پولی است که دادگاه در زمانی که زوج قصد طلاق زوجه را دارد و زوجه مهریه پایینی را تعیین نموده است (مانند یک سکه یا 14 سکه) و یا با توجه به مدت زندگی، مستحق اجرت المثل نشده یا بسیار کم می باشد، تعیین نموده و زوج را به پرداخت آن به همسرش ملزم می نماید، که البته تعیین این مبلغ به عوامل مختلفی چون میزان تحصیلات، شان خانوادگی، شغل همسر، مدت زندگی زناشویی و ... زوجه بستگی دارد.
در نتیجه می توان چنین گفت که دریافت نفقه با دادخواست مستقیم زوجه همراه می باشد اما اجرت المثل را در زمان طلاق، دادگاه مکلف به بررسی و تعیین آن بوده و نحله هم در صورتی که اجحافی در حق زوجه با توجه به شرایط، صورت گرفته باشد تعیین می شود که آن هم باید با درخواست مستقیم زوجه باشد.
با سلام و تشکر. نکات مفیدی بود.