محاسبه نفس چطوری هست

راهکار صبوری

سلام و عرض ادب خدمت کاربر گرامی

همانطور که بدن ممکن است در برابر کارها و حتی بیماریها، قوی و ضعیف باشد، روح هم در قبال ناملایمات زندگی و  رفتارهای اطرافیان می تواند قوی و ضعیف باشد. نیروی بدنی و ورزیدگی هر چند مهم است اما نیروی روحی از آن مهمتر!

لازمه صبور بودن در مقابل ناملایمات، بهره مندی از روحی بلند و قوی است.

یک مثال : اگر روح را به لاستیک وسیله نقلیه تشبیه کنیم خواهیم دید که وسیله ای مثل دوچرخه، که لاستیک باریکی دارد در مواجهه با دست اندازها، رعشه شدیدی به پیکر دوچرخه وارد می شود. اما تصور بفرمایید لاستیک تراکتور در مواجهه با همان دست انداز چگونه است! بقول شما بی تفاوت از آنها خواهد گذشت.

چگونه روح را قوی کنیم؟

همانطور که بدن با دو عنصر، (تغذیه مناسب، فعالیت مناسب) قوی می شود، روح هم به حسب خود با این دو عنصر قوی می شود.

1-تغذیه: تفکر، بینش صحیح به ارزش وجودی خود، نگاه کلان به گستره و نظام آفرینش ، چشم اندازی که آخرت و گذران زودگذر دنیا خواهید داشت، توجه به بزرگی خدا و ارتباط قلبی با او و رنگ گرفتن از صفات خدا و .... همه این موارد تغذیه روح اند و باعث قوت بخشی به روح می شوند که باعث می شود به بی احترامیها، سختیها، بددهنیهای دیگران اهمیتی ندهد. البته که این فرآیند برای ملکه شدن، زمان بر است.

2- فعالیت: مخالفت با نفس و خواهشهای او هر چند سخت است اما به شدت به قوت روح کمک می کند و شما را فردی صبور بار می آورد به نحوی که آستانه تحمل شما را بالا می برد، اگر بگوییم همین مورد، بزرگترین عامل و ریشه «صبور شدن» است، سخن گزافی نیست. چنانچه حضرت رسول (ص) و در فرمایشی «قوى ترین کس را فردى دانسته که چون به گناهى تمایل یابد از آن اجتناب ورزد».  و پرهیز از گناه، مصداق بارز مخالفت با نفس هست.

منشأ ناصبوری، تعصب روی "منیّت و غرور" خود است که وقتی به مخاطره می افتد، شخص دچار پرخاش و عصبانیت می شود . لذا مخالفت و مبارزه با منیّت و نفس، منشأ صبوری خواهد بود. «نفس»، ما را به تنبلی و شکنندگی و سستی می کشاند. و مخالفت با او همچون گیاهی که در کویر می روید، روح را قوی و مستحکم می کند. حضرت على(ع) در نامه اى خطاب به عثمان بن حنیف مى فرماید: من نفس خود را با پرهیزگارى پرورش مى دهم.
در همین راستا ، نماز اول وقت یکی از بهترین دستورالعملهای است که هم تغذیه است و هم فعالیت. هم شخص را به آرامش می رساند و هم به قوت روحی او کمک می کند. چون لازمه آن این است که هر کاری که دوست دارد، دل بکَند و به سراغ نماز برود. ثمره این دستور، زود هنگام خواهد بود بشرط تداوم .

یکی از دیگر راههای مقاوم کردن خود، به چالش کشیدن نفس و توبیخ اوست که اصطلاحاً به آن "محاسبه" گفته می شود. اگر در طول روز با وجود مراقبه مواقعی مغلوب نفس شدید، محاکمه و توبیخ نفس در آخر روز رو  در دستور کار خود قرار دهید. اگر کار خوبی کردید خداوند رو بخاطر این توفیق شکر گزار باشید تا نعمت شما فزونی یابد. اما خطاها و از "کوره در رفتنها"ی روزانه رو در جایی یادداشت کنید. این کار، هم به شما "خودآگاهی" خواهد داد و هم اینکه در موقعیتهای مشابه، تمرکز بیشتری خواهید داشت که بتونید "خودمدار" باشید. و قبل از اینکه خشم و غضب بر شما چیره شود، قوه تأمل و دور اندیشی شما برای شما برنامه خواهد چید.
از عواملی که باعث میشه شما نسبت به دیگران واکنش منفی داشته باشید این هست که ظرف وجودی خودتون رو پذیرای امور منفی کردیده اید. زندگی با افکار منفی، سوء ظن به دیگران، خود بینی و ... از این گونه عوامل هست. لازم هست در این ظرف، امور مثبت وارد کنید. خوبیهای دیگران رو ببینید، برای همه ،خصوصا برای کسی که ازش متنفرید دعا کنید (به خصوص در خفا)، و شکر گزار این باشید که تنها نیستید و در جمع دیگران هستید.دعا و شکرگزاری دوتا از پمپاژهای ارسال انرژی مثبت هست به درون.

در آخر شما رو با آیه قران تنها میزارم که خداوند به پیامبر ص می فرماید اگر شخص خشنی بودی مردم از تو دور می شدند. که در این آیه به چند تاکتیک تربیتی که گفته شد، اشاره شده است .

فَبِما رَحمَةٍ مِنَ اللَّهِ لِنتَ لَهُم ۖ وَلَو كُنتَ فَظًّا غَليظَ القَلبِ لَانفَضّوا مِن حَولِكَ ۖ فَاعفُ عَنهُم وَاستَغفِر لَهُم وَشاوِرهُم فِي الأَمرِ ۖ فَإِذا عَزَمتَ فَتَوَكَّل عَلَى اللَّهِ ۚ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ المُتَوَكِّلينَ﴿ آل عمران۱۵۹﴾
به (برکت) رحمت الهی، در برابر آنان [= مردم‌] نرم (و مهربان) شدی! و اگر خشن و سنگدل بودی، از اطراف تو، پراکنده می‌شدند. پس آنها را ببخش و برای آنها آمرزش بطلب!

موفق باشید