سوال اعتقادی: آیا با مرگ رابطه آدمها باهم تمام میشود

با عرض سلام و ادب خدمت شما

 بر اساس روایات ما، اگر هر دو نفر (کسی که مرده و کسی که زنده است) مومن باشند، همدیگر را خواهند دید؛ اما اگر یکی از آن دو، اهل دوزخ باشد، طبیعتاً به آن مکان منتقل شده و به‌صورت طبیعی در برزخ ملاقات نمی‌شود.

  چند حدیث از امام صادق علیه‌السلام نقل شده که مضمونش این است: وقتی مومن می‌میرد و به بهشت می‌رود، سایر بهشتیان که پیش از او مرده و ظاهراً او را می‌شناسند، به استقبالش رفته و به او خوشامد می‌گویند. آنها احوالِ نزدیکان و دوستانِ مشترکشان را یکی یکی از او سوال می‌کنند. مثلاً می‌گویند از فلانی چه خبر؟ زنده است؟ مرده است؟

نسبت به هر کدام اگر بگوید: زنده است، امیدوار می‌شوند که او هم، پس‌از آنکه بمیرد، بهشتی شده و به آنها ملحق شود؛ اما اگر بگوید فلانی مرده است، می‌فهمند که او اهل بهشت نبوده و الا اگر بهشتی بود او هم به آنجا می‌آمد. برای همین می‌گویند وای سقوط کرد.[کافی اسلامیه، ج3، ص244.]

این روایات حاکی از آن است که آشنایان و دوستان در بهشت همدیگر را می‌بینند؛ ولی اگر یکی از آنها خدایی ناکرده اهل عذاب و دوزخ باشد، دیگر او را حداقل تا قیامت نخواهند دید.

البته در قیامت ممکن است، همه همدیگر را ببینند؛ زیرا قرآن می‌فرماید: در آن روز همه از هم فرار می‌کنند: «يَوْمَ يَفِرُّ الْمَرْءُ مِنْ أَخِيهِ وَأُمِّهِ وَأَبِيهِ وَصَاحِبَتِهِ وَبَنِيهِ»؛ «روزى كه آدمى از برادرش و از مادرش و پدرش و از همسرش و پسرانش مى‏‌گريزد». [عبس: 34 الی 36]؛ ولی این دیدن همان‌گونه که پیداست، توام با فرار است.